takvim.com.tr
Microsoft'a siber güvenlik yazılımı sağlayan CrowdStrike'ın güncellemelerinden kaynaklı yaşanan kesinti tüm dünyayı etkiledi.
SİSTEMLER ÇÖKTÜ, UÇUŞLAR AKSADI, YAYINLAR KESİLDİ...
Bu kriz sebebiyle bankacılık sektöründen hastanelere süpermarketlere kadar dünya çapında birçok işletme etkilendi. ABD, İngiltere, İrlanda, Avustralya, Yeni Zelanda, Hindistan ve Japonya gibi birçok ülkede sorunlar yaşandı.
İngiliz Sky News'in yayını kesildi.
Kriz hava yolu trafiğini de vurdu. Birçok şirketin uçuşları aksadı bilet sistemlerinde problem yaşandı.
Tüm bu yaşananlar 'yerli ve milli' teknolojinin önemini bir kez daha gözler önüne serdi.
BAŞKAN ERDOĞAN'DAN 'EK TEDBİR' MESAJI
Başkan Recep Tayyip Erdoğan da dünyada yaşanan dijital kaosa ilişkin önemli değerlendirmelerde bulundu.
KKTC dönüşü uçakta gazetecilerin sorularını yanıtlayan Erdoğan, "Bu konuda ek tedbirler almak gerekiyorsa alırız. Bununla ilgili arkadaşlarımız çalışmalarını aralıksız sürdürüyor" ifadelerini kullandı.
Başkan Erdoğan'a konuya ilişkin "Geçtiğimiz gün dünyanın büyük bir bölümü şu ana kadar tarihin en büyük bilişim krizi olarak görülen sorundan etkilendi. Biz de etkilendik. Bazı uçuşlarda aksaklıklar yaşandı, bazı bankalardan para çekilemedi. Haliyle o saatlerde hepimiz kaygılandık, korktuk ve milli ve yerli yazılımın önemini bir kez daha anlatmış olduk. Neredeyiz bu konuda Türkiye olarak güvende hissetmeli miyiz?" sorusu yöneltildi.
Erdoğan şu yanıtı verdi:
Bu kriz nedeniyle bizde bir sıkıntı yok şu anda. Arkadaşlar, Türk Hava Yolları'nda olsun, diğer tüm birimlerde olsun tedbirleri aldılar. Şu anda işlerimiz ufak tefek aksamalarla yürüyor. Yani dünyadaki sıkıntı bizde aynen yok. Daha iyiyiz. Bu konuda ek tedbirler almak gerekiyorsa alırız. Bununla ilgili arkadaşlarımız çalışmalarını aralıksız sürdürüyor. Hiçbir alanı boş bırakmadığımız gibi bu alanı da boş bırakmıyor ve atılması gereken adımları hızla, vatandaşlarımızı mağdur etmeden atıyoruz.
YERLİ VE MİLLİ YAZILIM ATAĞI
Küresel krize müteakip yazılımda başlatılan "yerli ve milli" atak kapsamında yabancı şirketlere çalışan yazılımcılar radara alındı. Söz konusu yazılımcılar kamu ücret politikasının dışında tutulacak.
YÜZDE 60'I YABANCI
SABAH'tan Barış Şimşek'in haberine göre; Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisi, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) bünyesindeki Ulusal Siber Olaylara Müdahale Merkezi (USOM), Savunma Sanayii Başkanlığı ve Türkiye Siber Güvenlik Kümelenmesi, yazılım ve siber güvenlikte yerli ürünlerin kullanımının yaygınlaştırılması için çalışmalara başladı.
Bundan 10 yıl öncesine kadar kamuda kullanılan yazılımların yaklaşık yüzde 90'ı ABD ve İsrail menşeli ürünlerden oluşurken, gerçekleştirilen projeler neticesinde bu oran yüzde 60'a kadar çekildi.
Son olarak Resmi Gazete'de yayımlanan genelge ile kamuda açık kaynak kodlu yazılım kullanımının yaygınlaştırılarak yazılımda üretici bağımlılığının azaltılması ve siber güvenliğin yerlileşmesi amaçlandı.
Bu amaçla kritik kurumlar haricinde tüm kamu kurum ve kuruluşlarından, yazılım envanterlerinden hangilerini Açık Kaynak Kodlu Yazılım (AKKY) muadilleriyle değiştirebileceklerine yönelik yol haritası raporu hazırlamaları istendi.
ENVANTER ÇIKARILACAK
Yazılımda yerlileşme çalışmaları kapsamında, sektöre yönelik envanter çalışması tamamlanacak. En önemli çalışma ise insan kaynağında yapılacak.
Uzaktan ya da yerinde yurt dışına çalışmakta olan yazılımcıların yerli bilişim sektörünün katma değerini artıracak şekilde istihdam edilebilmeleri için önlemler alınacak.
Üniversitelerin ilgili bölümlerinden yeni mezun olan ve belirli bir süre aynı şirkette çalışan kişilere yönelik yeni yazılımcı teşviki uygulaması hayata geçirilecek.
Bu kapsamda şirketlere yerli yazılımcı desteği verileceği gibi kamuda da yazılımcılar kamu ücret politikasının dışına çıkarılarak, piyasa koşullarına göre ücretlendirmeye tabi tutulacak.
BAKAN URALOĞLU: "YERLİ YAZILIMIN ÖNEMİ ORTAYA ÇIKTI"
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu da "Yerli yazılımın önemi ortaya çıktı" şeklinde konuştu.
Uraloğlu, "Küresel düzeyde ulaşım, banka ve hastanelerde sorun yaşanıyor. Siber saldırı söz konusu değil. Sorun güvenlik yazılımından kaynaklı. Siber olaylara müdahale merkezi tespitleri yaptı. Bazı işlemler manuel olarak yapılabiliyor. En kısa sürede sorun çözülecek. Yerli yazılımın önemi ortaya çıktı." dedi.
TRİLYON DOLARLIK ZARAR
Önceki gün yaşanan ve dünyayı felç eden yazılım krizinin ardından, hasar tespit çalışmaları başladı. Dev kesintinin küresel ekonomilere maliyetinin trilyon dolarları bulacağı tahmin ediliyor.
SABAH'tan Barış Engin'in haberine göre; Önceki gün dünyayı felç eden yazılım sorununun büyük oranda çözülmesinin ardından krizin maliyeti masaya yatırıldı. Windows işletim sistemini kullanan firmalardan kaynaklı yaşanan dijital kıyametin dev havayolu firmalarından, hastanelere ve ödeme hizmetlerinden demir yollarına kadar trilyonlarca dolarlık bir fatura çıkardığı tahmin ediliyor. Tam anlamıyla çözülmeyen sorunun banka, hastane ve diğer kurumlar için büyük faturalar çıkarması bekleniyor. Uzmanlar sorunun tamamen çözülmesinin ise birkaç hafta sürebileceğini tahmin ediyor.
50 MİLYAR DOLAR ERİDİLER
20 saatlik bir internet kesintisinin dünya çapında tahmini maliyeti 24 milyar dolar olduğu belirtiliyor. Bu sadece internetin kesilmesinden kaynaklanan maliyet. Dolaylı etkilerle birlikte bu rakamın trilyon dolarları bulabileceği tahmin ediliyor.
Söz konusu kesintinin sorunun kaynağı olan şirketlere de maliyeti hayli ağır oldu.
CrowdStrike ve Microsoft'un hisseleri hızlı bir düştü. İki şirket toplamda bir günde 50 milyar dolar eridi.
Crowdstrike CEO'sunun kişisel gelirinde de 4 milyar dolara yakın erime yaşandı.
DETAYLARI İLE ANLATTI
Bilindiği gibi dünyanın yaşadığı en büyük küresel sorun iki yıl süren Kovid-19 pandemisi olmuştu. Dünya 'dijital bir pandemi' yaşanınca "Büyük kıyametin provası mı yapıldı" yorumları sıklıkla dile getirildi.
Bill Gates, Kovid-19 pandemisi yaşanmadan önce böyle bir sorunun yaşanacağını aktarmıştı.
Bu kez de Dünya Ekonomik Forumu Başkanı Klaus Schwab, üç yıl önce bugün yaşadığımızı kelimesi kelimesine anlattığı videoları sosyal medyada viral oldu.
Microsoft sorunu gibi olmasa da küresel bir siber saldırıya vurgu yapan Schwab, "Virüs ve pandemi bize şunu hatırlattı. Karşılıklı olarak ne kadar birbirimize bağlıyız ve küresel bir kaderin içindeyiz. Bu durum bize daha fazla sağlam olmamız gerektiğini hatırlattı. Bağımlılık aslında riskler yaratıyor. Küreselleşme nedeniyle korku dolu senaryoları da çalışmalıyız. Kapsamlı bir siber saldırı bütün dünyayı durdurabilir. Enerji tesisleri, ulaşım, tedarik zincirleri ve hastane hizmetlerine kadar tüm toplumun tamamını Kovid 19 krizinden çok daha fazla etkiler. Hatta karşılaştırma yaparsak Kovid 19 krizini aratır" ifadelerini kullanmıştı.
Siber güvenliği soran Schwab, özgüven kokan cevaplar almıştı. Schwab "Peki neden çoğu şirket tam anlamıyla güvenli değil?" sorusuna Satya Nadella da şu cevabı vermişti:
"Her zaman tavsiye ettiğimiz şeylerden biri bulutu kullanmaktır. Güvende olmanın yollarından biri bununla tek başınıza mücadele etmemektir, çünkü bir noktada kaldıraç elde etmek istersiniz.
Bu, özellikle yerel yönetim ve kamu altyapısı çevresinde altyapıyı modernize edebilmenin ve siber suç faaliyetleriyle mücadele için gerçekten uygun ortamlarda çalıştırabilmenin çok önemli olacağını düşündüğüm nedenlerden biridir."
BİRAZ ZAMAN ALACAK
Crowdstrike CEO'su George Kurtz, yaşanan kaos için özür diledi ve şirketin sorunun kaynağını saptadığını, ancak tüm sistemlerin eskisi gibi çalışır hale gelmesinin biraz zaman alabileceğini söyledi.
Kurtz, sosyal medya platformu X'te yayınladığı bir gönderide, "Crowdstrike, tüm sistemlerin eskisi gibi çalışır hale dönmesi için etkilenen tüm müşterileriyle ve ortaklarıyla yakın bir şekilde çalışmaya devam ediyor" dedi.
