EYT’lilere iş rehberi! Çalışmaya devam edenler dikkat! Ücret, izin, tazminat hakları ne olacak? İşte çok merak edilen 10 sorunun yanıtı…

Emeklilik başvurusu yapan 1.6 milyonu aşkın EYT'liden bir kısmı çalışmaya devam ederken, ücret, izin, tazminat gibi haklarını merak ediyor. İşte çalışma hayatıyla ilgili en çok merak edilen soruların yanıtları.

Çığıl Ön Yener

takvim.com.tr

Giriş Tarihi: 11 Nisan 2023 06:58 Güncelleme Tarihi: 11 Nisan 2023 11:04

EYT düzenlemesinin ardından 1.6 milyonu aşkın kişi emeklilik başvurusu yaptı.

Bu kişilerin bir kısmı çalışmaya devam ediyor ya da devam etmeyi planlıyor.

Çalışanların ücret, izin ve tazminat gibi hakları, aynı ya da farklı işyerinde çalışmaya devam edenleri nelerin beklediği merak ediliyor. İşte yanıtları...

Yeniden işe giriş için süre var mı?
İşverenin prim desteğinden yararlanmak için emekli olan EYT'li çalışanını 30 gün içerisinde işe geri alması gerekiyor.

Prim desteği nasıl bir avantaj sağlayacak?
İşverenlerin emekli çalışan için ödediği yüzde 24.5'lik sosyal güvenlik destek primi bu durumda yüzde 19.5 olarak uygulanacak.

Bu kapsamda verilen aylık destek 500,40 ile 3 bin 753 lira arasında değişecek.

Bu destekten yararlanmak için nelere dikkat edilmeli?
İşverenlerin bu destekten yararlanabilmeleri için çalıştırdıkları sigortalılarla ilgili olarak aylık prim ve hizmet belgelerini, muhtasar ve prim hizmet beyannamelerini yasal süresi içerisinde vermeleri, sigortalıların tamamına ait sigorta primlerinin yasal süresinde ödemeleri, SGK'ya prim, idari para cezası ve bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borcu bulunmaması gerekiyor.

Başka işyerine geçilirse yine prim desteği verilecek mi?
Başka bir işyerinde çalışmaya başlayanlar için bu destek uygulanmayacak.

Çalışmaya devam edenin maaşı artacak mı?
Emekli olup çalışmaya devam eden SSK'lılardan yapılan prim kesintisi azalacak.

Yüzde 14 SGK ve yüzde 1 işsizlik sigortası primi kesintisi yerine yüzde 7.5'lik sosyal güvenlik destek primi (SGDP) kesintisi söz konusu olacak. Bu nedenle de aynı brüt maaşla devam edenlerin net maaşları artacak.

Asgari ücretli çalışanın aylık prim kesintisi bin 501 lira 20 kuruştan 750,60 liraya inecek.

Bu tutardan da 112,59 lira gelir vergisi kesilecek. İşçinin eline 9 bin 144 lira 81 kuruş net ücret geçecek.

Yani brüt 10 bin 8 lira asgari ücretle çalışanın net ücreti emeklilik öncesi 8 bin 506 lira iken, emeklilik sonrası 9 bin 144 liraya çıkacak. İşçinin net ücreti 638,1 lira artacak.

Tazminatı almadan devam eden ne zaman ödeme alacak?
Tazminatı almadan devam edenlere ayrıldıkları tarihte bu ödemesi verilecek.

Tazminatını alıp devam eden, ikinci kez nasıl ödeme alır?
Emekli olduktan sonra tazminatını alıp aynı işyerinde devam edenlerin, kıdemi sıfırlandığı için yeni ödeme için yine 1 yıl geçmesi şart. Yani 1 yıl dolmadan tazminat alınamaz.

1 yıl doldurulup işveren işten çıkartırsa ya da haklı fesih imkanı doğarsa yeniden tazminat alınabilir.

Bu durumda ilk tazminatı aldıktan sonra çalışılan süreler için ödeme yapılır.

Tazminat son brüt ücreti üzerinden hesaplanır. Ancak emekli olurken kıdem tazminatını alıp çalışmaya devam edenler eğer istifa ederse ikinci kez tazminat alamaz.

Çalışmaya devam eden ihbar tazminatı alabilecek mi?
Çalışmaya devam eden emekli işçi, işvereni tarafından işten çıkartılması halinde, şartları oluşursa ihbar tazminatına hak kazanacak.

Emeklilik sonrası aynı işyerinde çalışanların izin hakları nasıl hesaplanacak?
İş Kanunu'na tabi çalışan işçilerde izin süresinin hesabında aynı işyerindeki kıdeme bakılıyor.

Ayrılıp tekrar aynı yerde işe başlayanlara ilişkin İş Kanunu'nda bir hüküm yer almıyor. Uygulamalar özellikle Yargıtay kararlarıyla belirleniyor.

Burada iki farklı görüş bulunuyor. İlk görüş, yıllık birikmiş izinlerin sıfırlanarak (ücreti ödenerek) işten çıkış olması halinde izin hesabının yeni işe girilen tarihe göre sil baştan yapılması yönünde.

Diğer görüş ise yıllık ücretli izin hakkının, sıfırlanıp sıfırlanmadığı durumuna bakılmaksızın, kaldığı yerden devam etmesi yönünde bulunuyor. Basın Kanunu'na tabi çalışanlarda ise izin süresine ilişkin kıdem, meslekteki hizmet süresine göre hesaplanıyor.

Dolayısıyla her durumda izin hakkı kaldığı yerden devam ediyor.

Farklı işyerinde çalışanların izin hakları nasıl hesaplanacak?
İş Kanunu'na tabi olarak başka bir işyerinde işe başlayanların izin hakları sıfırlanacak. Ancak 50 yaş üstü çalışanların izinleri her durumda 20 günden az olamayacak.