Emeklilikte yaşa takılanların heyecanla beklediği düzenleme için sona gelindi.
Bu ay Meclis'e sevk edilmesi planlanan düzenleme merakla beklenirken, yapılan açıklamalar 8 Eylül 1999'dan önce sigortalı olanlardan prim ve yıl şartını tamamlayanlara emeklilik yolunun açılacağını ortaya koyuyor. Yıl şartı kadınlar için tamamlanmış durumda.
Bu tarihten sonraya ise sadece hâlâ prim günü eksik olanlar kalacak. Buna göre yıl şartını çoğu EYT'li tamamlamış durumda.
Erkekler için ise 25 yıllık süre ise 2022'ye göre 1997 yılı ve öncesinde sigortalı olanlar için tamamlanmış durumda. EYT'li erkeklerin tamamı 8 Eylül 2024 tarihinde 25 yıllık sigortalılık süresini dolduracak.
Diğerleri için takvim işlemeye devam ederken, emeklilik için eksik primleri tamamlamak önem taşıyor… Peki eksik primler nasıl tamamlanacak. İşte yolları...
ASKERLİK BORÇLANMASI
Erkekler askerlik borçlanmasıyla eksik primlerini tamamlayabiliyor.
Eğer askerlik sigortalı olmadan önce yapılmışsa, borçlanma ile prim gün kazanıldığı gibi, sigorta giriş tarihi de borçlanılan gün kadar geriye çekiliyor.
8 Eylül 1999'dan sonra sigortalı olan ancak askerlik borçlanmasıyla başlangıcı bu tarihten önceye çekilenlerin de EYT kapsamında sayılması bekleniyor. Bu durum, düzenleme Meclis'e geldiğinde netleşecek.
DOĞUM BORÇLANMASI
Kanunları gereği verilen ücretsiz doğum ya da analık izni süreleri ile SSK'lı, Bağ-Kur'lu ve memur kadınların en çok 3 defaya mahsus olmak üzere doğumdan sonra prim ödemeden (en çok 2 yıl) geçirdikleri süreler borçlanılabiliyor.
Kadınlara sigortalı olduktan sonra yaptıkları doğumlar için bu imkan sunuluyor.
Çocuk başına 720 gün, en çok 2160 gün prim kazanılıyor. Doğum borçlanması sigortalı başlangıcını geriye çekmiyor.
Ancak staj sonrası doğum yapanlar varsa, bu doğumlar için borçlanma yapılarak sigorta başlangıcı geriye çekilebiliyor.
Bu şekilde de başlangıcı geriye çekenlerin EYT düzenlemesinden yararlanıp yararlanmayacağı tasarı Meclis'e gelince belli olacak.
AVUKATLIK STAJ BORÇLANMASI
Avukatlar, sigortalı olmaksızın ilk 6 ay mahkemelerde, kalan 6 ay da avukat yanında olmak üzere toplam 1 yıllık staj sürelerini gösteren onaylı baro belgesi ve borçlanma talep dilekçesi ile kuruma başvurmaları halinde bu süreleri borçlanabiliyor.
1 yıllık sürenin tamamını borçlanmak şart değil, ihtiyaç kadar da borçlanma yapılabiliyor.
Eğer EYT düzenlemesiyle imkan sağlanırsa, 8 Eylül 1999 sonrası sigortalı olanlar bu borçlanma ile başlangıcı 8 Eylül 1999 öncesine çekebiliyorsa kapsama girebilecek.
DİĞER BORÇLANMA İMKANLARI
- 4/c statüsündeki kamu çalışanlarının personel mevzuatına göre aylıksız izin süreleri,
- Sigortalı olmaksızın doktora öğrenimi veya tıpta uzmanlık için geçirilen normal doktora veya uzmanlık öğrenim süreleri,
- Sigortalı olmaksızın avukatlık stajını yapanların normal staj süreleri,
- Sigortalı iken herhangi bir suçtan tutuklanan veya gözaltına alınanlardan bu suçtan dolayı beraat edenlerin tutuklulukta veya gözaltında geçen süreleri,
- Grev ve lokavtta geçen süreler,
- Hekimlerin fahri asistanlıkta geçen süreleri,
- Seçim kanunları gereğince görevlerinden istifa edenlerin, istifa ettikleri tarih ile seçimin yapıldığı tarihi takip eden ay başına kadar açıkta geçirdikleri süreleri,
- Kısmi süreli iş sözleşmesi ile çalışan sigortalıların, kısmi süreli çalıştıkları aylara ait eksik süreleri (25/2/2011'den sonraki),
