Yılsonu yaklaştıkça milyonlarca vatandaş hesap yapmaya başlıyor. Emekliler ve memurlar 6 aylık enflasyonu beklerken çalışanlar ise asgari ücret zammı için merak duyuyor. Bunların yanında emeklilik primi eksik olanlar da borçlanma hesabı yapıyor. Yani eksik primlerini tamamlamak için prim günü satın alma hazırlığı yapıyor. Erkekler askerlikte geçen süreleri borçlanarak yani satın alarak primlerine ekleyebiliyor.
Kadınlar ise sigortalı olduktan sonra dünyaya gelen üç çocuk için borçlanabiliyor ve her çocuk için 720 gün olmak üzere toplam 2160 gün satın alabiliyor. Gurbetçiler ise yurt dışında çalıştıkları günleri satın alabiliyor.
Bu borçlanmalar için ödenecek paralar uygulamadaki brüt asgari ücrete göre belirleniyor. Bir aylık borçlanma için en az mevcut brüt asgari ücretin yüzde 32'si ödeniyor. Yurtdışı borçlanmalarda bu oran yüzde 45'e çıkıyor. Dolayısıyla asgari ücrete gelecek bir zam yapılacak borçlanma miktarlarını da artırıyor.
Örneğin bu yıl 12 aylık borçlanma miktarı 20.002 liralık brüt asgari ücrete göre 76.807 lira olarak hesaplanıyor. Asgari ücrete gelecek yüzde 30-40 zam düşünüldüğünde bu rakam 99.849 TL-107.530 TL gibi bir rakama çıkacak.
Gurbetçiler için bu fark daha da büyüyecek. Bakıldığında bu yıl 31 Aralık'a kadar yapılacak borçlanma her durumda asgari ücret artacağı için daha kazançlı olacak.
ÖDEME ŞART DEĞİL
Borçlanma yapmak isteyenlerin 31 Aralık'a kadar başvurmaları halinde hesaplamaları bu yıl geçerli asgari ücretten yapılacak. Başvuru bu konuda yeterli oluyor. Ödemeler ise iki ay sonra yapılıyor. O yüzden öncelikle e-devlet ya da SGK müdürlüklerinden başvuru yapmak yeterli olacak.
2 ay sonra imkan olmadığında eğer ödeme yapılamazsa başvuru iptal ediliyor. Ancak hak kaybolmuyor. İstenildiği zaman tekrar başvuru yapılabiliyor.
HEPSİNİ ALMAK GEREKMİYOR
Borçlanmalarda ne kadar ihtiyaç varsa o kadar gün satın alınabiliyor. Örneğin bir annenin iki çocuk borçlanma hakkı var. Bu da 1440 gün eder. Ancak annenin 800 güne ihtiyacı varsa bu kadar gün için başvuru yapabiliyor.
Borçlanmalarda istenilen kadar gün satın alınabilirken ihya da durum farklılaşıyor. Bağ-Kur günlerini satın alacaklar geçmişte ödemedikleri günlerin tamamını almak zorundalar. Burada kısmi ödeme olmuyor.
KİMLER İÇİN GEÇERLİ
Primi eksik olan EYT'liler bu fırsattan yararlanabilir. Yine emekli olmak için gününü dolduracak ve askerlik ya da doğum borçlanması yapacak tüm sigortalılar bu yıl içinde başvuru yaparsa kazançlı çıkacak.
Ayrıca geçmiş dönemde Bağ-Kur günleri olan ve bunları ihya edecekler de bu yılki asgari ücretten ödeme yapmak için 31 Aralık'a kadar başvurması gerekiyor. Yine gurbetçilerde borçlanma için 31 Aralık'a kadar başvuru yaparsa daha hesaplı ödeme yapacak.
ASGARİ ÜCRET NASIL ARTAR
Önümüzdeki aydan itibaren Asgari Ücret Tespit Komisyonu toplantıları başlayacak. Enflasyon en önemli veri olacak. Son Merkez Bankası raporunda enflasyon tahmini yüzde 44 olarak yukarı revize edildi. Bu rakamlar da masaya gelecek.
6 AYLIK ORAN DEĞİŞTİ
Emeklilerin ve memurların beklediği 6 aylık enflasyon da Merkez Bankası'nın tahmininden sonra değişti. Yüzde 44'lük yıl sonu beklentisine göre 6 aylık oran da yüzde 15.45 olarak hesaplandı. Buna göre SSK ve Bağ-Kur emeklileri 15.45 enflasyon artışı alırken memurlar ve memur emeklileri için de enflasyon farkı kesinleşmiş oldu.
TABLO
Bu yıl borçlan kazançlı çık
Borçlanma, Mevcut, Yüzde 30, Yüzde 40
1 aylık, 6.400 TL, 8.321 TL, 8.960 TL
12 aylık, 76.800 TL, 99.852 TL, 107.520 TL
1 çocuk (24 ay), 153.600 TL, 199.704 TL, 215.040 TL
Askerlik (18 ay), 115.200 TL, 149.778 TL, 161.280 TL
Yurtdışı (1 ay), 9.000 TL, 11.700 TL, 12.600 TL