Yaşa takılanlara emeklilik yolunu açacak düzenlemede sona gelinirken, milyonlar bugün yapılacak Kabine toplantısına kilitlendi. Cumhurbaşkanlığı Kabinesi, Başkan Recep Tayyip Erdoğan başkanlığında bu yılın son toplantısını yapacak.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, sigorta başlangıcı 8 Eylül 1999 ve öncesi olan çalışanları ilgilendiren emeklilikte yaşa takılanlarla (EYT) ilgili düzenlemeye ilişkin çalışma hakkında sunum yapacak.
Toplantıda, kısa süre içinde Meclis'e sunulması planlanan düzenlemenin detaylarına ilişkin ayrıntılı değerlendirme gerçekleştirilecek. Düzenlemenin detaylarının Başkan Erdoğan tarafından bugünkü Kabine toplantısından sonra ya da bu hafta içerisinde açıklanması bekleniyor.
YAŞ SINIRI VAR MI?
EYT düzenlemesinde en çok merak edilen konu yaş sınırı konusu. Bir yaş sınırı getirilip getirilmeyeceği henüz netleşmedi. Bakan Bilgin de bu konuda "Toplam tabloyu gördükten sonra yaş sınırına karar verilecek. EYT'de ortalama yaş 49.9 çıkıyor" dedi. Bu nedenle yaş konusu ancak düzenleme açıklanınca belli olacak.
NE KADAR PRİM GEREKİYOR?
Emeklilik şartları konusunda yapılan açıklamalar ise EYT düzenlemesinde 8 Eylül öncesi prim ve hizmet süresi şartlarına dokunulmayacağı yönünde. 8 Eylül 1999 öncesi şartlara dönüldüğünde SSK'lılarda 5000, Bağ-Kur'lular ve memurlarda da kadınsa 7200, erkekse 9000 prim günü tamamlamak gerekiyor.
Hizmet süresi şartı da kadınlarda 20, erkeklerde 25 yıl. EYT'li kadınların tamamı 20 yıllık süreyi doldurmuş durumda. Erkekler için 25 yıllık süre ise 2022'ye göre 1997 yılı ve öncesinde sigortalı olanlar için tamamlanmış durumda. EYT'li erkeklerin tamamı 8 Eylül 2024 tarihinde 25 yıllık sigortalılık süresini dolduracak. Bu tarihten sonraya ise sadece hâlâ prim günü eksik olanlar kalacak.
3600 GÜN DE YETECEK
Kısmi emeklilik için de Bakan Bilgin, "1999'daki şartlar neyse, çalışma süresi, hizmet süreleri değişmiyor" dedi. Buna göre, 8 Eylül 1999 öncesindeki şartlara göre kısmi emeklilik için SSK'lılarda 3600, Bağ-Kur'lularda 5400 prim gün gerekecek.
BORÇLANMA ETKİSİ
EYT düzenlemesi 8 Eylül 1999 öncesi sigortalı olanları etkiliyor. Ancak 8 Eylül 1999 sonrasında sigortalı olup borçlanmayla başlangıç tarihini bu tarih öncesine çekenlerin düzenlemeden yararlanabileceği belirtiliyor.
Bu konuda 5510 sayılı Kanun'un 41'inci maddesinde sağlanan imkana dokunulmayacağı ifade ediliyor. Bu maddeye göre, sigortalılığın başlangıç tarihinden önceki süreler için borçlandırılma halinde, sigortalılığın başlangıç tarihi, borçlandırılan gün sayısı kadar geriye götürülüyor.
EYT'Lİ YAPAN 4 FORMÜL
Sigorta başlangıç tarihini öne çeken borçlanmaların başında askerlik geliyor. SSK ve Bağ-Kur'luların sigortalı olmadan önce yaptığı askerlik için borçlanması, sigorta giriş tarihini borçlanılan gün kadar geriye çekiyor.
Annelerde ise borçlanmanın başı çekme durumu stajdan sonra yapılan doğumlarda gerçekleşiyor. Staj ile normal sigortası arasındaki doğumunu borçlanan anne, işe giriş tarihini borçlandığı gün kadar geri çekebiliyor.
Yine yurt dışı borçlanmasında da imkan bulunuyor. Türkiye'deki sigorta başlangıcı yurt dışına gittikten sonra olanlar, sigorta tarihlerini borçlandıkları gün kadar geri çekebiliyor.
Avukatlar da, sigortalı olmaksızın ilk 6 ay mahkemelerde, kalan 6 ay da avukat yanında olmak üzere toplam 1 yıllık staj sürelerini borçlanabiliyor.
Ancak tüm bu imkanlarla EYT düzenlemesinden yararlanmak için yapılan borçlanmanın sigorta başlangıcını 8 Eylül 1999 öncesine çekmesi gerekiyor.
