Milyonlara emeklilik rehberi! SSK’lılara 3600, Bağ-Kur’lulara ise 5400 prim formülü! 8 Eylül 1999’dan önce sigortalılara ise...

Yaşa takılanlara emeklilik yolunu açacak düzenleme için hazırlıklar sürüyor. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı bünyesinde kurulan ekiple yürütülen çalışmanın detayları merak konusu olurken, hem takvime hem formüllere ilişkin pek çok soruya cevap aranıyor. 1. Çalışma kimleri kapsıyor? Yıl veya priminden herhangi birisini tamamlamamış olanlar da bulunuyor. Bu kişilerin de düzenlemeden nasıl yararlanacağı merak ediliyor. 2. Sadece SSK'lılara mı emeklilik yolu açılacak? 8 Eylül 1999'dan önce Emekli Sandığı'na girmiş ya da Bağ-Kur'lu olmuş EYT'liler de bulunuyor. Bu tarihten önce SSK'lı olmuş, şu anda memuriyet görevinde bulunanlar, primi eksik olanlar, farklı kurumlardan prim biriktirenler de var. Çalışmalarda tamamı değerlendirilecek. 3. Nasıl bir süreç izlenecek? Hazine ve Maliye Bakanlığı ekipleri de ayrı ayrı maliyet hesabını yapacak. Formüller Başkan Tayyip Erdoğan'a sunulacak. Son kararı Başkan Erdoğan verecek. Seçilecek formül, düzenlemeden kaç kişinin ve nasıl yararlanacağını ortaya çıkaracak. 4. Gündemde hangi formüller bulunuyor? Emeklilik için kademeli formül de gündemde. Burada primi fazla olanların avantajlı olması söz konusu olabilecek. Kadınlardan 20 yıllık (7200 gün), erkeklerden 25 yıllık (9000 gün) prim gününü tamamlayanların hemen emekli olabileceği formül de konuşuluyor. 5. Yaş şartı geriye çekilir mi? Bir yaş sınırı konulması da söz konusu olabilir. Daha önce 50 yaş formülü gündeme gelmişti. Bu formül hayata geçirilirse, 8 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olup prim ve yıl şartını tamamlayanlar, 50 yaşını doldurunca emekli olabilecek. 6. Primler yetmiyorsa ne olacak? Buna göre; düzenleme çıktıktan sonra vatandaşlar eğer primleri tamamsa emekli olabilecek. Ancak primi eksik ise bunları tamamlandığında emeklilik hakkını kullanacak. Ayrıca primi eksik olanların bunları borçlanma yöntemleriyle tamamlamaları da mümkün. Kadınların doğum, erkeklerin askerlik borçlanmasıyla eksik primleri tamamlama imkanları da bulunuyor. 7. Farklı borçlanma imkanları getirilir mi? 8 Eylül 1999 sonrasında sigortalı olup askerlik borçlanmasıyla işe girişi 8 Eylül 1999 öncesine çekebilenler de kendilerinin EYT'li sayılmasını talep ediyor. Kadınlar sigortadan önce yapılan doğumların da kapsama alınmasını istiyor. Ayrıca staj sigortasının başlangıç sayılıp sayılmayacağı da merak konusu. Bu süreler için avukatlarda olduğu gibi borçlanma imkanı verilmesi talepleri bulunuyor. Bu durumda stajını 8 Eylül 1999 öncesinde yapmış ancak çalışmaya daha sonra başlamış olanlar da EYT kapsamına girebilecek. Bir diğer talep de esnaf ile ilgili. Oda ve vergi kaydı olup Bağ-Kur kaydı olmayan esnaf geriye dönük borçlanma talep ediyor. 8. Kısmi emeklilik kolaylaştırılır mı? Ancak burada kadınlarda 58'e, erkeklerde 60'a varan yaş şartları söz konusu oluyor. Bu yaş şartının esnetilmesi de çalışmalarda gündeme gelecek. 3600 prim günü olan SSK'lılar ile 5400 prim günü bulunan Bağ-Kur'lulardan kadınların 50, erkeklerin 55 yaşında emekli olabilmesi bir seçenek olarak duruyor. 9. EYT'liler en erken ne zaman emekli olabilecek? Yasa tasarısının Meclis'e sevk edilip kabulünün ardından, düzenlemenin uygulanması için de yönetmelikler çıkarılacak. Bu süreçlerin tamamlanmasıyla kapsama girenlere emeklilik süreci başlayacak. 10. Maaş nasıl hesaplanacak? Kesinti olur mu? Buna göre 2000 yılı öncesi, 2000-2008 arası ve 2008 sonrası primler için 3 ayrı hesap yapılıyor. Tüm kazançlar dikkate alınıyor, aylık bağlama oranları ve güncelleme katsayılarıyla maaş belirleniyor. EYT'lilerin emekli aylıkları da bu yöntemle hesaplanacak. Bazı Avrupa ülkelerinde kesintili emeklilik modeli uygulandı. Buna göre, emekliliğe kalan her yıl için aylıktan belli oranda kesinti yapılıyor. Bu kesintinin yaş dolduğunda kalkması da söz konusu oluyor. Çalışma Bakanı Vedat Bilgin, geçtiğimiz günlerde 'Hollanda, Almanya modellerinden bahsediliyor, bunlar doğru değil. Masamızda sadece bir tane EYT formülü var' dedi. Bu açıklamalar, söz konusu formüllerin ülkemizde uygulanmayacağını ortaya koydu. EYT DOSYASI 1/ ÇIĞIL ÖN YENER

Milyonlara emeklilik rehberi! SSK’lılara 3600, Bağ-Kur’lulara ise 5400 prim formülü! 8 Eylül 1999’dan önce sigortalılara ise...

Emekli olmak için yaşı bekleyenlerin gözü kulağı Çalışma Bakanlığı'nın yürüttüğü çalışmada. Yıl sonuna kadar hazırlanacak düzenleme heyecanla beklenirken; kapsama, sürece, formüllere ilişkin pek çok konu merak ediliyor. İşte bu soruların yanıtları.