2024 yılına girilmesiyle birlikte Meclis'te yeni yasama dönemi hareketli geçecek gibi görünüyor. Sosyal güvenlik alanında hayata geçirilmesi planlanan 8 önemli reform, hem emeklilik sisteminde hem de çalışma hayatında köklü değişiklikler getirecek. Bu düzenlemeler, milyonlarca çalışanı ve emekliyi doğrudan ilgilendirirken, aynı zamanda gelir artırıcı tedbirlerle sosyal güvenlik sisteminin sürdürülebilirliğini de sağlamayı hedefliyor. İşte 8 yeni reforma dair detaylar...
8 YENİ REFORM NE OLACAK?
- ESNAFA ERKEN EMEKLİLİK
- EV KADINLARINA KOLAY EMEKLİLİK
- MEMURLARA EK GÖSTERGE
- ESNEK ÇALIŞMA
-YENİ EMEKLİLİK SİSTEMİ
- EMEKLİYE EK ZAM
- İKİNCİ EMEKLİLİK SİSTEMİ
- 2025'TE EMEKLİ MAAŞININ DÜŞÜŞÜNE ÖNLEM
Takvim Gazetesi Ekonomi Müdürü Faruk Erdem, konuya ilişkin detayları A Para canlı yayınında aktardı.
İşte açıklamalarından öne çıkanlar...
Yeni Yasama Dönemi ve Reformlar
Yeni yasama dönemi ile birlikte birçok reform ve yasal düzenleme beklenmektedir. Bu reformların çoğu, Orta Vadeli Program doğrultusunda hazırlanmış bir takvim çerçevesinde Meclis'e sunulacaktır.
Erken emeklilik gibi konular, küçük esnaf için öngörülmekte ve 7.200 gün olan prim ödeme şartının, 99.000 günden nasıl değişeceği üzerinde tartışmalar sürmektedir. Bu düzenlemeler, geniş kitleleri etkileyecek önemli değişikliklerdir.
Emeklilik ve Sosyal Güvence Düzenlemeleri
"Ev kadınlarına kolay emeklilik ve sosyal güvence sağlanması gündemde."
Ev kadınları için sosyal güvence ve isteğe bağlı sigorta primlerinin devlet tarafından ödenmesi gibi kolaylıkların sağlanması beklenmektedir.
Ayrıca memurlar için 3600 ek gösterge verilmesi üzerinde de çalışmalar yapılmakta, bu düzenleme muvazzaf memurlar için otomatik hale getirilebilir.
Emeklilik Sistemi Gelişmeleri
"Yeni emeklilik sistemi, çalışma hayatında kalmayı özendirici nitelikte olacak."
Yeni emeklilik sistemi, daha fazla prim ödeyerek maaşların arttığı bir sistem geliştirmeyi amaçlamaktadır.
Burada amaç, emekli maaşlarının düşürülmesi değil, çalışma hayatında kalmayı teşvik edecek bir model oluşturmaktır. Ayrıca, 2024-2025 yıllarında emekli olanların maaş farklarının giderilmesi için tedbirler alınacağı belirtilmektedir.
Ek Zam ve Taban Maaş Artışı Beklentileri
Emekli maaşlarının düşeceğine dair iddiaların yanlış olduğu sıkça vurgulanmakta, mevcut maaşların korunacağı ifade edilmektedir.
Ocak ayında taban maaş artışlarının kaçınılmaz olduğu ve emeklilere ek zam yapılacağı beklentileri gündemde yer alıyor.
Asgari Ücret ve Maaşların Belirlenmesi
"Asgari ücretin belirlenmesi, emekli ve kamu çalışanlarının maaş artışları açısından kritik bir referans noktasıdır."
Asgari ücretin belirlenmesi sürecinde, yıl sonu enflasyonunun önemli bir role sahip olacak ve bu oranın Aralık ayında netleşecek.
Yeni taban maaşların belirlenmesinde, mevcut ücretlerin enflasyon oranına göre arttırılacağı ve bu artışta refah payının dikkate alınıp alınmayacağına dair tartışmalar sürüyor.
Taban Maaş Artışlarının Sosyal Etkileri
Yüksek prim ödenerek emekli olan bireylerin, daha düşük primle emekli olanlarla eşit maaş alması durumu, sosyoekonomik adalet açısından tartışma konusu.
Çalışanlar arasında bir eşitlik sağlanması için yeni bir sistemin uygulanması gerektiği vurgulanıyor. Bu düzenleme, hem adaletsizlik algısını azaltacak hem de sıfır zam gibi sorunları ortadan kaldıracak.
Emeklilikle İlgili Sorular ve Cevaplar
"Emeklilik için ne kadar prim yatırmanız gerektiği önemli bir husustur."
Mehmet Çolak isimli bir izleyici, 1988 sigorta girişli ve 4120 prim girişi olduğunu belirterek emeklilik şansını sormaktadır. Kendisi EYT kapsamında avantajlı bir durumda. Yeterli prim gününü tamamlamak için çalışma imkanı var ise 5450 gün prim yatırarak emekli olabilir. Çalışma imkanı yoksa, 60 yaşını beklemesi gerekecek.
Prim ve Çalışma Koşulları
"Prim gün sayınızı artırmak, emekli olma yaşınızı etkilemektedir."
Ayhan Ataseven isimli izleyicinin sorusu, 2001 girişli olup 7000 gün prim yatırıp 550 gün askerlik süresini ödeyerek emekli olup olamayacağı yönünde. Askerlik süresinin burada bir etkisi yoktur; zaten 7000 gün prim yeterlidir. 60 yaşını beklemesi gerekecektir.
Doğum Borçlanması ve Emeklilik Şartları
"Doğum borçlanması, emeklilik hayallerinizi gerçekleştirmek için bir fırsattır."
Doğum borçlanması konusunda izleyicimiz, 1969 doğumlu ve 3100 günü var. Eğer 8 Eylül 1999 öncesi sigortalı ise, doğum borçlanması ile 500 gün ekleyip 3600 güne ulaşarak 58 yaşında emekli olabilir. Ancak, sigorta giriş tarihi değişirse şartlar da değişir.
Emeklilikte Gün Sayısının Önemi
"Ne kadar çok gün, emekli maaşınızı o kadar artırır."
İlhan isimli izleyici, 1988 doğumlu olup 2006 girişli ve 5200 günü bulunmaktadır. 7000 gün tamamlamak ve 60 yaşını beklemek zorundadır. Bu koşulları sağlarsa emekli olabilecektir.
Fazla Gün ve Emekli Maaşı
"Emekli maaşınız, prim gün sayınıza bağlı olarak artar."
Alpaslan Dinçbaş, 1983 doğumlu olup 2004 girişlidir ve 7000 günü tamamladığını belirtmektedir. 12.000 gün tamamlaması durumunda, fazla gün sayısının maaşı olumlu etkileyip etkilemeyeceğini soruyor. 7000 gün birikimi yeterli değil; bu durumda 12.000 gün tamamlanmalı ve böylece maaş artışı söz konusu olacaktır.
Kayıtdışı Çalışmanın Sonuçları
"Kayıtdışı çalışma, emekliliği etkileyen ciddi bir risktir."
Davut Aracıoğlu isimli izleyici, 7000 günü doldurmasına rağmen kayıt dışı çalışmanın emeklilik maaşına etkisini merak ediyor. Kayıtdışı çalışmak yasal bir suçtur ve sağlık sigortası haklarınızı kaybedebilirsiniz. Bu nedenle kayıtlı çalışmak oldukça önemlidir.
Emekli Olup Çalışmanın Yolları
"Emekli maaşınızı artırmak için çalışmaya devam edebilirsiniz."
Kenan Türkyılmaz isimli izleyici, 2014 yılında SGK'dan emekli olduğunu ve yüksek prim ödeyerek emekli maaşını artırıp artıramayacağını soruyor. Ancak, emekliliğinizi iptal ettirip tekrar emeklilik almanız zor, çünkü kaybedeceğiniz maaş süreleri nedeniyle bu işlem ekonomik olarak mantıklı olmayabilir.
EYT Hakkında Bilgiler
"EYT ile ilgili bir düzenleme çıkması pek mümkün görünmüyor."
2003 yılına kadar sigorta başlangıcı olanlar için EYT uygulaması düşünülen bir konu değil. Yalnızca sigorta başlangıcının yanı sıra, 7.000 gün prim ve 58 yaş beklemeleri gerekecek. Eğer bu sürenin bir kısmı çocuk borçlanmasıyla tamamlanabilirse, prim kazanılabilir; ancak bu durumda EYT düzenlemesi söz konusu olmayacaktır.
Emeklilik İçin Gereken Gün Sayısı
"Eğer son 3,5 yılda SSK'lı olarak çalışırsanız, emeklilik hakkını kazanabilirsiniz."
1995 doğumlu bir izleyici, iki çocuğu ile ne kadar borçlanarak emekli olabileceğini sordu. EYT'den yararlanabilmek için 5.750 güne ihtiyaç var; eğer çocuklar 95 sonrası doğmuşsa, doğum borçlanması yaparak bu süre tamamlanabilir. Bu durumda yaş şartı olmadan emeklilik hayali gerçekleştirilebilir.
Hak Kaybı Hakkında Bilgiler
"Eğer emeklilik için gereken gün sayısını doldurmuşsanız, hak kaybı yaşadığınızı düşünmemeniz gerekir."
Bir izleyici, Bağkur'dan emekli olmasının ardından SGK'dan yüksek maaş alıp alamayacağını sordu. Ancak hak kaybı yaşanmadığı, çünkü SSK'dan bir maaş çıkartılmış olduğu belirtildi. Emeklilik işlemleri sırasında, gün sayıları ve primler titizlikle hesaplandığı için endişe edilmemesi gerektiğini vurgulandı.
Emlak Vergisi ve İstisnalar
"Emlak vergisi ödememek için evin 200 metrekarenin altında olması gerekiyor."
Emlak vergisi ödemesi gerekip gerekmediği sorulmuş bir izleyiciye yanıt verildi. Eğer sadece bir evi varsa ve ev 200 metrekareden küçükse, emlak vergisi ödemeyecek. Eğer evin içinde bir kira geliri elde ediliyorsa, kira gelirine göre vergi ödemeleri de yapılması gerektiği aktarıldı.
Borçlanma ve Emeklilik Şartları
"2001 ile 2011 arasını borçlanmak istiyor, yani boş geçmiş orası."
Bir izleyici, 2001 ile 2011 yılları arasında borçlanarak emekli olmaya çalışıyor fakat bu durumun mümkün olmadığı belirtiliyor. Ayrıca, belirli bir süre boyunca memuriyet görevine devam etmesi gerektiği ve 25 yılı doldurduğunda emekli olabileceği ifade ediliyor.
