Çalışma hayatını belirleyen kurallar bazı meslekler için farklılıklar gösteriliyor. Bu mesleklerden birisi de apartman görevlileri. Türkiye'de şehirlerdeki nüfus arttıkça site ve apartman hayatı da yaygınlaşmaya başladı.
Site yönetimleri profesyonel şirketlere yaptırılıyor olsa da 'kapıcı' diye bildiğimiz apartman görevlileri artık en küçük konutlarda bile bulunuyor.
HESAPLAR DEĞİŞİYOR
Apartman görevlileri diğer çalışanlar gibi sigortalı olsalar da bazı farklı uygulamaları bulunuyor. Bunlardan ilki asgari ücret hesabında karşımıza çıkıyor. Kapıcıların asgari ücret miktarı gelir ve damga vergisinden muaf tutuluyor.
Böylece diğer çalışanlardan daha yüksek asgari ücret alıyorlar. Bu yıl diğer çalışanlar 2.020,90 lira net asgari ücret alırken, kapıcılarda bu rakam 2.174,64 liraya ulaşıyor.
Tabii kapıcılara sağlanan avantajlar sadece vergilerle sınırlı değil. Kıdem tazminatında giydirilmiş ücretleri hesaplanırken diğer çalışanlara göre farklı avantajlara sahipler. Bu ayrıntıları bilmeyen site yöneticileri, apartman görevlilerini işten çıkartırken ya da tazminatlarını öderken sürprizle karşılaşıyor ve mahkemelerde davaları kaybediyor.
Normal şartlarda kıdem tazminatı, son alınan brüt ücret ve düzenli ödemelerin toplamından oluşan giydirilmiş rakamın çalışılan süre ile çarpımı sonucu ortaya çıkıyor. Apartman görevlilerinde ise oturdukları evin kirası ile su-elektrik parası bile tazminata ilave ediliyor.
SÖZLEŞMEYE DİKKAT!
Apartman görevlileri genelde kira vermeden sitede 'kapıcı dairesinde' oturuyor. Burada oturdukları sürece de su, doğalgaz ve elektrik ödemiyorlar. Bunlar yönetim tarafından karşılanıyor. İşte bütün bu giderler apartman görevlilerinin geliri olarak kıdem tazminatı hesabında kullanılıyor.
Ancak bu faturaların apartman görevlisi tarafından ödeneceği sözleşmede yer almışsa tazminata eklenmiyor. Aksi durumda düzenli yardım kabul ediliyor.
NASIL HESAPLANIR?
5 yıl 6 ay çalışan ve sitede tahsis edilen dairede oturan asgari ücretli bir apartman görevlisinin kıdem tazminatı şöyle hesaplanacaktır:
BRÜT ÜCRET: 2.558,40 TL
GİYDİRİLMİŞ ÜCRET: 2.558,40 TL + 500 TL (Emsal kira bedeli) + 300 TL (faturalar) = 3.358,40 TL 5 YIL X 3.358,40 = 16.792 TL
6 AY X 279,87 = 1.679,2 TL
ÖDENECEK TUTAR: 18.471,2 TL
KİRA VE FATURALAR OLMASAYDI ÖDENECEK ÜCRET: 14.071,2 TL
ARADAKİ FARK: 4.400 TL
FARUK ERDEM SORULARINIZI CEVAPLIYOR - TAKVİM'E SORUN
ekonomi@takvim.com.tr
KIDEMDEN GELİR VERGİSİ KESİLMEZ/SİZDEN GELENLER
12.5 yıla yakın çalıştığım yerden, yaş hariç diğer şartları tamamladığım için, sigortadan yazı alıp ayrıldım. Kıdem tazminatını aldım. Peki bu vergi iadelerindeki kesintilerin geri ödemesinden biz de faydalanabilir miyiz? Hayrettin ZEYTİN
Vergi iadesi kıdem tazminatı dışındaki ikale sözleşmesi ve iş güvencesi kapsamında alınan tazminatları kapsıyor. Kıdem tazminatlarından gelir vergisi kesilmiyor sadece damga vergisi kesiliyor. O yüzden bu tür tazminat alanların vergi iadesi hakkı da bulunmuyor.
ÇALIŞANIN YETİM MAAŞI KESİLİR
İki kardeş yetim maaşı alıyoruz. Dolayısıyla yetmiyor. Emeklilere verilen çalışma hakkının bize de verilmesi gerekmez mi? (İsmi saklı)
Maalesef bir işyerinde sigortalı olarak çalışmaya başlandığında yetim maaşı kesiliyor. Ancak bu sorunuzun cevabı, bence de evet, verilmeli. Umarız yetkililer başka geliri olmayanlar için böyle bir kolaylık sağlar. Çünkü ölüm maaşında eşler çalışabiliyor. Bu durum ya kayıtsız çalışmaya itiyor insanları ya da böyle mağduriyetler doğuruyor.
HİZMET TESPİT DAVASI AÇIN
1973 doğumluyum. Şu an işe başlangıç tarihim 1995 görünüyor. 8000 iş günüm var. Fakat küçük yaşta çalışmalarım var. Çalıştığım işyerleri kapalı. SGK'ya başvurdum, bildirim olmadığı bilgisi geldi. Müslim ERTEM
Daha önce çalışmalarınız olup sigortanız yapıldıysa, eğer primler ödenmediyse ya da kayıtlarda görünmüyorsa, çalıştığınıza dair belgelerle tescil yaptırabilirsiniz. Ancak hiç bildirim yapılmadıysa maalesef burada zaman aşımı devreye giriyor. Hizmet tespit davası açılabilir.
VERGİ İADESİ ALAMAZSINIZ
28.09.2018 tarihinde şirketim ile karşılıklı anlaşmalı olarak emekli oldum. VUK 116 Maddesi'ne göre vergi aidesi alabilir miyim? Halil UYMAZ
Buradaki anlaşma emekli olmanız için ise şirket kıdem tazminatı ödemiştir. Kıdem tazminatından da gelir vergisi kesilmiyor. Dolayısıyla bir iade yok. Ancak ikale sözleşmesi ile tazminat alanlar alabiliyor. Sizin aldığınız tazminattan gelir vergisi kesilip kesilmediği size verilen pusulada bellidir. Bu bilgiyi verdikten sonra bir hatırlatma daha yapalım. Bu uygulama 27 Mart 2018 tarihinden önceki tazminatlar için geçerli. Sizin şartlarınız uysa bile tarih olarak yasaya uymuyor.
ekonomi@takvim.com.tr
