Emeklilikte Yaşa Takılanlarla (EYT) ilgili düzenlemeleri içeren Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, TBMM Genel Kurulunda kabul edilerek yasalaştı.
Genel Kurulda kabul edilen teklif, 4 maddeden oluşuyor.
Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'na eklenen geçici maddeyle, ilgili kanunlara göre, teklifin yürürlük tarihinden sonra aylık bağlanması talebinde bulunanlardan yaşlılık veya emekli aylığı bağlanacak olanlar, söz konusu hükümlerde yaş dışındaki diğer şartları taşımaları halinde yaşlılık veya emekli aylığından yararlanacak.
Bu hüküm esas alınarak geriye dönük herhangi bir ödeme yapılmayacak ve geriye dönük hak talep edilemeyecek.
İlk kez yaşlılık veya emekli aylığı bağlananlardan, yaşlılık veya emekli aylığı talebi nedeniyle işten ayrılış bildirgesi verilenlerin işten ayrılış tarihini takip eden 30 gün içinde en son çalışılan özel sektör iş yerinde sosyal güvenlik destek primine tabi çalışmaya başlamaları halinde, çalışılmaya başlandığı tarihten itibaren, sosyal güvenlik destek primi işveren hissesinin 5 puanlık kısmına isabet eden tutar Hazinece karşılanacak.
Sosyal güvenlik destek primi işveren hissesi indiriminden yararlanılan sigortalının işten ayrılması halinde, bu indirimden tekrar yararlanılamayacak.
Kamu kurum ve kuruluşlarında kadroya alınan işçiler, il özel idareleri ve belediyeler ile bağlı kuruluşlarında ve bunların üyesi olduğu mahalli idare birliklerinde, birlikte veya ayrı ayrı sermayesinin yarısından fazlası il özel idareleri, belediyeler ve bağlı kuruluşlarına ait şirketlerde işçi statüsüne geçirilenlerin; emeklilik, yaşlılık veya malullük aylığı almaya hak kazanmaları halinde, çalıştırıldıkları kamu kurum ve kuruluşları veya şirketlerce iş sözleşmelerinin feshedilmesini zorunlu tutan düzenlemeler yürürlükten kaldırılacak.
Teklifin kabul edilmesinin ardından, TBMM Başkanvekili Haydar Akar, birleşimi, saat 14.00'te toplanmak üzere kapattı.
24 YILLIK SORUN ÇÖZÜLDÜ
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, "Uzun süredir üzerinde çalıştığımız 24 yıllık EYT sorunu artık çözüldü. Emekçilerimize hayırlı olsun" dedi.
Başkan Erdoğan da Bakan Bilgin'in paylaşımını retweet etti.
"EYT SORUN OLMAKTAN ÇIKTI"
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati de "Milletimize söz verdiğimiz gibi, EYT artık sorun olmaktan çıktı" açıklamasını yaptı.
"ÖNEMLİ BİR REFORM"
AK Parti Grup Başkanvekili Muhammet Emin Akbaşoğlu, yasa teklifiyle bir kademeli geçiş sunulduğu şeklindeki iddiaların doğru olmadığını belirtti. Akbaşoğlu, şunları kaydetti:
"1999 yılı, 8 Eylül'den önce ve sonra olmak üzere iki farklı hukuki statü getiriyor. 9 Eylül 1999'dan önce yaş şartı yok. Bununla beraber, 9 Eylül 1999'la beraber 99'dan bugüne kadar yürürlükte olan mevzuat aynı mevzuattır. 99'daki mevzuat bugüne kadar geçerli bir mevzuattır ve o mevzuatta da emekli olabilmek için üç şart aranmaktadır. Bunlardan birincisi sigortalılık süresini doldurmak, ikincisi 5 bin ila 5 bin 975 gün arasında işe başlama tarihi itibariyle değişkenlik arz eden bir kademeli pirim günü sayısını doldurmak, üçüncü şart olarak da yaş şartını doldurmak. Dolayısıyla 3 şart yerine geldiğinde emekli olabilme hakkı elde edilebiliyor. Biz bu konuda AK Parti iktidarlarından önce mevcut bulunan üç şarttan yaş şartını tamamen ortadan kaldırıyoruz ve bugün itibarıyla 1999'dan itibaren şu ana değin yürürlükte olan mevzuata göre, kanunlara göre çalışma süresini, sigortalılık süresini ve tabi olduğu prim gün sayısını dolduran ve 1999'dan önce sigortalılık başlangıcını başlatabilen bütün çalışanlarımıza yaş şartı aranmaksızın emekli olma hakkı getiriyoruz. Dolayısıyla işin doğrusu, özü ve esası tam da budur. Bunun dışındaki değerlendirmeler hakikati asla ve kata ifade etmemektedir."
"YAPARSA AK PARTİ YAPAR, YAPARSA CUMHUR İTTİFAKI YAPAR"
Bunun önemli bir reform olduğunu vurgulayan Akbaşoğlu, "Bu düzenleme, AK Parti'nin, Cumhur İttifakı'nın verdiği sözü pandemiye rağmen, enerji krizine rağmen, depreme rağmen, her şeye rağmen nasıl yerine getirdiğinin, 'Yaparsa AK Parti yapar, yaparsa Cumhur İttifakı yapar.' sözünün nasıl ete kemiğe büründüğünün tescilidir." yorumunu yaptı.
NE ZAMAN YÜRÜRLÜĞE GİRER?
8 Eylül 1999'dan önce sigortalı olan ya da başlangıcını borçlanmayla bu tarihe çekenlerden prim ve yıl şartını tamamlayanlara emeklilik yolunu açacak düzenleme TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda kabul edilmişti.
Düzenlemenin yeni adresi TBMM Genel Kurulu olacak. Genel Kurul'da görüşülüp kabul edildikten sonra yasalaşacak düzenleme, Başkan Recep Tayyip Erdoğan'ın onayının ardından Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girecek.
KİMLER HEMEN EMEKLİ OLACAK?
Düzenleme Genel Kurul'dan mevcut haliyle geçerse, yürürlüğe girmesiyle; SSK, Bağ-Kur, Emekli Sandığı ayrımı yapmaksızın 8 Eylül 1999 ve öncesinde çalışmaya başlayan ve yürürlükteki mevzuata göre prim ve yıl koşullarını yerine getiren herkes emekli olabilecek
Buna göre; SSK'lılardan kadın ise 20, erkek için 25 yıl hizmet süresini doldurup, işe giriş tarihine göre 5000 ile 5975 arasında günü tamamlayanlar kaç yaşında olursa olsun emeklilik hakkı kazanacak. Bağ-Kur ve Emekli Sandığı'nda ise 20 tam yıl (7200 gün), erkek 25 tam yıl (9000 gün) primi tamamlayanlar emeklilik hakkı elde edecek.
9 Eylül 1999 (dahil) tarihinden sonra malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası kapsamında çalışmaya başlamalarına rağmen sigortalılık başlangıç tarihini geriye götürmeye imkan tanıyan ilgili mevzuat hükümlerine göre yapmış oldukları borçlanmalar ile sigortalılık başlangıç tarihi 8 Eylül 1999 (dahil) öncesi olacak şekilde geriye götürülenler de düzenleme kapsamında emekli olabilecek. Borçlanma yapanlar 'gelinen işe başlangıç tarihindeki' prim gün şartlarına tabi olacak.
DEĞİŞİKLİK OLUR MU?
EYT düzenlemesinde Genel Kurul'da değişiklik yapılması mümkün. Bu konuda pek çok talep de bulunuyor. SSK'lılar prim gün şartında da 8 Eylül 1999 tarihinin öncesine dönülmesini istiyor. Bu talep hayata geçerse EYT'li SSK'lıların 5000 ile 5975 arasında olan prim gün şartı, 5000 olarak uygulanacak.
Geçmişte staj girişi olanların da talepleri var. Staj ile çalışma hayatına başlayanlar, bu sürelerin borçlanma yapılarak uzun vadeli sigorta kollarından sayılmasını ve işe başlangıç tarihi olarak kabul edilmesini istiyor.
Böylece staj yapanların işe başlangıç tarihleri geriye çekilecek. Yani talepler kabul edilip bu yönde düzenleme yapılırsa, staj sürelerinin sigorta süresi sayılması için borçlanma yapılması yetecek
Ayrıca SSK'lıların 3600, Bağ-Kur'luların 5400 prim günüyle kısmi emeklilik imkanında da yaş şartının 1999 öncesine döndürülmesi talepleri var.
8 Eylül 1999'dan önce sigortalı olanların SSK'dan 3600, Bağ-Kur'dan 5400 günle kısmi emeklilik imkanı bulunuyor. Burada bir yaş şartı bulunuyor. Yaş şartı günlerin tamamlandığı tarihe kadar kadınlarda 58, erkeklerde 60 yaşa kadar çıkıyor. Ancak burada da 8 Eylül 1999 öncesine dönülmesi durumunda kadınlarda 50, erkeklerde 55 yaş şartı geçerli olacak.
Meclis'teki düzenlemeyle emekli olduktan sonra 10 gün içinde aynı işyerinde tekrar çalışmaya başlayan işçiler için ödenen sosyal güvenlik destek primi işveren payında 5 puan indirim uygulanacak.
Böylece normal çalışan ile EYT düzenlemesiyle emekli olan çalışan arasındaki prim farkı 2 puana düşecek. İşverenler bu farkın da kaldırılmasını isterken, 10 günlük sürenin ise TBMM Genel Kurulu'ndaki görüşmeler sırasında 1 aya uzatılması talepleri bulunuyor. Bu iki değişikliğin yapılıp yapılmayacağı da Meclis'te belli olacak.
BAŞVURU TAKVİMİ
Emeklilik başvuruları ise EYT düzenlemesi yürürlüğe girdikten sonra başlayacak. SSK'lılar ve Bağ-Kur'lular başvuruları e-Devlet'ten ya da SGK'dan yapılabilecek.
Memurlar ise emeklilik başvurusunu Hizmet Takip Platformu (HİTAP) üzerinden gerçekleştirebilecek. Emekli aylıkları başvuruların yapıldığı tarihi izleyen aydan itibaren başlıyor. Mart ayında başvuranların emekli aylıkları 1 Nisan'dan itibaren hesaplanacak.
Şartları henüz yerine getirmemiş olan kişiler ise koşulları tamamladıkları tarihten itibaren emeklilik dilekçesi verecek. Onların maaşı da dilekçeyi izleyen ay başından itibaren hesaplanmaya başlanacak.
İLK AYLIK NE ZAMAN YATIRILIR?
Mart ayında dilekçe verenler için aylık başlangıcının 1 Nisan olması, ilk emekli aylığı ödemesinin Nisan ayında yapılacağı anlamına gelmiyor. Sosyal Güvenlik Kurumu, normalde emeklilik başvurularını bir hafta-10 gün içerisinde sonuçlandırıyor
Ancak aynı ayda çok başvuru olması nedeniyle sürecin uzaması ihtimali de bulunuyor. Ancak bu durum bir kayba yol açmayacak. Yetişmezse de bir kayıp olmayacak, biriken tüm maaşlar birlikte yatırılacak.
MUSTAFA ELİTAŞ'TAN AÇIKLAMA!
TBMM Genel Kurulunun çalışmalarına bugün başlayacağını ifade eden AK Parti Grup Başkanvekili Mustafa Elitaş, birinci sıradaki gündemlerinin emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) ile ilgili kanun teklifi olacağını söyledi.
Tarım ve Orman Bakanı Vahit Kirişci ise paylaşımında, "EYT sorun olmaktan çıktı. Hayırlı, uğurlu olsun" ifadelerine yer verdi.
