Pandemi nedeniyle ekonomik anlamda zorluk çeken vatandaşlarımıza devlet desteği son sürat devam ediyor. Türkiye'de ilk kez geçen yılın mart ayında başlayan ve sonrasında uzatılan Kısa Çalışma Ödeneği (KÇÖ) 30 Haziran 2021'de sona eriyor. İşsizlik maaşı, herhangi bir PTT şubesine kimlik kartıyla başvurularak her ayın 5'inde hesaplara yatırılıyor. İşsizlik maaşının 6 ay içinde çekilmesi şartı bulunuyor. Aksi durumda maaş İŞKUR'a geri gönderiliyor. Bu noktada, Kısa Çalışma Ödeneği'nden yararlananlar işsizlik maaşı alabilir mi? Sorusu merak edilen konular arasında yer aldı. İşte Kısa Çalışma Ödeneği ve işsizlik maaşı hakkında tüm detaylar...Öte yandan, son 3 yıl içerisinde 600 günlük primi bulunuyorsa, son 120 gün şartı kısa çalışma ödeneğinden ve ücretsiz izinde yerine gelmiş sayılıyor.
İşten çıkarma (fesih) yasağı, ücretsiz izin ve ücretsiz izne gönderilenlere yapılan 1.500 liralık nakdi destek de 30 Haziran 2021'de bitiyor.
KISA ÇALIŞMA ÖDENEĞİ UZATILDI MI?
Kısa Çalışma Ödeneği için son tarih 31 Haziran 2021. Sürenin uzatılıp uzatılmayacağına dair henüz bir bilgi paylaşılmadı.
Kısa Çalışma Kapsamında;
- İşçilere kısa çalışma ödeneği ödenmesi,
- Genel Sağlık Sigortası primleri ödenmesi,
hizmetleri sağlanmaktadır.
KISA ÇALIŞMA ÖDENEĞİ ALAN İŞSİZLİK MAAŞI ALABİLİYOR MU?
Bu yetki kapsamında 30 Haziran 2020 tarihinde Resmi Gazete'de Cumhurbaşkanı Kararı yayımlandı. Karar uyarınca, covid-19 pandemisi dolayısıyla verilen kısa çalışma ödenekleri, işsizlik ödeneğinden düşülmeyecek. Kısa çalışma ödeneği almış olan çalışanların işsizlik ödeneği konusunda hiçbir kaybı olmayacak.
ARANAN ŞARTLAR NELER? 600 GÜN PRİM...
Çalışanlar kısa çalışma ödeneğinden ya da ücretsiz izinde geçen ve 1 seneyi geçik zamanın, işsizlik maaşı için 'süre' hesaplarında kullanılıp kullanılmayacağı akıllarda soru işareti bırakıyor. İşsizlik maaşından faydalanabilmesi adına işçinin 3 senede 600 gün priminin olması ve son 120 gün de aynı işyerinde çalışması gerekiyor.
10 AY BOYUNCA İŞSİZLİK MAAŞI BAĞLANIYOR!
Eğer işçinin son 3 yılda 600 günlük primi varsa, son 120 gün şartı hem Kısa Çalışma Ödeneği'nde hem ücretsiz izinde yerine gelmiş oluyor. Ücretsiz izinde veya kısa çalışmada olanların hizmet akitleri devam ettiği için son '120 gün' kuralı yerine getirilmiş sayılıyor. Ayrıca kısa çalışmada ve ücretsiz izinde geçen süreler, işsizlik maaşından düşülmüyor. Adına en az 600 gün prim ödenene 6 ay, 900 gün prim ödenene 8 ay, 1080 gün prim ödenene ise 10 ay boyunca işsizlik maaşı bağlanıyor.
KİM NE KADAR ÖDEME ALIYOR?
Kendi istek ve kusuru olmaksızın işini kaybetmiş kişilerin, 10 aya kadar 2 bin 840 liraya ulaşan işsizlik maaşı alma hakkı var. İşsizlik maaşı hesaplanırken son 4 aylık brüt maaş dikkate alınıyor. Maaş, ortalama brüt kazancın yüzde 40'ı oluyor. Fakat 2 bin 840 lirayı geçemiyor. En düşük işsizlik maaşı ise 1.420 lira.
İŞSİZLİK MAAŞI BAŞVURUSU NEREYE NASIL YAPILIYOR? 30 GÜN İÇİNDE...
İşsizlik maaşı için işten çıkış belgesi verildikten sonra '30 gün içinde' İşkur'a başvurmak şart. 30 gün sonra da başvuru yapılabilir ama gecikilen süre için işsizlik maaşı ödenmiyor. 'iskur.gov.tr' veya 'e-Devlet'ten başvurulabilir. İnternetten yapılan başvuruda evrak talep edilmiyor. Ancak İşkur'a elden başvuruda; nüfus kağıdı, işten ayrılış bildirgesi ve işsizlik maaşı dilekçesi isteniyor.
6 AY İÇİNDE ÇEKİLMEZSE....
İşlemler, işsizin yapmış olduğu başvuruyu izleyen ayın sonuna kadar sonuçlandırılıyor. İşsizlik maaşı, kimlik kartıyla herhangi bir PTT şubesine başvurarak her ayın 5'inde çekilebiliyor. Maaşın 6 ay içinde çekilmesi gerekiyor. Aksi durumda maaş İşkur'a geri gidiyor.
BAŞVURUYA İLİŞKİN DETAYLAR
Hizmet akdinin feshinden sonraki 30 gün içinde en yakın İŞKUR birimine başvurmak gerekmektedir. Başvuru, İŞKUR birimine şahsen gelerek veya elektronik ortamda www.iskur.gov.tr adresinden yapılabilir. Mücbir sebepler dışında 30 gün içerisinde başvurulmaması halinde, başvuruda gecikilen süre, toplam hak sahipliği süresinden düşülmektedir.
İşsizlik ödeneğinin ödenebilmesi için sigortalı işsizlerin iş almaya hazır durumda olması gerekmektedir. İşsizlik ödeneği başvurusu ile kişinin iş arayan kaydı yapılmakta veya güncellenmektedir. Böylece sigortalı işsizlerin danışmanlık, işe yerleştirme ve mesleki eğitim hizmetlerini alması sağlanmaktadır. Dolayısıyla, vekâletname ile başvuru yapılması imkanı bulunmamaktadır.
İŞSİZLİK MAAŞI NEDİR?
Çalıştığınız sigortalı işinizden, atıldıysanız ya da sizin isteğiniz dışında ayrıldıysanız, İŞKUR tarafından işsizlik aylığı bağlanır. İşsizlik ödeneği verilmesinin esas sebebi, çalışanın işinden ayrıldıktan sonra, başka bir iş bulana kadar geçen sürede maddi ihtiyaçlarını tamamlamasıdır. Tabii, bu ödeneği almaya hak kazanmanız için de İŞKUR'un yönetmeliğinde belirlediği ve bizim de yazımızda bahsettiğimiz işsizlik maaşından yararlanma koşullarını sağlamanız gerekiyor. Bu aylığın miktarı ve süresi, maaşınıza ve ödenen işsizlik sigortası primine göre değişkenlikler gösterir.
İşsizlik Maaşı Nasıl Hesaplanır?
Çalışan, sigortalı işinden kendi rızası dışında ayrıldığı son 4 aydaki ödenen primler baz alınarak işsizlik ödeneği hesaplama işlemi yapılır. İşinden ayrılmadan önce, 4 aydaki günde kazandığı paranın %40'ı işsizlik aylığı olarak verilir. Fakat bu sayı asgari maaşın %80'inden fazla olamaz. Genel itibari ile, çalışan kişinin maaşı ne kadar yüksek olursa olsun, en fazla asgari maaşın %80'i kadar işsizlik ödeneği alabilir.
İşsizlik Sigortası Prim Miktarı Ne Kadardır?
İşsizlere verilen sigorta primi %1 devlet payı, %2 işveren ve %1 sigortalı olmak üzere %4'tür. İşsizlik sigortası primi, sigortalı vatandaşın aylık brüt kazancı üzerinden hesaplanır. İşsizlik sigortası primini isteğe bağlı ödeyenlerde bu durum farklılık gösterir. İsteğe bağlı ödeyenlerden %2 işveren payı ve %1 sigortalı payı alınır.
İşsizlik Maaşı Hangi Durumlarda Kesilir?
İşsizlik aylığı, almaya hak kazandıktan sonra, İŞKUR'un belirlediği, kurallara uymalısınız. Uymaz ve aşağıda belirtilen işsizlik maaşı kesilen durumlar gerçekleşirse, işsizlik ödeneğiniz kesilir. Bahsi geçen durumlar şu şekildedir;
İŞKUR'un çağrıları cevaplanmazsa, kurumun istediği belgeler hiçbir neden yokken zamanında getirilmezse,
Türkiye İş Kurumu'nun yönlendirdiği meslek kurslarına bir nedene dayanmaksızın gidilmezse,
İşsizlik maaşı verilen sürede, bir işe girdiği, sigortası yapıldığı ya da herhangi bir kurumdan yaşlılık ödeneği aldığı görülürse,
İŞKUR'un işsizlere sunduğu hizmetlerden, iş bulmaya yardım hizmeti kapsamında, gönderilen iş, kişiye uygun, daha önce çalıştığı işlere ve aldığı maaşlara benzer olduğu halde reddedilirse, kurum işsizlik ödeneğini keser.
Bu noktada, 3. ve 4.madde çok önemlidir. Bu 2 maddeden birinden dolayı, işsizlik ödeneğiniz kesilirse, tekrar başlatılmaz. Fakat, 1 ve 2.maddelerde belirtilen durumlar sona ererse, işsiz, İŞKUR'un istediklerini yapar ve meslek kurslarına başlarsa, işsizlik maaşını yeniden alabilir.
İşsizlik Maaşı Başvurusu Nasıl Yapılır?
İşsizlik maaşı başvurusu yapmanın yolları 2 adet olmakla beraber, en çok tercih edilen yöntem internetten başvurudur. İnternetten başvuruya nazaran, daha az rağbet gören yöntem ise İŞKUR merkezlerinden yapılan başvurudur. İnternet üzerinden işsizlik ödeneği başvurusu yapmak için e-Devlet'e girilmelidir. Türkiye İş Kurumu sekmesinden, İşsizlik Ödeneği/İş Kaybı Tazminatı Başvurusu uygulamasını seçip, ardından karşınıza çıkan formu doldurarak işsizlik aylığı başvurusunu tamamlayabilirsiniz.