Erken emeklilik yüz binlerce kişinin hayalini süslüyor. Uzun yıllar çalışarak üretim ekonomisine hayat veren vatandaşlar prim ve yaş akdini doldurduktan sonra bağlı oldukları kuruluş üzerinden emekli oluyor. Türkiye'de SSK, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı sistemleri üzerinden emekli olunabiliyor. Bazı şartlarda erken emeklilik mümkün. İşte mevzu hakkında tüm bilinmesi gerekenler haberimizde...
Çalışma hayatında yer alan milyonlarca kişi erken emeklilik koşulları hakkında bilgi sahibi olmak istiyor. Yaş, prim ve sigortalılık süresi maaşın bağlanması konusunda büyük bir etken oluyor.
Ancak bazı durumlarda maaşa daha erken bir tarihte kavuşmak mümkün. Kadınlarda doğum borçlanması, erkeklerde askerlik borçlanması maaşın bağlanmasında önemli bir husus oluyor.
2 ŞARTTA MAAŞ BAĞLANIYOR
Prim+yaş+sigortalılık süresini tamamlayan kişiler Sosyal Güvenlik Kurumu'na giderek dilekçesini teslim edip emekli maaşını almaya başlıyor.
ASKERLİK HİZMETİ TARİHİ GERİ ÇEKER
Askerlik borçlanması, askere giden kişilerin, askerlikte geçirmiş oldukları sürenin ya tamamının ya da belli bir kısmının emeklilikte geçerli olmak üzere yaşlılık malullük ve ölüm primi yatırılmasına denir.
Askerlik vazifesini yıllar önce tamamlayıp maaşın bağlanacağı günü bekleyenler için askerlik borçlanması hakkı verildi.
SİGORTA BAŞLANGIÇ TARİHİ ÇOK ÖNEMLİ...
Öte yandan emekli maaşınızın bağlanabilmesi için en önemli koşul sigorta başlangıç tarihidir.
KADIN ÇALIŞANLARA 6 YILA KADAR MÜJDE
Doğum sonrası çocuk bakımını üstlenen annelere her bir çocuk için 2 yıl hak veriliyor.
Bu sayede SSK'lı kadın çalışanlar doğum borçlanmasıyla erken maaş almaya başlıyor.
O SÜREYE DİKKAT!
Sigortalı çalışmadan önce askerliğini yapanlar prim günü eksik olmasa da borçlanmaya giderek erken emekliliğe hak kazanabilir. Bazı durumlarda bir günlük borçlanma emeklilik tarihini 1 yıl öne çekebilir.
Eğitim döneminde yapılan stajlar emekliliğe esas olan uzun vadeli sigorta primi olarak ödenmiyor.
Bu nedenli sigorta başlangıcı kabul edilmiyor. Ancak doğum borçlanmasında başlangıç olarak kabul ediliyor.
EMEKLİLİKTE SON 7 YIL KURALINA DİKKAT!
Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) 3 şartı tamamlayan ve evrakını teslim edenlere emekli maaşını direkt bağlıyor. Bu doğrultuda da emeklilik için son 7 yıl kuralı maaş için büyük önem taşıyor.
Bağ-Kur'a göre SSK'dan emekli olanlar yüzde 15-16 oranında daha fazla aylık alabiliyor. Bu kapsamda son 1261 günü kendi iş yeriniz dışında ve SSK'lı olarak tamamlamanız durumunda alacağınız maaş daha yüksek oluyor.
HİZMET BİRLEŞTİRMESİ YAPABİLİRSİNİZ
Hizmet birleştirme işlemi farklı sigorta kollarında çalışanların toplam çalışma sürelerinin birleştirilmesine deniyor.
SSK, Bağ-Kur, Emekli Sandığı hizmetlerinin birleştirilme talebi e-Devlet üzerinden yapılabilir.
Başvuru sonrası hizmet süreleri, nerede hizmet verdikleri incelenerek SGK ile yapılan yazışmalar sonucunda hizmetler birleştirilir.
Kamu çalışanları da memuriyet hizmetine başlamadan önce çalıştığı süredeki hizmetleri ekletmek için hizmet dökümü alarak başvurabilir.
NASIL HESAPLANIYOR?
Bağ-Kur'a nazaran daha çok maaş alma imkânınız oluyor. Prim şartı da düşüyor. 7 ve 3.5 sene kavramları takvim yılını değil, prim ödenen gün sayılarını ifade ediyor.
Yani emeklilik kurumu olarak bakılacak son 7 senenin, geriye doğru takvim olarak değil, sigortalı geçen 7 sene olarak anlaşılması gerekiyor. Eşitlik durumunda son kurum belirleyici oluyor.
1 Ekim 2008'den sonra sigortalı olanların da tüm çalışma hayatına bakılıyor ve hangi kurumdan daha çok prim ödenmişse, orası emekliliği belirliyor.
ERKEN EMEKLİ OLMAK MÜMKÜN MÜ?
Emekliliği erkene çekmeye yönelik bir uygulama olmasa da istisnai bir durumda emeklilik öne çekilebilir. Bağ-Kur'lu olan kadınlar emekli olmak için 7200, erkekler de 9000 gün prim ödemek durumunda olup, SSK'da ise kadınlar için bu süre 5000 erkekler için de 5975 gündür. 2008 yılında yapılan düzenlemeyle 7 yıl kuralı kaldırıldı.
Kişiler primlerini Bağ-Kur'dan SGK'ya aktarabilecek koşulları sağlaması halinde gün farkından yararlanarak erken emekli olabilir.
KİMLER YARARLANABİLİYOR?
Çalışırken SGK'ya prim ödeyenler, Emekli Sandığı'na bağlı olanlar, SGK Kanunu 506. numaralı maddeye göre kurulan emekli sandıklarına bağlı olanlar, Bağ-Kur'lu esnaf, sanatçı, bağımsız çalışanlar yararlanabilir.