Yaşa takılanlara çıkarılacak yasa ile emeklilik yolu açılırken, kıdem tazminatları için de destek sağlanacak. Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati'nin açıkladığı 250 milyar liralık paketteki 14 başlıktan biri olan EYT Destek Paketi ile işverenlere destek sağlanırken, EYT'lilerin tazminatlarına da güvence gelecek. Peki bu destek kime, nasıl etki edecek? İşte merak edilen soruların yanıtları:
Paketten nasıl yararlanılacak?
İşverenler, kampanyaya dahil olan bankalara EYT Destek Kredisi için başvuru yapacak. Paket kapsamında yalnızca sosyal güvenlik sistemi üzerinden kıdem tazminatı ödemelerine izin verilecek.
Kredi desteği çalışanlara nasıl yansıyacak?
Kıdem tazminatı tutarları belirlendikten sonra ödeme EYT'lilerin direkt hesabına aktarılacak. Çalışana kıdem tazminatını ödeyememe gibi bir risk olmayacak. Çalışan peşin olarak parasını alabilecek. İşveren ile peşin-taksitli ödeme gibi gerilimler yaşanmayacak.
Her EYT'li tazminat alacak mı?
Emeklilik nedeniyle işyerinden ayrılacak çalışanın aynı işverene bağlı olarak en az 1 yıl çalışmış olması gerekiyor. 1 yılın altında çalışması olanlar kıdem tazminatı alamıyor. EYT'lilerin, emeklilik işlemleri için çıkış yapıldığında kıdem tazminatı hakkı doğacak. İşveren isterse paket kapsamında kredi kullanarak isterse kendi imkanlarıyla tazminatları verebilecek.
Tazminatı nasıl hesaplanacak?
Kıdem tazminatları son 30 günlük giydirilmiş brüt ücret üzerinden hesaplanacak. Son giydirilmiş brüt ücret ile çalışılan süre çarpılacak. Damga vergisi kesilerek ödeme yapılacak. Brüt ücrete yıl içinde alınan yemek, kıyafet, görev tazminatı, ikramiye gibi düzenli ödemeler de dahil edilecek. Yine hesaba bir tam yılı aşan süreler de katılacak.
Yeni tavan ne oldu?
2022'nin ikinci yarısında 15 bin 371 lira 40 kuruş olan kıdem tazminatı tavanı bu ay memur maaş katsayısındaki yüzde 16.48 artışla 17 bin 904 lira 62 kuruş olmuştu. Meclis'ten geçen 13.52 puanlık refah payıyla yeni tazminat tavanı 19 bin 982 lira 82 kuruşa yükseldi.
Buna göre EYT düzenlemesiyle emekli olanlara çalıştıkları her yıl için en çok 19 bin 982 lira tazminat ödenecek. Bu tutarın altında olanlar kendi maaşı, üstünde olanlar ise tavan üzerinden tazminatını alacak. Tavanı aşanlara çalıştığı her yıl için damga vergisi kesilmiş olarak 19 bin 831 lira 15 kuruş verilecek.
Çalışan aynı yerde işe devam edebilir mi?
Devam edebilir. Burada 2 formül söz konusu. Ya işveren çalışanın tazminatını ödeyerek sıfırlıyor ya da çalışan tazminatını almadan devam ediyor. Tazminatı almadan devam edenler ayrıldıkları tarihte bu ödemesini alabiliyor. Ancak bu durumda işçinin 'kendi isteği ile ayrıldığında emekli olduktan sonra çalıştığı dönem dahil tüm sürelerin kıdem tazminatının son ücret üzerinden ödeneceği' konusunda işverenle sözleşme yapması yararına olacaktır.
Kredinin şartları nasıl? 6 ayı geri ödemesiz olan kredide, azami vade 36 ay olacak. Faiz oranı 0-24 ay vadede TLREF +200, 24 ay üzerinde vadede TLREF + 300 baz puan olacak. İşverenler yüzde 11.03- 12.03 faizle (12 Ocak'ta TLREF yüzde 9.03) kredi kullanarak kıdem tazminatlarını ödeyebilecek.
Asgari ücretli ne kadar tazminat alacak ?
Bu yıl içinde işten ayrılan bir çalışana çalıştığı her yıl için en az 10 bin 8 lira kıdem tazminatı ödenecek. Damga vergisi kesilmiş olarak 9 bin 932 lira 4 kuruş ödeme yapılacak.
