EYT’liye eksik prim için 5 formül: İşte kalem kalem maddeler

Emeklilikte yaşa takılanların heyecanla beklediği düzenleme için sona gelindi. Bu ay Meclis'e sevk edilmesi planlanan düzenleme merakla beklenirken, yapılan açıklamalar 8 Eylül 1999'dan önce sigortalı olanlardan prim ve yıl şartını tamamlayanlara emeklilik yolunun açılacağını ortaya koyuyor. Yıl şartı kadınlar için tamamlanmış durumda. Bu tarihten sonraya ise sadece hâlâ prim günü eksik olanlar kalacak. Buna göre yıl şartını çoğu EYT'li tamamlamış durumda. Erkekler için ise 25 yıllık süre ise 2022'ye göre 1997 yılı ve öncesinde sigortalı olanlar için tamamlanmış durumda. EYT'li erkeklerin tamamı 8 Eylül 2024 tarihinde 25 yıllık sigortalılık süresini dolduracak. Diğerleri için takvim işlemeye devam ederken, emeklilik için eksik primleri tamamlamak önem taşıyor... Peki eksik primler nasıl tamamlanacak. İşte yolları... ASKERLİK BORÇLANMASI Eğer askerlik sigortalı olmadan önce yapılmışsa, borçlanma ile prim gün kazanıldığı gibi, sigorta giriş tarihi de borçlanılan gün kadar geriye çekiliyor. 8 Eylül 1999'dan sonra sigortalı olan ancak askerlik borçlanmasıyla başlangıcı bu tarihten önceye çekilenlerin de EYT kapsamında sayılması bekleniyor. Bu durum, düzenleme Meclis'e geldiğinde netleşecek. DOĞUM BORÇLANMASI Kadınlara sigortalı olduktan sonra yaptıkları doğumlar için bu imkan sunuluyor. Çocuk başına 720 gün, en çok 2160 gün prim kazanılıyor. Doğum borçlanması sigortalı başlangıcını geriye çekmiyor. Ancak staj sonrası doğum yapanlar varsa, bu doğumlar için borçlanma yapılarak sigorta başlangıcı geriye çekilebiliyor. Bu şekilde de başlangıcı geriye çekenlerin EYT düzenlemesinden yararlanıp yararlanmayacağı tasarı Meclis'e gelince belli olacak. AVUKATLIK STAJ BORÇLANMASI 1 yıllık sürenin tamamını borçlanmak şart değil, ihtiyaç kadar da borçlanma yapılabiliyor. Eğer EYT düzenlemesiyle imkan sağlanırsa, 8 Eylül 1999 sonrası sigortalı olanlar bu borçlanma ile başlangıcı 8 Eylül 1999 öncesine çekebiliyorsa kapsama girebilecek. DİĞER BORÇLANMA İMKANLARI - 4/c statüsündeki kamu çalışanlarının personel mevzuatına göre aylıksız izin süreleri, - Sigortalı olmaksızın doktora öğrenimi veya tıpta uzmanlık için geçirilen normal doktora veya uzmanlık öğrenim süreleri, - Sigortalı olmaksızın avukatlık stajını yapanların normal staj süreleri, - Sigortalı iken herhangi bir suçtan tutuklanan veya gözaltına alınanlardan bu suçtan dolayı beraat edenlerin tutuklulukta veya gözaltında geçen süreleri, - Grev ve lokavtta geçen süreler, - Hekimlerin fahri asistanlıkta geçen süreleri, - Seçim kanunları gereğince görevlerinden istifa edenlerin, istifa ettikleri tarih ile seçimin yapıldığı tarihi takip eden ay başına kadar açıkta geçirdikleri süreleri, - Kısmi süreli iş sözleşmesi ile çalışan sigortalıların, kısmi süreli çalıştıkları aylara ait eksik süreleri (25/2/2011'den sonraki), - 1416 sayılı Kanun uyarında yurt dışında geçen öğrenim süreleri (18 yaşının tamamlanmasından sonraki dönem), - Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı her derece ve türdeki örgün ve yaygın eğitim kurumlarında ek ders ücreti karşılığında ilgili mevzuatı çerçevesinde uzman ve usta öğretici olarak çalıştırılanların, 25/02/2011 tarihinden önceki bu çalışmalarından dolayı ay içinde 30 günden eksik kalan süreleri, - 1402 sayılı Sıkıyönetim Kanunu uyarınca kurulan sıkıyönetim mahkemelerinin görev alanına giren suçlar nedeniyle yakalanan veya tutuklananlardan beraat edenlerin tutukluluk ve gözaltında geçen süreleri, - Yurt dışında ev kadını olarak geçen süreler veya sigortalı çalışarak geçirilen süreler. BAĞ-KUR'LUYA İHYA Daha önce prim borcu nedeniyle hizmet süreleri dondurulan Bağ-Kur, bu günleri ihya ile yeniden kazanabiliyor. Burada ihtiyaç kadar süre değil, tüm süreler ihya edilebiliyor. Ödemenin tutarı da güncel asgari ücret üzerinden hesaplanıyor. İSTEĞE BAĞLI SİGORTA Bir de burada dikkat edilmesi gereken bir nokta da yapılacak ödemelerin 1261 günü yani 3.5 yılı bulmaması. Bu sayı aşılırsa isteğe bağlı sigorta Bağ-Kur kapsamından olduğu için emeklilik hesabı da Bağ-Kur'a göre yapılıyor. SSK'dan emeklilik planlayanların buna dikkat etmesi gerekiyor. HİZMET TESPİTİ İşveren sonrasında sigorta yapmışsa ya da girişi bildirmiş ama primi yatırmamışsa bu süre işletilmiyor. SGK kayıtlarında 'bordro, sigortalı hesap fişi, bildirge' gibi belgeler varsa hak düşürücü süre uygulanmıyor. YAŞLILIK TOPTAN ÖDEMESİNİN İHYASI 5510 sayılı Kanun'a göre toptan ödeme yapılarak hizmetleri tasfiye edilmiş bulunanlardan, yeniden bu kanuna tabi olarak malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olanlar, yazılı olarak müracaat etmeleri halinde, aldıkları toptan ödemenin ödeme tarihi ile yazılı istek tarihi arasında geçen yıllar için her yılın gerçekleşen güncelleme katsayısı ile güncellenerek bulunan tutarı, tebliğ tarihini takip eden ayın sonuna kadar ödemeleri halinde, bu hizmetleri ihya ediliyor.