Yeni yılla birlikte hemen hemen tüm gelirler artacak. Bu gelirlerden biri olan asgari ücretteki artış Aralık ayında karara bağlanacak. 1 Ocak'tan itibaren de yürürlüğe girecek.
Asgari ücretteki artış sadece bu ücretle çalışan yaklaşık 8 milyon kişiyi etkilemeyecek. Bir etkisi de emekliliğe olacak. Emekli olmak için borçlanma ve ihya planlayanların yapacağı ödeme yeni asgari ücretle birlikte artacak.
FARK 63 BİN TL'Yİ AŞACAK
Borçlanmada en düşük ve en yüksek tutarlar asgari ücrete göre belirleniyor. 1 aylık doğum ve askerlik borçlanmasında en düşük tutar, brüt asgari ücretin yüzde 32'si oluyor.
En çok da bunun 7.5 katı ödeniyor. 20 bin 2 lira 50 kuruş olan brüt asgari ücrete göre; şimdi doğum ya da askerlik borçlanması yapanlar her gün için en az 213,36 lira veriyor. Aylık en düşük borçlanma tutarı da 6 bin 400 lira 80 oluyor.
18 aylık askerlik borçlanması için en az 115 bin 214, 1 çocuk için 2 yıllık doğum borçlanması yapılırsa en az 153 bin 619 lira ödeniyor. Tüm bu tutarlar 1 Ocak'ta değişecek.
Örneğin; asgari ücret, Orta Vadeli Program'daki 2024 yılı enflasyon tahmini olan yüzde 41.5 oranında artırılırsa, net 24 bin 58 liraya, brüt 28 bin 303 lira 54 kuruşa ulaşacak.
Bu durumda 1 Ocak'tan itibaren başvuranların borçlanma için her ay için en az 2 bin 656 lira 33 kuruş daha fazla ödemesi gerekecek. 1 aylık en düşük borçlanma tutarı 9 bin 57 lira 13 kuruşa çıkarken, 18 aylık askerlik borçlanmasına 47 bin 814 lira fark ile 163 bin 28 lira, 2 yıllık doğum borçlanmasına 63 bin 752 lira fark ile 217 bin 371 lira ödenecek.
Asgari ücretteki artış daha fazla olursa bu fark daha da büyüyecek. Örneğin; asgari ücret yüzde 50 artırılırsa bu durumda 1 aylık borçlanma 3 bin 200 lira 40 kuruş artış ile 9 bin 601 lira 20 kuruşa yükselecek. 18 aylık askerlik borçlanmasında 57 bin 607 lira, 2 yıllık doğum borçlanmasında 76 bin 809 lira civarında fark ortaya çıkacak.
GURBETÇİYE YENİ TUTAR
Yurt dışı borçlanmasında da ödenecek tutar yeni asgari ücretle birlikte artacak. Halen yurt dışı borçlanması yapanlar 1 ay için en az 9 bin 1 lira 13 kuruş ödeme yapıyor.
Bu tutar asgari ücret yüzde 41.5 artarsa 12 bin 736, yüzde 50 artarsa 13 bin 501 liraya yükselecek. Emeklilik için eksik primleri tamamlamanın yollarından biri de Bağ-Kur'lular için ihya...
Geçmişte prim borcu nedeniyle dondurulan hizmet süreleri bulunan Bağ- Kur'lular, bunların tamamını talepte bulunduğu tarihteki asgari ücret üzerinden canlandırabiliyor. Her gün için en az günlük asgari ücretin yüzde 34.5'i oranında prim ödenerek ihya işlemi yapılıyor.
Şimdi ihya talebinde bulunan bir kişi 1 aylık ihya için 6 bin 900 lira ödüyor. Bu tutar da asgari ücret yüzde 41.5 artarsa 9 bin 764, yüzde 50 artarsa 10 bin 351 liraya yükselecek. 1 aylık ihya için 2 bin 863-3 bin 450 lira daha fazla ödeme yapmak gerekecek.
NE KADAR SÜRE VAR?
Asgari ücretteki artıştan etkilenmeden borçlanma ve ihya işlemi yapmak için bu yıl sonuna kadar Sosyal Güvenlik Kurumu'na (SGK) başvuruda bulunmak yeterli olacak. Başvurular e-Devlet üzerinden de gerçekleştirilebilecek.
Ödeme ise daha sonra yapılacak. Başvurunun ardından SGK'dan ödeme için tebligat gelecek. Tebligat tarihinden itibaren doğum ve askerlik borçlanmasının 1 ay, yurt dışı borçlanması ve ihyanın 3 ay içerisinde ödenmesi gerekecek. Ödeme sonrası söz konusu süreler sigortalının hizmet süresine eklenecek.
İSTEĞE BAĞLI DA ARTIYOR
1 Ocak itibariyle tüm primler artacak. Primini kendi yatıranların yapacakları ödeme de artacak. Halen isteğe bağlı sigorta primi ödeyenler aylık en az 6 bin 400 lira 80 kuruş öderken, bu tutar asgari ücret yüzde 41.5 artarsa 9 bin 57, yüzde 50 zamlanırsa 9 bin 601 liraya yükselecek. Ev kadınlarına yönelik düzenleme hayata geçirildiğinde bu primlerin 3'te 1'ini devlet yatıracak.