EYT düzenlemesiyle ilk etapta 2 milyon 250 bin kişi emekli olurken, bu kişilerden çalışanlar kıdem tazminatıyla birlikte kullanmadığı izinlerin ücretini de alma hakkı elde edecek.
Burada izin ücretinin nasıl hesaplanacağı konusu önem kazanırken, aynı iş yerinde devam edecekler için uygulamanın nasıl olacağı merak ediliyor.
İşte EYT'lilerin izin haklarına ilişkin merak edilen soruların yanıtları:
Kalan izinlerde zaman aşımı var mı?
İzin hakkında zaman aşımı diye bir süre söz konusu değil. Çeşitli sebeplerle kullanılmayan izinler zaman aşımına uğramaz. İş akdinin feshedilmesi sırasında birikmiş tüm izinlerin parası ödenir.
İzin ücreti nasıl hesaplanacak?
Birikmiş izinlerin ücretleri son brüt ücret üzerinden hesaplanacak. Hesaplanan brüt ücretten, önce prim kesilecek, sonra da o ayki vergi dilimi üzerinden gelir vergisi alınacak.
Aynı işyerinde devam edecek EYT'lilerin birikmiş izin ücreti ne zaman ödenecek?
Emekli olduktan sonra aynı işyerinde çalışmaya devam edecek işçilerin birikmiş izinlerinin ücretinin ne zaman ödeneceği işçi ve işverenin anlaşmasına bağlı. Bu para emeklilik işlemleri sırasında alınabileceği gibi, daha sonra işten ayrılırken de talep edilebilecek.
Emeklilik sonrası aynı işyerinde çalışanların izin hakları nasıl hesaplanacak?
İş Kanunu'na tabi çalışan işçilerde izin süresinin hesabında aynı işyerindeki kıdeme bakılıyor. Ayrılıp tekrar aynı yerde işe başlayanlara ilişkin İş Kanunu'nda bir hüküm yer almıyor.
Uygulamalar özellikle Yargıtay kararlarıyla belirleniyor. Burada iki farklı görüş ortaya çıkıyor. İlk görüş, yıllık ücretli izin hakkı sıfırlanarak işten çıkış olması halinde izin hesabının yeni işe girilen tarihe göre sil baştan yapılması yönünde.
Diğer görüş ise yıllık ücretli izin hakkının, sıfırlanıp sıfırlanmadığı durumuna bakılmaksızın, kaldığı yerden devam etmesi yönünde bulunuyor. Basın Kanunu'na tabi çalışanlarda ise izin süresine ilişkin kıdem, meslekteki hizmet süresine göre hesaplanıyor.
Dolayısıyla her durumda izin hakkı kaldığı yerden devam ediyor.
Kimin izin süresi ne kadar?
Aynı işyerinde 1-5 yıl arası çalışanların 14 gün, 5-15 yıl arası çalışanların 20 gün, 15 yıl ve daha fazla çalışanların 26 gün izin hakkı bulunuyor. 50 yaş üstü ve 18 yaş altı çalışanların izinleri ise 20 günden az olamıyor.
İzin ücreti eksik hesaplanan ya da bu hakkını alamayan nereye başvurmalı?
İşçinin yıllık izin uyuşmazlıklarında öncelikle arabulucuya başvurması gerekiyor.
Arabulucuya başvurmadan dava açılamıyor. İzin ücretine ilişkin yargıya başvurulacaksa iş sözleşmesinin sona erdiği tarihten itibaren 5 yıl içinde harekete geçilmeli. Yoksa zaman aşımı devreye girer. Buna da dikkat edilmeli.
Yıllık izin ücreti davasında ispat yükü kime aittir?
Yıllık izinlerin kullandırıldığı noktasında ispat yükü işverene aittir. İşveren yıllık izinlerin kullandırıldığını imzalı izin defteri veya eşdeğer bir belge ile kanıtlamalıdır.