Temmuz ayıyla birlikte emeklilerin ve memurların maaşları zamlanırken, ayrıca enflasyon farkı da eklendi. Temmuz'daki maaş artışları birçok hesaplamaları da değiştirdi. Bunlardan biri de çalışanların alacağı yıllık kıdem tazminatı miktarları oldu.
Hazine ve Maliye Bakanı Albayrak imzasıyla yayımlanan genelgeye göre çalışanların yıllık kıdem tazminatı tavanları yükseltildi. Çalışanların işten ayrıldıklarında alacakları kıdem tazminatı hesaplanırken her yıl değişen bir tavan miktar uygulanıyor. Çalışanın maaşı ne olursa olsun tazminat hesaplanmasında en üst rakam olarak belirlenen bu miktar uygulanıyor.
1 Ocak 2019'den itibaren işçilere ödenecek kıdem tazminatının yıllık tavan tutarı 6.017 lira 60 kuruş olarak belirlenmişti. Temmuz ayı ile birlikte yapılan zamlarla söz konusu rakam 6 bin 379 lira 86 kuruşa çıkarıldı. Böylece brüt maaşı tavanı aşan her çalışan için yıllık 362,26 lira avantajı oluştu. 10 yıl çalışan birisi Haziran yerine Temmuz'da ayrıldığında 3.622 lira 60 kuruş daha fazla para aldı.
Bu miktarı her yıl Maliye Bakanlığı memur maaş katsayılarına göre belirliyor. Bu tutar 31 Aralık'a kadar geçerli olacak. Bir çalışanın kıdem tazminatı alabilmesi için kendi isteği dışında işten ayrılması gerekiyor. Bunun istisnaları da var. Erkek işçi askerlik, kadın evliliği nedeniyle (1 yıl içinde) işten ayrılırsa kıdemini alabilir.
Emekli olmak için işten çıkanlar kıdem tazminatı alır. Haklı fesihle işten ayrılana da kıdem tazminatı ödenir.
YENİ RAKAMLAR BELLİ OLDU
Genelgeye göre 1 Temmuz 2018 ile 31 Aralık 2018 arasında uygulanacak rakamlar şu şekilde belirlendi:
Ek gösterge rakamlarının aylık tutarlara çevrilmesinde uygulanacak aylık katsayı 0. 138459, memuriyet taban aylığı göstergesinde uygulanacak taban aylık katsayısı ise 2.167248 olarak belirlendi.
1 Temmuz 2019'dan itibaren işçilere ödenecek yıllık kıdem tazminatının tavan tutarı 6 bin 379 lira 86 kuruşa yükseldi.
Kamuda sözleşmeli olarak çalıştırılan personelin ücret tavanı 7 bin 578 lira 57 kuruşa çıktı.
Sözleşmeli personelin hizmet sözleşmesi ve toplu sözleşme hükümlerinde yer alan taban ve tavan ücretleri yüzde 6.02 oranında artırıldı.
2002/3729 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı'nda kapsama dahil tüm personel için ortalama ücret toplamı üst sınırı 13 bin 791 lira 19 kuruşa yükseltildi.
2018'de asgari geçim indiriminin hesaplamasında esas alınacak brüt asgari ücret tutarı 2.558,40 TL olarak uygulanacak.
Maliye Bakanlığı'nca ilan edilmesi gereken genel hizmetler sınıfında birinci derecenin birinci kademesindeki şube müdürüne ödenen her türlü zam ve tazminatlar dahil net aylık tutar ise 1 Temmuz tarihi itibarıyla 5 bin 984 lira 12 kuruş oldu.
FARUK ERDEM SORULARINIZI CEVAPLIYOR - TAKVİM'E SORUN
ekonomi@takvim.com.tr
YÜKSEK ÖDEMEYE YÜKSEK MAAŞ/SİZDEN GELENLER
10 yıldır global bir firmada çalışıyorum. Maaşım brüt 3500 lira. Sigortam da mesailerle 3900-4000 lira üzerinden yatırılıyor. Primim dolduktan sonra fazladan ödediğim primler maaşımı yükseltir mi? Mesai ücretleri de SSK'ya ödenen prime yansıyor mu? (İsmi saklı)
5510 sayılı yasanın 80'inci maddesi prime esas kazanca dahil olacak ödemeleri belirliyor. Fazla mesai ücretleri prime esas kazanca dahil edilir. Çünkü bunlardan kesinti yapılmaktadır. Priminiz dolduktan sonra çalışmaya devam ederseniz ve prime esas kazancınız asgari ücret olmazsa, ileride alacağınız emekli maaşınız yükselir.
TARİH ÖNEMLİ
2 yıl önce asgari ücretten emekli oldum. 1967 doğumlu SSK emeklisiyim. Bin 100 lira maaş alıyorum. Lise mezunuyum. Benden önce emekli olanlar bin 700 lira gibi maaş alıyor. Ne yapmalıyım? Hakan HASIRCIOĞLU
Emekli maaşını belirleyen unsur sizin tüm kazançlarınızdan oluşuyor. Dolayısıyla bütün kazançlarınız asgari ücret üzerinden ise maaşınızın düşük olması da normal. Burada emekli olunan tarih de çok önemli çünkü aylık bağlanma oranları 2000 ve 2008 yıllarında değişti.
TAZMİNAT ALIRSINIZ
Emekli memurum. Bir şirkette 18 yıldır çalışıyorum. Şirketim benim için destek primi yatırıyor. Artık çalışmak istemiyorum. Kıdem tazminatımı alabilir miyim? Mustafa Erol
Kıdem tazminatı alınırken emekli ya da emekli olmayan çalışan ayrımı yapılmıyor. Herkes için aynı kurallar uygulanıyor. Dolayısıyla sizde kendi istek ve kusurunuz dışında işten çıkartılırsanız tazminat alırsınız. Kendiniz istifa ederseniz alamazsınız.
BORÇLANMA İMKANINIZ VAR
Part time çalışıyorum. Bu kalan süreleri borçlanabilir miyim? Geçmişe dönük borçlanma yapabilir miyim? (İsmi saklı)
5510 sayılı yasanın 41. maddesine bir bent eklendi ve bu bente göre 2011 yılından sonraki tüm süreler borçlanılabilecek. Bu bendin yürürlüğe girdiği tarihten sonraki sürelere ilişkin olmak üzere, 4857 sayılı kanuna göre kısmi süreli iş sözleşmesi ile çalışan sigortalıların, kısmi süreli çalıştıkları aylara ait eksik süreleri borçlanılabiliyor.
İŞKUR'A BAŞVURUN
İşyerim kapatma kararı aldı ve bana işsizlik maaşı bağlandı. Fakat 3 ay geçmesine rağmen bu parayı alamadım. Araştırdım ki bir firma benim haberim olmadan, izine çıkartmış gibi sigortamı başlatmış. SSK'ya şikayet ettim kazandım. Geriye dönük işsizlik paramı alabilir miyim? Ne yapmalıyım? Bora TORÇUK
Konu tam anlaşılamıyor. Sizin haberiniz olmadan bilmediğiniz bir firma mı sizi sigortalı yapmış? SGK bunu tespit ettiyse ve size hakkınızı ödediyse kesilen maaşınızı da tekrar bağlayacaktır. İŞKUR ile konuşursanız sorun çözülür.
SON MAAŞTAN HESAPLANIR
5 yıldır aynı işyerinde çalışıyorum. Asgari ücret alıyorum. Çıkış yapsalar ne kadar tazminat alırım?
Tazminat son brüt ücret üzerinden ödeniyor. Asgari ücretle çalışıyorsanız şu an 2 bin 558 lira 40 kuruş olarak yıllık tazminatınız ödenecek. Bunu 5 ile çarpınca da 12 bin 800 lira civarında bir para tutar. Bundan damga vergisi kesilir, kalan para size ödenir. Damga vergisi küçük bir miktar. Bin de 7 oranında.