Sigortalının vefatı durumunda geride kalan yakınları ölüm aylığı ile birlikte, cenaze, evlenme ödeneği gibi bazı sosyal haklara sahip oluyor.
Ölüm aylığında kadın erkek ayırımı bulunmuyor. Eşini kaybeden erkekler de evlenmediği sürece ölüm aylığı alabiliyor. Çalışması ya da emekli olması aylık almasına engel değil.
EĞER 10 YIL HİZMET ETTİYSENİZ...
SABAH'ta yer alan habere göre, Vefat eden kişinin Emekli Sandığı'ndaki hizmetinin 10 yıldan fazla olması durumunda SSK'lı çalışan kız çocuğuna aylık bağlanır.
Erkek çocuk yükseköğretime devam ettiği sürece 25 yaşına kadar aylık alır. Emekli Sandığı iştirakçisi baba ve SSK sigortalısı anneden ayrı ayrı yetim aylığına hak kazanana her iki aylık tam ödenir.
SSK'lı yetim aylığı alanın SSK'dan emekli olması durumunda yetim aylığı kesilir. Emekli Sandığı'ndan alını ise kesilmiyor. Geride kalan eş, çocuk, anne, babaya bağlanabilen ölüm aylığı konusunda merak edilen soruların yanıtları şöyle:
1- Ölüm aylığı kimlere bağlanır?
Ölüm aylığı geride kalan eş, çocuk, anne babaya bağlanabilir. Vefat eden kişi ile ölüm tarihinde yasal evlilik bağı bulunan eşe aylık bağlanır.
Sigortalının eşinin çalışması, emekli aylığı alıyor olması bunu değiştirmiyor. Kızlarına evli olmamaları koşuluyla yaşa bakılmadan ölüm aylığı bağlanıyor. Evlenen kızın aylığı kesilir, boşanma halinde yeniden aylık bağlanır. Erkekler 18 yaşına kadar, eğitimi sürenler de 25 yaşına kadar ölüm aylığı alır.
2- Yeniden evlenenin aylığı kesilir mi?
Vefat eden eşten alınan aylık çalışınca değil ama yeniden evlenince kesiliyor. İkinci eşin vefatında tercih ettiği aylığı alabilir. Bir eşe iki eşinden dolayı ölüm aylığı ödenmez.
3- Hizmet akdine tabi SSK'lı olarak çalışıyorum. Emekli Sandığı'ndan yetim aylığı alabilir miyim?
Vefat eden kişinin hizmetinin 10 yıldan fazla olması halinde hizmet akdi ile SSK'ya tabi çalışan kız yetimlere, Emekli Sandığı Kanununa göre aylık bağlanabilir. Erkek yetimlere ise malul ve muhtaç olmaları halinde aylık bağlanır.
4- Doktora ve yüksek lisans ikinci bir üniversite midir?
Hak sahibi erkek çocuk, yükseköğrenime devam ettiği sürece 25 yaşına kadar aylık alabiliyor. İkinci bir üniversite okuması fark etmez. Doktora yapan erkek yetimin aylığı 25 yaşın altında olsa bile kesiliyor.
5- Eşimden dolayı Bağ-Kur malul dul aylığı alıyorum, aynı sigorta kolundan işe girmem halinde aylığı almaya devam edebilir miyim?
Ölüm aylığı bağlanan eşin aylığı ancak, evlenmesi halinde kesilir. Çalışması halinde kesilmez.
6- SSK'lı olarak emekli aylığı alıyorum, aynı sigorta kolundan ya da Bağ-Kur'lu oğlumdan kalan aylığı alabilir miyim?
Ana ve babaya aylık bağlanabilmesi için; diğer çocuklardan hak kazanılan gelir ve aylıklar hariç olmak üzere gelir veya aylık bağlanmamış olması şartı aranmıyor.
7- Ölüm aylığı sadece kadınlara mı bağlanıyor?
Vefat eden eşten dolayı geride kalan eşe bağlanan aylık halk arasında dul aylığı olarak ifade ediliyor. Yasada kadın erkek ayırımı yapılmıyor, sigortalının eşleri hak sahibi olarak tanımlanıyor.
Eşini kaybetmiş erkekler de ölüm aylığı alabilir. Eşini kaybetmiş erkeğin çalışması veya emekli olması ölüm aylığı almasına engel teşkil etmiyor.
8- 2008 öncesi annemden dolayı 4B'den (Bağ-Kur) yetim aylığı alıyorum. 2008 öncesi babamdan aynı sigorta kolundan kalan yetim aylığını da alabilir miyim?
Bağ- Kur'lu olan anne ve babadan ayrı ayrı ölüm aylığına hak kazanılması durumunda; hak sahibi 18 yaşına kadar her iki aylığı alabilir. 18 yaşından sonra ise hak sahibine yalnızca yüksek olan aylık ödenir.
9- 2008 öncesi babamdan dolayı Emekli Sandığı'ndan yetim aylığı alıyorum. 2008 öncesi annemden 4A'dan (SSK) kalan yetim aylığını da alabilir miyim?
Emekli Sandığı iştirakçisi babadan (anneden) ve 4A (SSK) sigortalısı anneden (babadan) ayrı ayrı ölüm aylığına hak kazanılması durumunda her iki aylık tamdan ödenir.
10- 2008 öncesi annemden 4A'dan (SSK) kalan yetim aylığını alıyorum. SSK emekli olmam halinde yetim aylığını almaya devam edebilir miyim?
Ölen sigortalının çocuklarına yetim aylığı bağlanabilmesi için veya kendi sigortalılığı nedeniyle gelir veya aylık bağlanmamış olması gerekiyor. 4A'dan yetim aylığı almakta iken 4A'dan emekli olan kişinin yetim aylığı kesilir.
11- Dul ve yetim aylığı tutarı en düşük ne kadardır?
Alt sınır aylık hesaplaması nedeniyle vefat eden sigortalılarımızın hesaplanan aylığı en düşük 1.500 lira olup hak sahiplerine hisseleri oranında ödenir. Eşi vefat edene yüzde 50 hisse, yetim çocuğa yüzde 25 hisse oranı ile ödeme yapılır.