Özelleştirilme nedeniyle kamu veya özel sektör işverenince iş akitleri feshedilen işçilerden 4/B'li sözleşmeli olarak atanlara müjde geldi.
375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin geçici 23 üncü maddesi kapsamında sürekli işçi kadrolarına atananlar arasından vergi indirim belgesine sahip olanların iş sözleşmeleri veya idari hizmet sözleşmelerinin sona erdirilecek mi?
Özelleştirme uygulamaları sebebiyle iş akitleri kamu veya özel sektör işverenince feshedilen ve 4046 sayılı Özelleştirme Uygulamaları Hakkında Kanun kapsamında diğer kamu kurum ve kuruluşlarına nakil hakkı bulunmayan personelden 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4 üncü maddesinin (B) fıkrası uyarınca sözleşmeli personel pozisyonlarında istihdam edilenlerin vergi indirim belgesine sahip olanların iş sözleşmeleri veya idari hizmet sözleşmeleri sona erdirilecek mi?
Takvim Gazetesi Ekonomi Müdürü Faruk Erdem açıklıyor...
İSTİHDAM EDİLEBİLİRLER
Kanunun ilgili maddesine göre sürekli işçi kadrolarına geçirilenler, gerekli şartları taşıdıkları sürece ve çalıştırıldıkları teşkilat ve birimde geçiş işlemi yapılmadan önceki ihale sözleşmesi kapsamdaki hizmetleri yürütmek üzere istihdam edilebilir. Bunların istihdam süreleri hiçbir şekilde sosyal güvenlik kurumlarından emeklilik, yaşlılık veya malullük aylığı almaya hale kazandıkları tarihi geçemez. Özel güvenlik görevlilerinden bu madde kapsamında geçiş işlemleri yapılanlar, 5188' sayılı Kanun hükümlerine de tabi olmaya devam eder.
375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin geçici 23 üncü maddesinin beşinci fıkrası; "Sürekli işçi kadrolarına geçirilenler, birinci fıkrada öngörülen şartları taşıdıkları- sürece ve çalıştırıldıkları teşkilat ve birimde geçiş işlemi yapılmadan önceki ihale sözleşmesi kapsamdaki-i hizmetleri yürütmek üzere istihdam edilebilir. Bunların istihdam süreleri hiçbir şekilde sosyal güvenlik kurumlarından emeklilik, yaşlılık veya malullük aylığı almaya hale kazandıkları tarihi geçemez. Özel güvenlik görevlilerinden bu madde kapsamında geçiş işlemleri yapılanlar, 5188' sayılı Kanun hükümlerine de tabi olmaya devam eder." hükmünü amirdir.
"YAŞLILIK VEYA MALULLÜK AYLIĞI ALMAYA HAK KAZANINCAYA KADAR İSTİHDAM EDİLEBİLİRLER"
657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4 üncü maddesinin (B) fıkrasında; " ... Özelleştirme uygulamaları sebebiyle iş akitleri kamu veya özel sektör işverenince feshedilen ve 24111/1994 tarihli ve 4046 sayılı Özelleştirme Uygulamaları Hakkında Kamun kapsamında diğer kamu kurum ve kuruluşlarına nakil hakkı bulunmayan personel de bu fıkra kapsamında yaşlılık veya malullük aylığı almaya hak kazanıncaya kadar istihdam edilebilir. Bu kapsamda istihdam edileceklerin- sayısı, öğrenim durumlarına göre çalışma şartları ve bunlara ödenecek ücretler ile diğer hususlar Cumhurbaşkanınca belirlenir." hükmü yer almaktadır.
Mezkur fıkrada yer alan düzenlemelerin uygulanmasına ilişkin hükümleri içeren 6/6/1978 tarihli ve 7/15754 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe giren Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esasların ek 9 uncu maddesinde ise bu kapsamında istihdam edilecek personelin sözleşmelerinin 5510 sayılı Kanun hükümleri uyarınca yaşlılık veya malullük aylığına hak kazandıkları tarihte sona ereceği ve bu tarihlerin tespiti için kurumlarca Sosyal Güvenlik Kurumuna başvurulması gerektiği açıkça belirtilmiştir.
Diğer taraftan, vergi indiriminden yararlanmaya hak kazanan engellilere, 7/11/1982 tarihli ve 2709 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının "Kanun önünde eşitlik" başlıklı 10 uncu maddesi kapsamında pozitif aynmcılık yapılmak suretiyle 31/5/2006 tarihli ve 551O sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun ilgili hükümleri çerçevesinde diğer sigortalılara nazaran farklı ve avantajlı koşullarla yaşlılık aylığı bağlanmas.1 hüküm altına alınmıştır.
Bununla birlikte, 3/12/2008 tarihli ve ve 5825 sayılı Kanunla onaylanması uygun bulunan Engellilerin Haklarına İlişkin Sözleşmenin "Çalışma ve İstihdam' başlıklı 27 nci maddesi "1. Taraf Devletler engellilerin diğer bireylerle eşit koşullar altında çalışma hakkına sahip olduğunu kabul eder Taraf Devletler bunların yanısıra
a) İşe alım ve istihdam edilme koşullarında, istihdamın sürekliliği, kariyer gelişimi ve sağlıklı ve güvenli çalışma koşullan dahil olmak üzere, istihdama ilişkin her hususta, engelliliğe dayalı ayrımcılığı yasaklar;"hükümlerini, 1/7/2005 tarihli ve 5378 sayılı Engelliler Hakkında Kanunun "İstihdam" başlıklı 14 üncü maddesinin üçüncü ve dördüncü fıkraları ise;
"işe başvuru, alım, önerilen çalışma süreleri ve şartları ile istihdamın sürekliliği, kariyer ge}işimi, sağlıklı ve güvenli çalışma koşulları dahil olmak iizere istihdama ilişkin hiçbir hususta engelliliğe dayalı ayrımcı uygulamalarda bulunulamaz. Çalışan engellilerin aleyhinde sonuç doğuracak şekilde, engelinden dolayı diğer kişilerden farklı muamelede bulunulamaz." hükümlerini içermektedir.
Bu itibarla, anılan hükümler gereği; engelli bireylerin istihdam, çalışma hakkı ve sosyal güvenlik gibi konulara dair haklarına yönelik olarak herhangi bir ayrımcılığa veya farklı muameleye maruz kalamayacağı değerlendirilmekte olup engelli bireyler hakkında ancak pozitif ayrımcılık ve lehlerine yönelik farklı muamelelerin tesis edilebileceği açıktır.
Yukarıda yer alan hüküm ve açıklamalar çerçevesinde, söz konusu personelden;
1) Soşyal Güvenlik Kurumunca kendilerine vergi indirimine hak sahibi olmalarından dolayı yaşlılık aylığı bağlanmış bulunanların;
- İş sözleşmelerinin 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin geçici 23 üncü maddesinin
beşinci fıkrası,
- İdari hizmet sözleşmelerinin 657 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin (B) fıkrası ve Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esasların ek 9 uncu maddesi,
uyarınca sona erdirilmesi gerektiği,
2) Sosyal Güvenlik Kurumunca vergi indirimine hak sahibi olmalarından dolayı henüz kendilerine avantajlı koşullardan yararlanmak suretiyle yaşlılık aylığı bağlanmamış bulunanların
- Engelleri ve vergi indirim belgeleri dikkate alınmaksızın engelli olmayan sigortalılara yönelik mevzuat hükümleri esas alınarak yaşlılIk aylığına hak kazanma tarihlerinin tespitinin yapılması, bu şekilde yapılan tespit sonucu yaşlılık aylığına hak kazandıkları anlaşılırsa daha önce zikredilen mevzuat hükümleri çerçevesinde iş sözleşmelerinin veya idari hizmet sözleşmelerinin sona erdirilmesi gerektiği değerlendirilmektedir.