Hizmet borçlanması, emekliliği öne çekmek isteyen milyonlarca çalışanı doğrudan ilgilendiriyor.
Hizmet borçlanmasında bu yıl en düşük günlük prim 53 lira, en yüksek prim de 400 lira.
Erken emeklilik için büyük önem taşıyan, sigorta primlerini daha iyi değerlendirmek için uygulanan hizmet borçlanmasına ilişkin merak edilen soruların yanıtları şöyle:
Hizmet borçlanması nedir, kimler yapabilir?
Çalışılmayan sürelerdeki günlerin satın alınması anlamına geliyor.
Sigortalının yanı sıra hak sahibi de borçlanmaya gidebiliyor.
Doğum veya analık izni, askerlik, doktora veya uzmanlık öğrenim dönemi, avukatlık stajı, yurt dışındaki görevde, grev ve lokavtta geçen süreler borçlanılabiliyor.
Askerlik hizmeti emekliliği öne çeker mi?
Askerlik sigorta başlangıç tarihinden önce yapıldıysa borçlanma ile sigorta başlangıcı öne çekiliyor.
Böylece erken emeklilik söz konusu oluyor. İlk kez sigortalı olduğu tarihten sonra askerlik yapanlarda borçlanma ile primler artırılıyor, emeklilik öne çekilmiyor.
■ Kamuda ücretsiz izinler borçlanılabilir mi?
Kamu görevlisi olarak Emekli Sandığı'na bağlı şekilde çalışma hayatını sürdürenlere verilen ücretsiz izin süreleri de hizmet borçlanması kapsamında bulunuyor.
Yurt içi ve yurt dışında yapılan doktora öğrenimi, lisansüstü eğitim, tıpta uzmanlık için geçirilen doktora, uzmanlık, avukatların staj, hekimlerin fahri asistanlık süreleri de borçlanılabiliyor.
■ Borçlanmada vergi iadesi süreci nasıl işliyor? Geriye dönük olarak da talep edilebilir mi?
Sigorta primlerini borçlanma yoluyla ödeyenler işyerine başvurarak ödedikleri borçlanmaya ilişkin primlerin gelir vergisinden indirilmesini talep edebiliyor.
Ücret geliri elde edenlerden borçlanma yapanlar ödedikleri paranın yüzde 15'ini vergi indirimi yoluyla geri alabiliyor.
Ödedikleri bu prim gelir vergisine esas kazançtan indirilebiliyor.
Örneğin; borçlanma için 30 bin lira ödeyen, 4 bin 500 lirasını vergi indirimi olarak geri alabiliyor.
Primin ödendiği tarihten itibaren 5 yıllık süre geçmemiş olması koşuluyla düzeltme talebiyle geriye dönük uygulamadan yararlanılabiliyor.
ANNEYE STAJ AVANTAJI
■ Staj dönemi borçlanılabilir mi?
Eğitim döneminde yapılan stajlar emekliliğe esas olan uzun vadeli sigorta primi olarak ödenmiyor.
Bu nedenle sigorta başlangıcı kabul edilmiyor. Ancak doğum borçlanmasında başlangıç olarak kabul ediliyor.
Staj sonrası doğum yapanlar, tescil şartını yerine getirmiş kabul ediliyor.
■ Doğum borçlanmasını tavandan yatırmak emekli aylığını artırır mı?
Emekli aylığı hesaplanırken tüm kazançlara bakılıyor. Geçmiş kazançların yüksek olması ve primlerin de bu tutar üzerinden yatırılmış olması gerekiyor.
Sadece doğum borçlanmasını yüksek yatırmak, bağlanacak emekli aylığını artırmaz.
