Sosyal güvenlik mevzuatımıza göre emeklilik için belli şartları tamamlamak gerekiyor. Bunlardan en önemlisi de prim.
Yani çalışarak ya da kendi işini yaparak veya isteğe bağlı sistem ile her ay SGK'ya prim ödenmesi gerekiyor. İşe giriş tarihine göre bu primlerin miktarları 5 bin günden başlayıp 9 bin güne kadar çıkıyor.
Prim sayısını tamamlayabilmek için üç yoldan bahsetmiştik. Bir yerde sigortalı çalışarak ödenmesi, kendi işini yaparak ödemek ya da isteğe bağlı sistem ile her ay ödemek. Ancak bu üç yöntemin dışında "borçlanma" adı verilen ve toplu para ile satın alma yöntemi de var. Erkeklerin askerlik süreleri satın alındığı gibi kadınlarda da doğumdan sonra geçen süreler satın alınabiliyor.
3 ÇOCUK 2160 GÜN
Anneler sigorta olduktan sonra dünyaya gelen üç çocuğu için borçlanma yaparak 2.160 gün (6 yıl) kazanıyorlar.
Yani bu kadar süre çalışmak yerine parasını ödeyip topluca satın alınabiliyor. Bu günleri eksik primlerine ekleyerek şartları tamamlayabiliyor. Burada çocukların sigortan sonra doğmuş ve yaşıyor olmaları ön şart olarak kabul ediliyor.
Doğduktan sonra bir müddet yaşayan çocuklar için yaşadığı süre kadar borçlanma yapılabiliyor. Sigortadan önceki doğumlar borçlanılamıyor. Ancak bazı istisnaları da var.
BİRÇOK AVANTAJI VAR
Doğum borçlanmasında bazı ince noktalar var ki annelere ikinci, hatta üçüncü avantaj daha sağlıyor. Yukarıda da belirttiğimiz gibi mevzuatımız staj ya da çıraklıkta geçen süreleri emeklilikten saymıyor ve bu sigortaları başlangıç olarak kabul etmiyor.
Ancak verilen sigorta numarası ve tecil geçerli oluyor. E-devletten bakıldığında 'İlk sigorta olunan tarih' ibaresinin karşısında staj tarihi bulunuyor, bu yanlış değil,. İlk sigorta (staj sigortası) olunan tarih bu tarih ancak sigortanın emeklilikle ilgisi bulunmuyor.
Yapılan staj sigortası sağlıkla ilgili, yani iş kazası ve meslek hastalığına karşı yapılıyor. Ancak işte bu noktada annelere imkân doğuyor.
Çünkü anneler sigortadan önceki çocukları borçlanamasa da staj ya da çıraklık sigortası sonrası dünyaya gelen çocukları için borçlanma yapabiliyor. Borçlanma tarihi belirlenirken staj sigortası geçerli sayılıyor.
Emeklilik hesabında kullanılmıyor ama ilk sigorta olunan tarih olarak borçlanma şartını yerine getiriyor.
YAŞI GERİYE ÇEKİYOR
Buradaki diğer avantaj ise sigorta başlangıcının geriye çekilmesi. Eğer staj ya da çıraklık ile sigortalı çalışmaya başlanılan süre arasında doğumlar olduysa bunlar borçlanıldığında sigorta başlangıcını geri çekebiliyor.
İş hayatına staj yaparak başlayan ve adına kısa vadeli sigorta kolları primi yatan kadın sigortalılar normal sigortayla çalışmaya başlamadan önce çocuk sahibi olmuşsa girişini geriye çekebilecek.
Dolayısıyla yaş ve prim şartı da düşüyor. Hatta 2 yıl geri çekmek suretiyle işe başlangıç tarihi EYT kapsamına da girebiliyor. Böylece yaş şartı olmadan emeklilik imkanı geliyor.