SSK, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı sistemleri üzerinden 12.5 milyon kişi emekli oldu. Devlet her ay emeklilere belirlenen ücreti yatırıyor. Yüz binlerce kişi emekli olma hayali kurarken, maaşının yüksek olması için yapılması gerekenleri de araştırıyor. Özellikle 2000 sonrası emeklilerin maaşları 2000 öncesi emekli olanlara oranla daha düşük. Yeni emekli olacak vatandaşların maaşlarını arttırmak için atabileceği bazı adımlar var. İşte detaylar...
Son yıllarda devreye giren uygulamalarla, emekli aylığı bağlama oranları düştü. 2000 yılından önce emekli olan bir işçinin en düşük emekli maaşı 1.980 lira, 2000 sonrasında emekli olanın ise en düşük maaşı 1.555 lira oldu. Emekliler bu rakamları yetersiz bulurken, aslında çalışma hayatında bu miktarı yükseltebilmek mümkün. En önemli parametre brüt maaşınız. Bu maaş eğer 3 bin lira ve üzerindeyse ileride maaşınız artacak. Asgari ücret ise azalacak. Emekli maaşını artıran 8 formülü şöyle sıraladık:
1261 FORMÜLÜ
Emeklilik tarihlerinden önceki son 7 yılın yarısından bir fazla olan 1261 gün çalışma hangi statüde gerçekleşmişse o statüden emekli olunur. Dolayısıyla 10 yıl Bağ-Kur'lu olarak çalışmış olsanız bile emekliliğinize 1261 gün kala SSK'lı olarak çalışmaya başlarsanız bu kurumdan emekli olabilirsiniz. Böylece Bağ-Kur'a göre daha yüksek maaş alma imkanınız doğar. Ayrıca daha erken maaşa kavuşursunuz. Buradaki 7 yıl geriye doğru takvim olarak değil sigortalı geçen 7 yıl olarak anlaşılmalı.
EŞİTLİK OLURSA
Yani 2000 ile 2004 yılları arasında çalışan biri daha sonra 2014 ile 2017 arasında 3 yıl daha çalışmışsa 7 yıl 2000'den başlıyor. Dolayısıyla bu 7 yıllık sigortalılık süresinde hangi kurumdan daha fazla çalışılmışsa yani 1261 gün hangi kurumda geçmişse o statüden emekli olunuyor. Eşitlik halinde ise son kuruma bakılıyor. 1 Ekim 2008 sonrasında sigortalı olanlarınsa tüm çalışma hayatına bakılıyor ve hangi kurumdan daha fazla prim ödenmişse orası emekliliği belirliyor.
ERKEN BAĞLANIR
Bir örnekle açıklayalım: Bay A 10.05.1992'de Bağ-Kur'lu olarak çalışmaya başladı. Bay A için emeklilik şartları 9000 gün (25 yıl) prim ödemek ve 53 yaşını tamamlamak. Bay A, eğer son 1261 günde Bağ-Kur yerine SSK'lı olursa bu kez ödeyeceği prim günü 5600'e düşecek ve daha erken emekli olacak. Eğer yaşı da müsaitse emekli olup 9.5 yıl daha fazla maaş alacak, üstelik maaşı Bağ-Kur emeklisine göre daha yüksek olacak.
SSK VE BAĞKUR EMEKLİ MAAŞI ÇİFT MAAŞ NASIL ALINIR? KİMLER ÇİFTE EMEKLİ MAAŞI ALABİLİR?
Anne-babanın ölümünün 30 Eylül 2008 sonrası olması halinde;
✔ Her ikisi de SSK'lı ise yüksek aylığın tamamı, düşük aylığın da yarısı bağlanır.
✔ Her ikisi Bağkurlu ise yüksek aylığın tamamı, düşük aylığın yarısı ödenir.
✔ Her ikisi Emekli Sandığı'na tabi ise yüksek olan maaş bağlanır.
✔ Her ikisi de 1 Ekim 2008'den önce memur olan eski memursa yüksek olan maaş,
✔ Her ikisi de 1 Ekim 2008'den sonra memur olmuşsa yükseğin tamamı, düşük olanın ise yarısı bağlanır.
✔ Anne, babadan biri Bağkur ya da SSK'lı, diğeri Emekli Sandığı'na tabi ise yetim iki maaşı tam alır.
EN DÜŞÜK EMEKLİ MAAŞI NE KADAR?
2000 yılı öncesi en düşük SGK maaşı: 983 TL
En düşük Bağ-Kur emeklisi maaşı: 1775 TL
En düşük tarım Bağ-Kur'u emekli maaşı: 1250 TL
Öte yandan sözleşme gereği en az yüzde 5 zam yapılması gereken memurlara yüzde 6 oranında zam yapıldı. Yapılan zam sonrası en düşük memur maaşı 3 bin 723 lira oldu. En düşük memur emeklisi maaşı ise 2 bin 522 TL oldu.
Bağ-Kur emeklisi esnaf en düşük bin 690 TL alıyordu. Son zammın ardından bin 774.50 TL oldu. Bağ-Kur tarım emeklisi ise en düşük bin 189 TL 71 kuruş. 59.45 TL zam alacak olan Bağ-Kur emeklisi bin 248.45TL olacak.
MEMUR EMEKLİSİ NE KADAR MAAŞ ALACAK?
Memur emeklisi en düşük 2 bin 379 TL maaş alıyordu. Memur emeklisine yüzde 6 zam yapıldı ve en düşük maaş 2 bin 500 TL'yi aştı. Yapılan son zammın ardından emeklilerin gözü net maaşlarda. Memur emeklileri yüzde 6 zam sonrası 142.50 TL artış ile 2 bin 521 TL 74 kuruş alacak.
EMEKLİLİK ŞARTLARI NELER?
Ülkemizin üretim ekonomisine uzun yıllar katkı sağlayan işçiler emekli olmanın hayaliyle yaşıyor. Emeklilik yıllarında devlet tarafından işçiye pirim ve ödemelerine göre emekli maaşı veriliyor. Peki emekli olmak için istenen şartlar neler? İşte emeklilik şartları...
Sigortalılık süresinin başlangıcı 08.09.1976'dan önce olan erkek SSK'lılar:
55 yaşını doldurmuş olma ve en az 5000 gün veya, 55 yaşını doldurmamış olmakla beraber, 25 yıldan beri sigortalı bulunma ve en az 5000 gün, Malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödemiş olma şartlarını yerine getirenler, tam emekli aylığına hak kazanmaktadırlar.
08.09.1999 günü ve sonrası işe giren erkekler emekli olabilmeleri için 60 yaşını tamamlamış ve en az 7000 gün sayısı ile emekli olabilecekler. Görüldüğü üzere 08.09.1999 gününden sonra işe girenler için sigortalılık süresi diye bir şey kalmamıştır. 7000 günü doldurmak ve 60 yaşını tamamlayıp 61 yaşından gün alması gerekir.
SSK, BAĞKUR ERKEN EMEKLİLİK ŞARTLARI NELER?
Bağ-Kur'dan 2019 yılında erken emekli olabilmek için gerekli şartların sağlanması gerekmektedir. Bir takım özel durumlarda Bağ-Kur'lu sigortalılar erken emekli olabilmektedirler. Bilindiği üzere 1 Ekim 2008 tarihinde yapılan Sosyal Güvenlik Reformu ile SSk, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı'ndan oluşan üç tip sigortalılık yeniden düzenlenerek Sosyal Güvenlik Kurumu çatısı altında toplanarak 4A, 4B ve 4C olarak yeniden isimlendirilmiştir.
Bağ-Kur olarak isimlendirilen ve Sosyal Güvenlik Reformunun ardından 4B olan sigortalılık türünde daha çok kendi işini yöneten işletme sahipleri, serbest meslek erbabı, tacirler ve ziraat işiyle uğraşan çiftçiler yani kamu ya da özel bir kuruma tabi olarak çalışmaksızın sigortalı olmak isteyen vatandaşların faydalandığı sigortalılık türüdür. Bağ-Kur emeklilik hesaplama ve emeklilik şartlarını detaylıca inceleyelim.
