Türkiye'de Sosyal Güvenlik Kurumu'na (SSK) tabi olan sigortalılar arasında emeklilik şartlarında önemli bir ayrım dikkat çekiyor. 8 Eylül 1999 tarihinden önce sigortalı olanlar, yaş şartı olmadan emekli olma hakkına sahipken, bu tarihten sonra sigortalı olanlar için kademeli yaş şartları devreye girdi. Peki, kimler erken emekli olabilecek? Yaş şartı ve prim şartı neler? İşte detaylar...
Türkiye'de Sosyal Güvenlik Kurumu'na tabi çalışanların emeklilik şartları belirlendi. İşe giriş tarihine, sigortalılık süresine ve prim ödeme gün sayısına bağlı olarak değişen kademeli yaş şartlarına göre, SSK'lı çalışanların emekli olabilmesi için aşağıdaki kriterlere uyum sağlaması gerekiyor:
23/5/2002 Tarihinden Sonra İlk Defa Sigortalı Olanlar:
15 yıl sigortalılık süresi
3600 prim ödeme gün sayısı
Kadınlarda 50, erkeklerde 55 yaş şartları
8/9/1999 - 30/4/2008 Tarihleri Arasında İlk Defa Hizmet Akdi İle Çalışmaya Başlayanlar:
Kadınlar için 58, erkekler için 60 yaşını doldurmak
7000 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödemiş olmak
8/9/1999 - 30/4/2008 Tarihleri Arasında İlk Defa Hizmet Akdi İle Çalışmaya Başlayanlar (İkinci Koşul):
Kadınlar için 58, erkekler için 60 yaşını doldurmak
25 yıldan beri sigortalı bulunmak
En az 4500 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödemiş olmak
30/4/2008 Tarihinden Sonra İlk Defa Hizmet Akdi İle Çalışmaya Başlayanlar:
01.01.2036 tarihine kadar kadınlar için 58, erkekler için 60 yaşını doldurmak
7200 gün prim ödemiş olmak
30/4/2008 Tarihinden Sonra İlk Defa Hizmet Akdi İle Çalışmaya Başlayanlar (2036 Tarihinden Sonra):
7200 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödeme gün sayısı koşulu
Gün koşulunun yerine getirildiği tarih aralığındaki yaş hadleri esas alınarak yaşlılık aylığına hak kazanma
İstisnalar:
Kadınlar için 58, erkekler için 60 yaş ile 2036 yılından sonrası için getirilen kademeli yaş hadlerine 65 yaşını geçememek üzere 3 yıl eklenmesi durumunda, 5400 prim ödeme gün sayısı üzerinden yaşlılık aylığı bağlanabilme
4 BİN 600 GÜN YETECEK
Prim ödeme gün sayısının, 30/4/2008 ila 31/12/2008 tarihleri arasında ilk defa hizmet akdi ile çalışmaya başlayarak sigortalı sayılanlar için prim ödeme gün sayısı 4600 ve 5400 günü geçmemek üzere, daha sonraki yıllarda ilk defa hizmet akdi ile çalışmaya başlayarak sigortalı sayılanlar için her yıl 100'er gün eklenmek suretiyle kademeli olarak uygulanması öngörülüyor.
ERKEN EMELİLİK İÇİN HANGİ ŞARTLAR GEREKİYOR
Hatta devlet; vazife malulü er, erbaş, güvenlik korucularına, ailelerine, terör mağdurlarına primsiz aylık bağlıyor. Peki sağlık nedeniyle kimler daha erken emekli aylığı alabiliyor? İşte merak edilen soruların yanıtları:
Malulen emeklilik için hangi şartlar aranıyor?
Çalışma gücünde yüzde 60 kayıp olması ve bunun belgelenmesi en önemli şart. Ayrıca en az 10 yıl sigortalılık ve toplam 1800 gün prim süresine bakılıyor. Başkasının sürekli bakımına muhtaç derecede malul olan sigortalılar için ise sigortalılık süresi aranmıyor ancak 1800 gün (5 yıl) prim isteniyor.
Eksik süre borçlanma ile tamamlanabilir mi?
1800 günlük süre doğum ya da askerlik borçlanması ile de tamamlanabiliyor. Erkekler askerlik sürelerini, kadınlar doğum sonrası çalışmadıkları süreleri ve ücretsiz izin günlerini borçlanabiliyor.
Malulen emeklilik için hangi yol izlenmeli?
Burada tespitin SGK Sağlık Kurulu tarafından yapılması şart. Raporun alınabilmesi için kişilerin bulundukları il veya ilçedeki SGK birimlerine başvurmaları ve yetkili hastanelere sevk edilmeleri gerekiyor.
Özel hastane raporu geçerli sayılıyor mu?
Özel hastaneden alınan sağlık raporları malulen emeklilik için geçerli sayılmıyor. Sadece SGK'nın yönlendireceği tam teşekküllü bir devlet hastanesinden alınan rapor geçerli oluyor.
HANGİ HASTALIKLAR MALULEN EMEKLİLİK KAPSAMINDA BULUNUYOR?
İyileşmesi uzun, zor ya da mümkün olmayan rahatsızlıklar kapsamında rapor oranları tanımlanıyor. Malulen aylık bağlanan bazı rahatsızlıklar şöyle: Kanser, beyin tümörleri, MS, Parkinson, Alzheimer, demans, sara ve bazı psikiyatrik hastalıklar, kalp yetmezliği, sindirim sistemi kanamaları, astım, KOAH, uyku bozuklukları, bipolar bozukluk, AIDS, tüberküloz, kalp, böbrek, akciğer nakli, görme azlığı, retina kanamaları, yardımsız ayakta durmayı engelleyen denge bozuklukları, kol ve bacak gibi organ kaybı, kalp yetmezliği, solunum sistemi hastalıkları…
