Hakem heyetinin memur ve emeklilere yapılacak zamları karara bağlamasının ardından kıdem tazminatı tavan rakamları da değişti. Heyetin kararına göre, memur ve emekliler Ocak ayı itibarıyla yüzde 4 zam alacak. Emekliler ve memurlara yapılan zamma enflasyon farkı da eklenecek. Enflasyon yüzde 5'in üzerinde gelirse emekliler fark kadar ek zam alacak. Enflasyon zammı bir kenara bırakılırsa, kıdem tazminatının artış rakamı da yüzde 4 üzerinden hesaplanabiliyor. Peki, Kıdem tazminatı tavan ücreti son dakika ne kadar oldu? Asgari ücret kıdem tazminatı hesaplama nasıl yapılır? İşte yeni kıdem tazminatı rakamı ve detaylar...
ASGARİ ÜCRETLE ÇALIŞAN İŞÇİNİN KIDEM TAZMİNATI NE KADAR EDER?
Asgari ücretle çalışan işçinin kıdem tazminatı hesaplanırken yapılan yol, yemek, giyim gibi yapılan herhangi bir ekstra ödeme yok ise brüt ücret üzerinden yapılır. 2019 yılında asgari ücret brüt ücreti 2.558,40 TL'dir. Buna göre işçinin alacağı kıdem tazminatı tutarı işçinin çalıştığı işyerindeki çalıştığı yıl sayısı ile asgari ücret brüt tutarı olan 2.558,40 TL çarpılarak bulunmuş olur. Bu rakamdan sadece damga vergisi kesintisi yapılır. Yemek, yol, giyim yardımı gibi düzenli hakları bulunan işçiye 2.558,40 TL'nin üzerine bu ödemelerin bir aya düşen ortalamalarının brütü eklenir.
MEMUR VE EMEKLİYE 4+4 ZAM
Hükümet ile sendikalar arasında yürütülen zam görüşmelerinden herhangi bir sonuç çıkmadı. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk sürecin hakem heyetine kaldığını duyurdu. Hakem heyeti toplantıda hükümetin revize ederek sunduğu son teklif olan 4+4'ü onayladı. 2020'nin ilk ayında emeklilere ve memurlara yüzde 4 zam yapılacak. Zamma enflasyon farkı da eklenecek. Enflasyon yüzde 5'in üzerinde olursa emekliler fark kadar ek zam alacak.
ZAM KARARI İLE KIDEM TAZMİNATI TAVANI DA BELLİ OLDU
Uzun süre devam eden zam pazarlığının ardından emeklilerin ve memurların alacağı zam belli olurken, kıdem tazminatında yaşanacak olası artış da belli oldu. Buna göre; memur ve memur emeklilerine yapılan zam oranınca kıdem tazminatı tavanı artacak.
Kıdem tazminatı 2019 yılında 6 bin 380 TL tavan ücretten ödeniyordu. Ocak ayında kıdem tazminatı tavan rakamı minimum 6 bin 635 TL olacak.
KIDEM TAZMİNATINI KİMLER TAVAN ÜCRETTEN ALABİLİR?
Kıdem tazminatı tavan ödemeleri brüt ücreti yüksek olan çalışanlara yapılıyor. Ocak ayındaki zammın ardından kıdem tazminatı tavan uygulamasından yararlanabilecek olan çalışanların brüt ücretinin 6 bin 400 TL'nin üzerinde olması gerekiyor.
KIDEM TAZMİNATI NASIL HESAPLANIR?
Kıdem tazminatı hesaplama işlemi oldukça basit bir formül üzerinden gerçekleşiyor. Kişinin SSK'ya ödenen brüt ücreti ile çalıştığı yıl çarpılıyor. Ortaya çıkan rakam işçiye işten ayrılırken ödeniyor.
Örneğin, 5 bin TL brüt ücret kazanan bir kişi 7 yıl bir kurumda çalışırsa net 35 bin TL kıdem tazminatı alır. İşten çıkarıldığı süre için ihbar tazminatı hakkı da vardır.
ASGARİ ÜCRET KIDEM TAZMİNATI HESAPLAMA
Asgari ücrete yüzde 26,05 zam yapılması sonrası yeni asgari ücret bin 603 liradan 2 bin 20 TL'ye çıkarıldı. Yapılan zam sonrası brüt asgari ücret de 2 bin 29 liradan 2 bin 558 liraya yükseldi.
Böylece en düşük kıdem tazminatı tutarı da 2 bin 558 liraya çıktı. Örneğin 5 yıl çalışan bir kişi 2 bin 558 TL çarpı 5 formülü üzerinden 12 bin 790 TL ücret alır
KIDEM TAZMİNATI NEDİR?
Belirli bir süre çalıştıktan sonra işine son verilen ya da emeklilik dolayısıyla işinden ayrılmak durumunda bulunan işçiye, çalıştığı süreye göre, işyerince topluca ödenen para.
KIDEM TAZMİNATI ŞARTLARI NELER?
Kıdem tazminatı almaya hak kazanabilmek için, aynı işverene bağlı işyerlerinde en az bir yıl çalışmak gerekiyor. Kıdem tazminatı emekli olunduğunda, işveren işten attığında, işçi haklı bir nedenle iş akdini feshettiğinde alınabiliyor. Ayrıca, yaş dışındaki emeklilik koşulları yerine getirildiğinde işçi işten ayrılarak kıdem tazminatı alabiliyor. İstisnai olarak erkek işçiler askere giderken, kadınlar da evlendiklerinde bir yıl içinde işten ayrıldıklarında kıdem tazminatı almaya hak kazanıyor.
Yaş dışındaki emeklilik koşullarını doldurmak suretiyle, örneğin 8 Eylül 1999 tarihinden önce işe girip 15 yıl sigortalılık 3600 prim gününü tamamlamış olanlar kendi istekleriyle işten ayrılırken kıdem tazminatını alabiliyorlar. Bu durumda olan ve brüt ücreti tavanı aşan kişiler, yılın ocak ve temmuz aylarında ayrıldıklarında daha yüksek kıdem tazminatı alabilirler. Özellikle çalışma süresi uzun olan kişilerin kıdem tazminatı tavanına dikkat etmeleri gerekiyor.
Brüt ücreti tavanın altında bulunan kişiler için ne zaman ayrılacakları fark etmiyor.
Asgari ücretle çalışanlar için en ideal dönem ise her yılın ocak ayı. Asgari ücret son yıllarda sadece ocak aylarında artırıldığı için, bu ayda işten ayrılanlar daha yüksek kıdem tazminatı alırlar. Örneğin 2019'da kıdem tazminatı yüzde 26 oranında artırıldı. Asgari ücret ile çalışan işçi 2018'in aralık ayı yerine 2019'un ocak ayında ayrılmayı tercih ettiğinde yüzde 26 oranında daha fazla kıdem tazminatı aldı.
KIDEM TAZMİNATINA EK ÖDEMELER DE DAHİL EDİLİR
Kıdem tazminatı hesabında, brüt ücrete ilave olarak işçiye sağlanmış olan para ve para ile ölçülmesi mümkün akdi ve kanundan doğan menfaatler de dikkate alınır. Bordroda görünen brüt ücret "çıplak" ücrettir. Ayni veya nakdi olarak ödenen ücret dışındaki para veya para ile ölçülebilen menfaatler eklenerek "giydirilmiş ücret" bulunuyor.
Bir menfaat veya ödemenin giydirilmiş brüt ücrete dahil edilebilmesi için devamlılık arz etmesi gerekiyor. Yemek, servis-yol-ulaşım, barınma-kira yardımları, bayram harçlığı, yakacak-aydınlatma bedeli, giyim yardımı, kıdem ücreti, teşvik primi, ikramiyeler ve primler devamlılık arz etmek kaydıyla ihbar ve kıdem tazminatı hesabında giydirilmiş ücrete dahil edilir.
İşverenin iş yerinde verdiği yemek veya yemek karşılığı nakit para ya da yemek çekinin karşılığı olan tutarın, giydirilmiş ücrette dikkate alınması gerekir. İşçinin işe geliş gidiş saatlerinde verilen servis hizmeti de dahil olmak üzere ulaşım parası şeklindeki ödemeler hesaba katılıyor.
İş yerinde kullanılmak üzere verilenler dışındaki giysi yardımları, işçiye sağlanan özel sağlık sigortası yardımı ya da hayat sigortası primi ödemelerinin de kıdem tazminatına esas ücrete eklenmesi gerekir. Bir yıl içinde ödenen ayni ve nakdi ödemelerin tamamı toplandıktan sonra 365 güne bölünür. Hesaplanan 1 günlük ayni ve nakdi ödemenin 30 katı, brüt ücrete eklenerek giydirilmiş ücret bulunur.
