Emeklilik hayali kuran çalışanlar için beklenen müjde sonunda geldi! Artık bazı durumlarda erken emeklilik imkanı doğuyor. Kadın çalışanlar doğum borçlanması, erkek çalışanlar ise askerlik borçlanması yaparak emeklilik yaşını düşürebiliyorlar. Ancak erken emeklilik için en önemli faktör, işe giriş tarihi oluyor. Belirli bir tarihten önce sigortalı olanlar için yaş koşulu da düşüyor. Kadınlarda 50, erkeklerde ise 55 yaşına kadar inme imkanı söz konusu oluyor. Peki, kimler erken emekli olabilir? İşte tüm merak edilenler!
Yasalarımızda erken emekli olmanın birçok yolu bulunuyor. 10 yıl yani 3600 günü tamamlayıp kısmi yaştan emeklilik, doğum ve askerlik borçlanması ile emeklilik tarihini öne alma gibi yöntemlerin dışında bazı meslekler için de erken emeklilik imkânları var.
Özellikle ağır işlerde çalışanlar açısından erken emeklilik fırsatı sunuluyor.
'Yıpranma' dediğimiz, kanunun ise Fiili Hizmet Süresi Zammı (FHSZ) diye tarif ettiği bu avantaj, çalışılan sürelere belli oranda gün eklenerek ve işe girişi geriye çekerek emeklilik imkânı sağlıyor. Yani bir yılda 12 ay çalışmış birisi 15 ay çalışmış gibi kabul ediliyor ve işe giriş tarihi de 3 ay geri çekiliyor.
Bu da normal çalışanlara göre hem daha fazla prim elde etme imkânı veriyor, hem de yaş şartını geri çektiği için erken emeklilik ortaya çıkartıyor.
EYT (Emeklilikte Yaşa Takılanlar) yasasıyla birlikte yaklaşık 5 milyon kişiye emeklilik yolu açıldı. 8 Eylül 1999 tarihinden önce sigortalı olanlar veya borçlanma yoluyla bu tarihe başlangıcını çekenler, prim ve yıl şartını tamamladıklarında emekli aylığı almaya hak kazanıyor.
SSK (Sosyal Sigortalar Kurumu) kapsamında emekli olacak kişilerin sigorta başlangıç tarihine göre 5000 ile 5975 gün arasında prim ödemesi gerekiyor.
Bağ-Kur ve Emekli Sandığı'ndan emekli olacak kişilerde ise kadınlar için 7200, erkekler için ise 9000 prim günü tamamlama şartı bulunuyor.
3600 GÜN İLE NASIL EMEKLİ OLUNUYOR?
8 Eylül 1999'dan önce sigortalı olanların SSK'dan 3600, Bağ-Kur'dan 5400 günle kısmi emeklilik imkanı da bulunuyor.
Ancak burada yaş şartı devam ediyor.
Yılın, primin ve kadın ise 50, erkek ise 55 yaşın tamamlandığı tarihe göre emeklilik yaşı kadınlarda 58, erkeklerde 60 yaşa kadar çıkıyor.
GÖZLER REFORM YASASINDA
Hazırlığı yapılan Bağ-Kur reformu, EYT'lileri heyecanlandırdı.
Reform ile küçük esnaf ve çiftçilerin dahil olduğu 1 milyon Bağ-Kur'lunun prim gün şartının 9000'den 1 Ekim 2008'den sonra sigortalı olan SSK'lılar gibi 7200'e çekilmesi planlanıyor.
Bu reformun EYT kapsamındaki Bağ-Kur'luları da kapsaması bekleniyor.
Bu durumda reform kapsamına giren erkek esnaf da 7200 gün ile emekli olabilecek.
EYT'li olup 9000 günü tamamlayamayan erkek esnafa erken emeklilik yolu açılmış olacak.
7200 günü tamamlayan hemen emekli olabilecek.
SSK'LILARA 5000 GÜN FORMÜLÜ
Tabii bu çalışma, SSK'lılarda da bir beklentiye yol açtı.
EYT yasasından emeklilikte prim gün şartı için yürürlükteki mevzuata değil, 8 Eylül 1999 öncesinin mevzuatına bakılması, Bağ-Kur reformunun yer alacağı torba yasaya buna yönelik hüküm konulması talep ediliyor.
Bu düzenleme SSK'lılar için prim gün şartını değiştiriyor.
Bu talep hayata geçerse EYT'li SSK'lıların 5000 ile 5975 arasında olan prim gün şartı, 5000 olarak uygulanacak.
KISMİ EMEKLİLİĞİ DE KAPSAR MI?
Ayrıca bir beklenti de kısmi emeklilikte. Kısmi emeklilikte de yaş şartının 8 Eylül 1999 öncesine döndürülmesi talepleri var.
Bu durumda kısmi emeklilik için gerekli primi tamamlayan kadınlar 50, erkekler 55 yaşını tamamladığında emekli olabilecek.
BAĞKUR'LUYA 5 YIL ERKEN EMEKLİLİK
Meclis'e gelecek yeni torba yasa ile Bağ-Kur'luların prim şartı 9 bin günden 7200 güne inecek. Böylece 1800 gün kazanan Bağ-Kur'lular 5 yıl daha az prim ödeyebilecek. Bu düzenleme kapsamına göre EYT'lileri de ilgilendirecek.