Yurt dışında 50 ve 100 dolarlık banknotların basılıp Türkiye'de piyasaya sürüldüğü iddiası hem vatandaşı hem de döviz bürolarını tedirgin etti.
Kapalı Çarşı ve bankalarda 50 ve 100 dolar alımı dururken konuyla ilgili İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı soruşturma başlattı.
Piyasaya ilk sahte doların Güneydoğu sınırından ve toplam meblağın ise 600 milyon dolar olduğu iddialar arasında.
PARA SAYMA MAKİNESİ BİLE AYIRT EDEMİYOR!
Döviz piyasasını allak bullak eden sahte dolarları para sayma makineleri bile ayırt edemiyor. Peki hem esnafın hem vatandaşın kabusu olan sahte dolarları nasıl ayırt edeceğiz? Sahte dolar nasıl anlaşılır? Sahte dolar nereden geldi? Döviz bürolarından dolar almak sakıncalı mı?
SAHTE DOLAR NASIL AYIRT EDİLİR?
A Haber muhabiri İslim İstanbullu Kapalı Çarşı'da Altın ve Döviz Piyasaları Uzmanı Hacı Koçak'a sordu. İşte Koçak'ın açıklamaları:
Kaliteli ve uzman bir şekilde yapılan sahte dolarları vatandaşın anlama ihtimali yok. Bunu sadece yetkili müesseselerde ve döviz bürolarında çalışanlar ancak anlarlar. Vatandaşın döviz büroları haricinde döviz alım veya satımı yapmaması lazım. Vatandaş panik yapmasın bu süreç çok uzun sürmeyecektir. Mavi dolarlar ABD Merkez Bankası'nın en son basmış olduğu dolarlar. 50 dolarların sahteleri en zor anlaşılanlar.
RENK FARKINA DİKKAT
100 dolarlar elde çok basit bir şekilde anlaşılabiliyor. Sahte 100 doların rengine baktığınız zaman rengi biraz daha sarı. 100 doların sağ alt kısmındaki hologram gerçek dolarda daha canlı yeşil, sahte olanda daha soluk.
ARKADAKİ SAAT KULESİ…
Arka tarafındaki saat kulesinde orijinal dolarda saat 2'yi 20 geçer ama sahte dolarda bu farklılık gösterir.
KAĞIT KALİTESİ VE SESİ
Sahte doların kağıt sesi daha kartonumsu sert olur. Sahte para ortadan katlandığında deforme olur.
KABARTMALI YAZILAR
Orijinal dolarda küçük yazılarda, seri numarasında ve sağdaki United of America kabartmalar mevcuttur. Sahte parada ise neredeyse tüm yazılara kabartma koyarlar.
RAKAMDA RENK DEĞİŞİMİ
Henüz 50 doların sahtesini biz görmedik. Daha kaliteli ve hiç anlaşılamayacak şekilde yapılıyor. Ancak 50 doların sağ alttaki "50" yazısı altın rengidir, çevirdiğinizde yeşile döner. 50 dolarda sadece bu farkın olduğunu düşünüyoruz şuanda.
ATM'DEN SAHTE DOLAR ÇEKENLER DİKKAT
Koçak, ATM'den sahte dolar çekildiğinin anlaşılması durumunda vatandaşın ne yapması gerektiği ile ilgili soruya "Şuan ATM'ler mavi dolarları veriyor. Eğer sahte bir dolarla karşılaşırsanız bankanıza ibraz edebilirsiniz. Çünkü bankalardaki dolarların seri numaraları da alınıyor. Seri numarasını da ibraz ettiğiniz takdirde bankanız sizin mağduriyetinizi giderecektir" dedi.
KAPALI ÇARŞI'DA SON DURUM NE?
Koçak, "Şuanda Kapalı Çarşı'da 50 ve 100'lük dolar alım, satımı durmuş durumda. Tedbir amaçlı. Kasasında olanlar var, onlar sürecin sonlanmasını bekliyorlar. Şuanda sadece mavi 100'lük dolarla ticaret yapıyoruz. Bunu da atlatacağız hep birlikte" dedi.
Konuyla ilgili önemli detaylara yer veren A Haber İstihbarat Şefi Ramazan Almaçayır, "Daha önce de sahte dolar operasyonları ülkemizde yapılıyordu ancak bu kez bu konu bir panik havasına dönmeye başladı. 1 milyar dolar sahte para yakalandığı da oldu ancak bu kadar bir panik havası oluşmadı. Ustalık denilebilecek düzeyde bir sahte dolar var. Mor ışıktan bile geçiyor söz konusu sahte dolarlar. Bu sahte dolarların yurt içinde basılıp piyasaya sürülmesi pek mümkün görünmüyor" ifadelerini kullandı.
BUNDAN SONRASINDA NE OLACAK?
Almaçayır, başlatılan soruşturmayı hatırlatarak, "Savcılık, elden bir teslimatla mı piyasaya sürülüyor yoksa Kapalı Çarşı'daki bu ticaretin baltalanması için girişim mi var? Bunlar incelenecek. Gözaltılar gelebilir" dedi.
MERKEZ BANKASI'NDAN AÇIKLAMA
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nden sahte banknot krizine ilişkin açıklama yapıldı.
Açıklamada, TCMB'nin banknot sahteciliği ile etkin mücadele kapsamında ilgili adli mercilerle koordinasyon içinde gerekli çalışmaları yürüttüğü belirtilerek, şunlar kaydedildi:
"Bu kapsamda son günlerde piyasada sahte yabancı banknot dolaşımının arttığına dair haberlere konu olan sahte efektifler, adli merciler tarafından bilirkişi raporu düzenlenmesi amacıyla Bankamıza gönderilmiştir. Söz konusu sahte efektiflere dair Bankamız tarafından hazırlanan bilirkişi raporları, adli mercilerin yanı sıra bankacılık sektörünün uyarılmasını teminen Türkiye Bankalar Birliği (TBB) ve Türkiye Katılım Bankaları Birliği (TKBB) ile paylaşılmıştır. Bunun yanında teknolojik altyapıda sahteciliğe karşı tedbir alınmasına yönelik gerekli yönlendirmeler yapılmıştır."
Duyuruda, son günlerde piyasada sahte döviz banknotlarının dolaşımının arttığına dair haberlerin yer aldığı kaydedilerek, şu ifadelere yer verildi:
"Sahte dövizle mücadele ve dolaşımının engellenmesi amacıyla, kullanımdaki para sayma, sahte döviz kontrol ve ATM makinelerinin gerekli kontrolleri ve güncellenmeleri yapılmaktadır. Bankacılık sektörü, ilgili kamu kurumlarıyla yakın iş birliğinde, ekonomik faaliyetin sağlıklı ve kesintisiz bir şekilde devam etmesi, müşterilerin hak ve menfaatlerinin korunması ve sahte dövizle etkin mücadele için gerekli çalışmaların kısa sürede tamamlanması amacıyla hassasiyetle çalışmaktadır."