Türkiye'de milyonlarca ev hanımı için müjde gibi bir haber geldi. Ev hanımlarına emeklilik için düğmeye basıldı. Kadının iş hayatına katılımı desteklenirken, ev hanımlarının sosyal güvencesi ve emeklilik hakkı da gözardı edilmiyor. Peki, 2020 ev hanımları emeklilik şartları neler? 2008 yılından sonra çalışmaya başlayan kadınlar için ise emekli olup tam aylık alabilmeleri için 7.200 gün yani toplamda 20 yıl çalışmaları gerekiyor. Tüketici Başvuru Merkezi (TBM) Sosyal Güvenlik Komisyonu Başkanı Ali Duman, ev hanımları için TBMM'ye sunulan teklifin yasalaşması halinde, ev hanımlarının "çalışmasa dahi borçlanarak emekli" olabileceğini belirtti. Peki, 2020 ev hanımları emeklilik şartları neler? İşte merak edilen soruların yanıtları....
Sigortası olmayan ve 25 yıl evli kalan kadınlara emeklilik hakkı verilmesini düzenlemesini ön gören Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığı 'na sunuldu. Söz konusu kanun teklifinin Plan Bütçe Komisyonu 'na gönderilmesi ve daha sonra işleme alınması bekleniyor. Teklif TBMM Genel Kurulu 'ndan da geçtikten sonra düzenleme hayata geçecek ve ev hanımlarına emeklilik hakkı verilecek.
Konu ile ilgili yapılan açıklamada , ev hanımlarına emeklilik için 3 şart aranacağı bildirildi. Bu düzenlemeye göre ev hanımlarının Sosyal Güvenlik Kurumu ile herhangi bir bağ bulunmaması, evlilik süresinin 25 yıl ve daha üzeri olması, belli bir süre sigortalı olarak sosyal güvenlik sisteminde kaydı bulunduğu halde şu an için Sosyal Güvenlik Kurumu ile bağın bulunmaması şartları aranacak.
BORÇLANARAK EMEKLİLİK GELİYOR
Tüketici Başvuru Merkezi (TBM) Sosyal Güvenlik Komisyonu Başkanı Ali Duman, ev hanımları için TBMM´ye sunulan teklifin yasalaşması halinde, ev hanımlarının "çalışmasa dahi borçlanarak emekli" olabileceğini belirtti.
Konuyla ilgili soruları yanıtlayan Duman, "Ülkemiz genelinde milyonlarca ev hanımı çalışmadıkları için emekli olamıyor" diye anımsattı ve ekledi:
2008 yılından sonra çalışmaya başlayan kadınlar için ise emekli olup tam aylık alabilmeleri için 7.200 gün yani toplamda 20 yıl çalışmaları gerekiyor. Çalışma hayatına katılmayan veya emekli olacak süre kadar çalışamayan ev hanımları ise emeklilik gibi çok önemli bir sosyal haktan yararlanamamış oluyorlar.
06.01.2020 tarih 2/2492 esas no ile TBMM Komisyonu'na sevk edilen yasa teklifine göre en az 25 yıl evli kalmak koşuluyla 50 yaşını doldurduğu halde emekli olamayan ev hanımları emekli olabilecekler..
YURTDIŞINDAKİ KADININ BORÇLANMA HAKKI VAR
Eğer yasa teklifi 2020 yılında yasalaşırsa 1995 yılı ve öncesinden bu yana evli kalan aynı zamanda 1970 yılı ve öncesinde doğan ev hanımlarının borçlanarak hemen emekli olabileceğine dikkat çeken Duman, yasalarımıza göre yurt dışında gurbetçi olarak ikamet eden Türk vatandaşı her kadının borçlanma yapmasına imkan varken, ülkemizde yaşayan kadınların da bu düzenlemeyi uzun zamandır beklediğini belirtti ve şu bilgileri verdi:
Günümüz koşullarında kadınların hizmet olarak borçlanabilecekleri iki farklı yöntem bulunmaktadır. İlki analık borçlanması olarak en fazla 2.160 gündür diğeri ise yurt dışında çalışılan yada ikamet edilen sürelerdir.
EV HANIMLARINA EMEKLİLİK ŞARTLARI NELER?
İsteğe bağlı sigortadan ev hanımlarının faydalanabilmesi için bazı şartları yerine getiriyor olması gerekir. Bu şartlar;
Sigortalı olarak herhangi bir yerde çalışmamak,
Malullük ve yaşlılık aylığı almamak,
18 yaşından büyük olmak,
Herhangi bir gelire sahip olmamaktır.
En son maddeyi açmak gerekirse bir gayrimenkulünüz var ve bu gayrimenkul üzerinden kira alıyorsanız isteğe bağlı sigortalı olamıyorsunuz. Kısacası gelir vergisine tabi olmamanız şartı aranıyor. Fakat evinizde el işi, dikim vb. işler ile uğraşıp para kazanıyorsanız, bu sigorta türünden faydalanmanızda herhangi bir sakınca bulunmuyor.
İSTEĞE BAĞLI SİGORTA İLE EMEKLİLİK
Ev hanımlarının isteğe bağlı sigorta ile emekli olabilmeleri için aşağıdaki şartları yerine getirmiş olmaları gerekiyor.
Bu sigorta türünden yararlanmanın şartlarından birincisi gün sayısını doldurmuş olmaktır. Sigortaya başvurulan tarihten itibaren 25 yıl boyunca prim ödemesi yapılması gerekiyor. Bu süre toplu ödeme yöntemi ile kısaltılamıyor.
Diğer bir şart ise 25 yıllık prim ödemesi doldurulmuş olsa bile 58 yaşına kadar beklemek gerekiyor.
30 yaşında başvuru yapan bir kişi, 25 yıl boyunca primini ödese dahi 55 yaşında emekli olamıyor, 58 yaşını beklemesi gerekiyor.
Ev hanımlarına birtakım kolaylıklar da bu sigorta türünde mevcuttur. Yaşa bağlı olarak 25 yıl yani 9000 gün prim ödemek yerine, 5400 gün yani 15 yıl prim ödeyerek 61 yaşında da emekli olunabilir. Kişiye bu iki seçenekten hangisi uygun geliyor ise onu seçebiliyor.
Ayrıca, sigorta başlangıcı yaptıktan sonra çalışmak için engel bulunmuyor. Sadece başvuru yapılan esnada çalışmıyor olma şartı geçerlidir. Eğer, emekli olmadan önce son 3,5 yıl sigortalı olarak çalışılırsa, ödenmesi gereken prim gün sayısı 7200 güne yani 20 yıla düşüyor.
EMEKLİ MAAŞI HESAPLARKEN DİKKATE ALINMASI GEREKENLER
Emekli aylığı hesaplaması esnasında değerlendirmeye alınan bilgiler şunlardır:
Emekli maaşı hesaplaması yapılırken, sigorta için ödenen prim gün sayısı değerlendirmeye alınır.
Kişilerin sigortalı olarak çalıştıkları süre, emekli maaşını doğrudan etkileyen faktörlerden bir tanesidir.
Sigorta başlangıcının yapıldığı ilk tarihe göre, kişilerin emekli maaşlarının ne kadar olacağı belirlenmektedir.
Emekli olmak için hak kazanılan ilk tarihe göre, emekli maaşı limitinde artış yaşanacaktır.
2020 OCAK AYI ZAMLI EMEKLİ MAAŞLARI NE KADAR OLDU?
2020 Ocak ayı zamlarıyla birlikte vatandaşlar bu yıl zamlı maaşlarına kavuşacak. Buna göre 1.181 TL taban emekli maaşı alan emekli, bu yıl Ocak ayı itibariyle 1.258 TL maaş alacak. Yani 76 TL 82 Kuruşluk zammın sahibi olacak. Öte yandan en yüksek emekli maaşı 5.887 TL, %6.5 zamlı olarak 6.269 TL olacak.
