Erken emeklilik yüz binlerce kişiyi ilgilendiriyor. Uzun yıllar çalışan vatandaşlar yaş akdi veya prim eksiği nedeniyle emekliliğe geç ulaşabiliyor. Bu durumlarda yasaların tanıdığı bazı kolaylıklar bulunuyor. Bunların başında da yıpranma hakkı ve borçlanmalar geliyor. Ancak borçlanmaların dışında da bazı formüller var. Birçok vatandaş sigortasız çalıştığı yıllar olduğunu belirtiyor. Sigortasız çalışılan yıllar da vatandaşların erken emekliliği için kritik noktalardan biri. Peki, Yıpranma payı kimleri kapsıyor? Yıpranma hakkı nedir? Sigortasız günler erken emeklilik için sayılır mı? Erken emeklilik şartları neler? İşte erken emeklilik fırsatları...
YIPRANMA HAKKI NASIL HESAPLANIYOR?
Örneğin yıpranma payı hakkına sahip olan mesleklerde çalışana çalıştıkları her yıl için ilave 90 gün fiili hizmet zammı veriliyorsa, 12 ay çalışan bir personel, 15 ay çalışmış gibi kabul ediliyor. Buna göre, normalde her yıl emeklilikte 360 gün olarak kabul edilirken, fiili hizmet zammı kapsamındaki mesleklerde her yıl 360 güne ilave olarak 60 ile 180 gün arasında değişen oranlarda prim ödeme gün sayısı ilave ediliyor. Yani, normal bir işte çalışanın emekliliğinde yılda 360 gün dikkate alınırken, fiili hizmet zammı kapsamındaki işlerde 420 ile 540 gün arasında prim ödeme günü dikkate alınıyor.
YIPRANMA HAKKI KİMLERİ KAPSIYOR?
Kurşun ve arsenik işlerinde çalışanlar 60 - 90 gün
Cam fabrika ve atölyelerinde çalışanlar 60 gün
Cıva üretimi işleri sanayinde çalışanlar 90 gün
Çimento fabrikalarında çalışanlar 60 gün
Kok fabrikalarıyla Termik santrallerde çalışanlar 60 gün
Alüminyum fabrikalarında çalışanlar 60 gün