Araba üreticilerinin karşı karşıya olduğu yarı iletken çip arzındaki sorunlar nedeniyle önde gelen markalar üretimlerini azalttı. Bazı otomotiv firmaları bu krizin daha büyük üretim ve tedarik sorunları oluşturacağını ifade etti.
GALERİCİLER FİYATLARIN ARTACAĞINI ÖNGÖRÜYOR
Gaziantep'in 2. El otomotiv merkezi olan Nurdağı'ndaki galericiler, korona virüs ve çip krizi dolayısıyla bayramdan sonra fiyatlarda yüzde 20'lik bir artış yaşanabileceğini söyledi.
Galerici Turgay Gümüş bayramdan sonra bir yükselme beklediklerini belirterek, "Şu an sıfır araçlar çıkmadığı için böyle devam ederse ikinci el araçlar bayramdan sonra yükselecek. Nedeni ise, hastalık ve çip krizi yüzünden sıfır araç fazla çıkmıyor. Bu durum devam ederse ikinci el araçlarda fiyatların yüzde 20 yükseleceğini düşünüyorum. Şu an yükselme yok ama bayramdan sonra yükselme bekliyoruz" dedi.
Galerici Ali Koyuncu ise, çip krizinin sürmesi halinde fiyatlarda artış yaşanacağını ifade ederek, "Çip krizi dolayısıyla ikinci elde bir yükselme olacak gibi çünkü sıfır araçların üretimini etkiliyor.
Sıfır araç üretimi durma noktasına geldi. Bu durum ikinci elde fiyat artışına neden olacaktır. Bayramdan sonra ikinci elde büyük bir fiyat artışı beklemekteyiz. Çip tedariğindeki sıkıntılar, pandemi ve kapanmayı da düşündüğümüzde fiyatların artması kaçınılmaz görülüyor" diye konuştu.
Otomotiv Yetkili Satıcıları Derneği (OYDER) Yönetim Kurulu Başkanı Turgay Mersin, otomobil satışlarının tam kapanma döneminde de devam edebilmesi için ilgili bakanlıklarla görüşme halinde olduklarını açıklamıştı.
Mersin, "Hafta sonu kapatmalarında olduğu gibi, tam kapanma döneminde de bayiler telefonlarla araç satışı yapmaya devam edecek. Fakat, araç teslim konusu şuan için belirsizliğini koruyor. Bu konuda görüşmelerimiz sürüyor. Bu kişilere yönelik özel izin görüşmesi yapıyoruz. Showroomları açmadan satışları devam ettirmek için çalışıyoruz" dedi. Tam kapanma döneminde showroom çalışanlarının işe gidemeyeceğini vurgulayan Mersin, servislerin açık kalması gerektiğini bildirdi.
Mersin, "Tam kapanma döneminde izinli kesimler ve araçlar hareket halinde olacağı için servis hizmeti gerekli. Bu dönemde TSE 12047 Hizmet Yeterlilik Belgesi'ne sahip yetkili servislerin tam kapanmadan muaf tutulması yönünde ilgili bakanlıklara görüş belirttik. Kazalı araçların onarımı da bu dönemde ayrıca önemli. Hareket halinde olan araçlara yönelik servis hizmetini tam kapanma döneminde bir kamu hizmeti olarak görüyoruz" görüşünü paylaştı.
'KAPANMADAN SONRA TALEP ARTAR'
Tam kapanmanın sıfır araç satışlarında olduğu gibi ikinci el araç piyasasında birtakım etkilerinin olması bekleniyor. Bu kapsamda görüşlerine başvurduğumuz Genel Müdür Emre Ayyıldız, kapanmadan sonraki dönemde talep artışı yaşanacağını bildirdi.
Ayyıldız, "Ramazan Bayramı'ndan sonra tamamlanacak olan tam kapanma döneminin ardından, bir anlamda zorunlu olarak ötelenen talebin yeniden oluşmasını öngörüyoruz" dedi.
İkinci el otomobil piyasasında son bir ayda hem talepte toparlanma hem de bunun bir yansıması olarak fiyat artışları gözlemlediklerini de aktaran Ayyıldız, "Bu dönemde fiyat artışları yüzde 5'i geçti. Ayrıca, sıfır araç fiyatlarındaki artışların etkisiyle de ikinci el araç fiyatlarında da yukarı yönlü bir hareket olacağını söyleyebiliriz" değerlendirmesinde bulundu.
DEV FİRMALAR BİR BİR ÜRETİMİ DURDURDU
Mitsubishi Motors'dan yapılan açıklamaya göre firma, akıllı telefon, ev gereçleri, oyun konsolları ve 5G ağ ekipmanlarına yönelik artan çip talebi sonrası, tedarik sıkıntısı çekiyor.
Japon firma tedarik problemi sebebiyle mayısta Japonya'nın güneybatısındaki Aiçi ve Okayama fabrikaları ile Tayland'da bulunan tesisinde seri üretimi yaklaşık 16 bin adet azaltacak.
Kyodo ajansının haberine göre Mart'ta 4 bin, bu ay ise 7 bin 500 adeti bulan üretim kesintisi, gelecek ay ile birlikte toplamda 27 bini aşacak. Japon otomobil üreticisi Subaru'nun, çip tedarik problemi nedeniyle bu ay üretim kesintisinin ise 25 bini bulması bekleniyor.
Salgın sonrası elektroniğe olan talepten doğan çip krizi büyüyerek yarattığı sorunları artırmaya devam ediyor. Dünyanın önde gelen otomotiv üreticileri üretim adetlerini düşürüyor hatta bazı fabrikalarında tamamen durduruyor.
Sorunun zaman içerisinde çözülmesi beklenirken durumun daha da kötüye gittiği sinyalleri üreticilerden gelmişti. Renault, Peugeot, Nissan, Audi, Ford ve daha birçok marka çip krizinden etkilenerek çeşitli sorunlar yaşarken, Daimler ve Volkswagen'den krizin süreceğine dair çarpıcı açıklamalar gelmişti.
SORUNLAR BÜYÜYECEK
Alman Mercedes-Benz'in üretici firması Daimler, yaptığı bir açıklamada küresel yarı iletken çip sıkıntısının ikinci çeyrekte satışları etkilemeye devam edebileceğini belirtirken, Financial Times'ın belirttiğine göre, Volkswagen küresel çip sıkıntısı nedeniyle yöneticileri ikinci çeyrekte ilkinden daha büyük bir üretim vurgununa hazırlanmaları konusunda uyardı.
Volkswagen'in İspanyol markası Seat'ın Başkanı Wayne Griffiths verdiği demeçte, "Tedarikçilerden ve Volkswagen Grubu içinden, ikinci çeyrekte önemli zorluklarla karşılaşmaya hazır olmamız gerektiği söylendi, muhtemelen ilk çeyrekten daha zorlu geçecek" demişti.
POTANSİYELİ ENGELLİYOR
Daimler, bu yılın ikinci yarısında çip kullanılabilirliğinde bir miktar toparlanma olacağını öngördüğünü, ancak bunun da bir tahminden öteye gitmediğini vurgularken, şirketin Mali İşler Müdürü Harald Wilhelm, geçtiğimiz yıl ile karşılaştırıldığında otomobile olan talebin güçlü olduğunu, ancak çip tedarik sıkıntısının satışların tam potansiyele ulaşmasını engellediğini söylemişti.
Analistlerle yaptığı konferans görüşmesinde konuşan Wilhelm, kayıp üretimin ancak 2021 sonuna kadar kısmen toparlanacağını ve otomobil üreticisinin kıtlık sürerken daha üst düzey ürünlere daha fazla çip ayırmaya devam ettiğini söylemişti.
Geçtiğimiz aylarda Oyak Renault ve Tofaş gibi üreticilerin üretimlerine ara vermesinden sonra, Ford Otosan da 13 Haziran'a kadar Gölcük fabrikasındaki üretimi durduracağını açıklamıştı.
Marka, Saarlouis'de de üretimi 20 gün daha askıya alırken; Valencia'da üretim hatları 28 Nisan'dan 2 Temmuz'a kadar kapatılacak. Bununla birlikte Jaguar Land Rover da İngiltere'deki iki fabrikasında üretime ara verdi. Bu da yüksek taleple başlayan otomotiv pazarında tedarik sıkıntısı ve yeniden ikinci elde patlamalara işaret eden gelişmeler olarak dikkat çekiyor.
ÇİPLER NEDEN ÖNEMLİ?
Marka ve modele göre sayı değişmekle birlikte genel olarak araçlarda, ECU denilen motorun kontrol merkezi, infotainment denilen aracın içerisindeki ekranları ve bilgi-eğlence sistemlerini yöneten işlem platformu ve eğer sahipse aracın sahip olduğu otonom sürüş özelliklerini yönetecek yüksek performanslı platform gibi yerlerde çipler kullanılıyor.
