Asgari ücret zammı için heyecanlı bekleyiş sürerken tespit komisyonun toplanacağı tarihler belli oldu.. Tüm Türkiye'nin merakla beklediği 2023 asgari ücret zammı, yeni yıl öncesinde belli olacak. Asgari Ücret Tespit Komisyonu yapacağı 3 toplantının ardından asgari ücrette yeni tutarı belirleyecek. Kasım ayı enflasyon oranının açıklanmasıyla yeni rakam ortaya çıktı. Öte yandan Başkan Recep Tayyip Erdoğan'dan yarın gerçekleşecek Asgari Ücret Tespit Komisyonu'nun ilk toplantısı öncesi önemli açıklamalarda bulundu. İşte 2023 asgari ücret için son gelişmeler...
ASGARİ ÜCRET 2023 İÇİN MARATON BAŞLADI
Asgari ücret maratonu 1 Aralık 2022'de fiilen başladı. Bu tarihte işçi tarafını temsilen TÜRK-İŞ, işveren tarafını temsilen TİSK ile hükümeti temsilen Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı yetkilileri toplanarak asgari ücret için toplantı takvimini belirledi. Buna göre Asgari Ücret Tespit Komisyonu 7-14 Aralık tarihinde toplanacak.
TİSK Olağan Genel Kurulu'nda Başkan Recep Tayyip Erdoğan ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin gündeme ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
BAŞKAN ERDOĞAN VE BAKAN BİLGİN'DEN PEŞ PEŞE ASGARİ ÜCRET MESAJI
Başkan Recep Tayyip Erdoğan'dan yarın gerçekleşecek Asgari Ücret Tespit Komisyonu'nun ilk toplantısı öncesi işçi ve işverenler arasındaki mutabakatın önemine işaret ederek şu ifadeleri kullandı:
"Asgari ücrette işverenlerle anlayış içinde hareket ettik. Son dönemde asgari ücret tespitinden vergi dilimlerinin belirlenmesine kadar işverenlerimizle iş birliği yaptık.
'İŞVEREN VE DEVLET GEREKEN FEDAKARLIKLARI YAPACAKTIR'
Hepimizin malumu olduğu üzere işçi işveren kesimi arasındaki diyalog güçlü olmadığı, ilişkiler sağlıklı yürümediği zaman sosyal huzursuzluk yaşanması kaçınılmazdır. Çünkü çalışma hayatının bir tarafında işçiler, diğer tarafında işverenler bulunmakta, devlet de her iki tarafın beklentilerini ve çıkarlarını gözeten bir konumla bu denklemde yerini almaktadır.
Asgari ücret gibi konularda işveren ve devlet olarak gereken fedakarlıkları yaparak çalışanların refahını ne kadar iyi korursak ortak hedeflere ulaşabiliriz. Masada bu konularımız var, süratle bitireceğiz."
"ORTALAMAYI YUKARI TAŞIYAN ASGARİ ÜCRET POLİTİKASI İZLİYORUZ"
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin ise 'Asgari ücret temel ücret oldu' diye bir eleştiri var. Asgari ücretli oranı yüzde 37 civarında. Bilgisizliğe dayanan bir eleştiri" diye konuştu. Bakan Bilgin reel ücretlere etkisine dikkat çekerek, "Biz asgari ücreti artırdığımız zaman reel ücretler de nominal ücretler de o düzeyde yeniden ayarlanıyor. Ortalamayı yukarı taşıyan asgari ücret politikası izlediğimizi belirtmeliyim" açıklamasında bulundu.
ASGARİ ÜCRET ZAMMI NE KADAR OLACAK?
4 PARAMETRE
Komisyonun çalışmalarında Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nın işçi ve işverenler ile yaptığı beklenti araştırmasının sonuçları önemli bir veri olacak. İşçiler için aylık asgari geçim tutarı da hesaplanarak komisyona taşınacak. Ancak en önemli parametreyi enflasyon verileri oluşturulacak. Gerçekleşen ve hedef enflasyon verileri değerlendirilirken, buna bir refah payı da eklenecek. Yeni asgari ücretin ne kadar artacağı, ne kadar süre ile geçerli olacağı, vergi-prim gibi destekler olup olmayacağı Asgari Ücret Tespit Komisyonu'nun çalışmaları sonrasında belli olacak.
ENFLASYONA BAKILIRSA
Kasım ayı itibariyle yıllık enflasyon yüzde 84.39 olarak gerçekleşti. Halen net asgari ücret 5 bin 500 lira 35 kuruş.
Yüzde 84.39 olan yıllık enflasyon Ocak ayındaki 4 bin 253 lira 40 kuruş olan ücrete yansıtılırsa bu durumda 7 bin 842 lira seviyesinde bir tutara ulaşılacak. Buna da örneğin 10 puan refah payı eklenirse yeni asgari ücret 8 bin 268 lira seviyesine ulaşabilecek.
Eğer halen 5 bin 500 lira 35 kuruş olan asgari ücrete yıllık yüzde 84.39'luk enflasyon oranı yansıtılarak yeni ücret belirlenirse 10 bin 142 lira seviyesi görülebilecek.
Bir diğer formül ise Temmuz artışı dikkate alınarak enflasyon oranının yansıtılması ve buna da bir refah payı eklenmesi şeklinde. Temmuz'da asgari ücrete yaklaşık yüzde 30'luk bir artış yapılmıştı. Bu artış dikkate alınarak yüzde 84.39'luk yıllık enflasyon oranı yansıtılırsa asgari ücret yüzde 54.39 artışla 5 bin 500 liradan 8 bin 491 liraya ulaşacak. Bunun üzerine de refah payı eklenecek. Örneğin; 10 puan ekleme yapılırsa asgari ücret 9 bin 42 lirayı bulacak.
"7 BİN 785 LİRA KIRMIZI ÇİZGİMİZ"
Asgari ücret konusuyla ilgili TÜRK-İŞ Genel Başkanı Ergün Atalay açıklamada bulunmuş ve kırmızı çizgilerinin 7 bin 785 lira olduğunu söylemişti. Atalay bunun altındaki bir teklifi kabul etmeyeceklerini ifade etmişti. İşveren kesimini temsil eden TİSK Başkanı Özgür Burak Akkol ise hem işletmeleri korumakta olan, hem de işçilerin razı olduğu bir rakamı istediklerini belirtti.
Atalay, asgari ücretin en düşük 7 bin 785 lira olması gerektiğini söyleyerek "Bunun altında bir rakamı kabul etmemiz mümkün değil. Bu rakam kırmızı çizgi. Bu rakamın altında bir konuyla ilgili masada olmayız" dedi. Gıda fiyatlarında yaşanan artışın işçiler üzerindeki olumsuz etkisine de değinen Atalay, "Kırmızı çizgi bu onun üzerine çıkmak gerekiyor" ifadelerini kullandı.
ASGARİ ÜCRET NE ZAMAN AÇIKLANACAK?
Akkol, asgari ücretin belli olacağı tarih ile ilgili "Bu konu ülkenin çok gündeminde. 31 Aralık gecesine kadar beklemeye gerek olmadığını düşünüyoruz. Ne kadar erken anlaşabilir, ne kadar erken mutabakat sağlarsak ülkenin gündeminden de bunu o kadar erken alırız diye düşünüyoruz. TİSK'in görüşü budur." şeklinde konuştu.
ASGARİ ÜCRETE YÜZDE 50 ZAM OLACAK MI?
Bir basın mensubunun, "Kulislerde, işverenin yüzde 50'nin üzerinde zamma sıcak bakmadığı söyleniyor." ifadeleri üzerine Akkol, "Bizim öyle bir açıklamamız olmadı. Bizim ağzımızdan duymadığınız şeylere hiç itibar etmeyin." dedi.
ASGARİ ÜCRET NASIL BELİRLENİYOR?
1 Ocak 2023'ten itibaren geçerli olacak yeni ücret Asgari Ücret Tespit Komisyonu'nun çalışmaları sonucunda netleşecek.
Asgari ücreti, yasa gereği işçi, işveren ve hükümetten 5'er temsilci olmak üzere 15 kişiden oluşan Asgari Ücret Tespit Komisyonu belirliyor. Komisyon, yeni asgari ücreti belirleme çalışmaları kapsamında dört kez toplanıyor.
Bakanlığın belirlediği üyelerden birinin başkanlık ettiği komisyon, en az 10 üyenin katılımıyla toplanıp, oy çokluğuyla karar veriyor. Oyların eşitliği halinde başkanın bulunduğu tarafın çoğunluğu sağladığı kabul ediliyor.
ASGARİ ÜCRET NE KADAR?
Yeni yılda geçerli olacak asgari ücret aralık ayında belli olacak. Asgari ücret halen net 5 bin 500 TL düzeyinde bulunuyor.
Bu yıl ocak ayında yapılan yüzde 50 zamla 4 bin 253 liraya yükselen asgari ücret, temmuz ayında yapılan zamla net 5 bin 500 TL'ye ulaşmıştı.
ASGARİ ÜCRET ZAMMI NE KADAR OLUR?
Asgari ücret zammının ne olacağına ilişkin çeşitli tahminler yürütülse de henüz rakam netleşmedi. İşte örneklerle olası asgari ücret zam tablosu;
YÜZDE 30 ZAM
Şu an 5 bin 500 TL olan asgari ücret yüzde 30 zamla 7 bin 150 TL'ye yükselecek.
YÜZDE 40 ZAM
Şu an 5 bin 500 TL olan asgari ücret yüzde 40 zamla 7 bin 700 TL'ye yükselecek.
YÜZDE 50 ZAM
Şu an 5 bin 500 TL olan asgari ücret yüzde 50 zamla 8 bin 250 TL'ye yükselecek.
MAAŞ BANDI NE DEMEK?
Ücret bantları, her bir kademe veya seviye için belirlenen en düşük ve en yüksek parasal değer arasındaki fark ile tanımlanır. Yapılar, iş ailelerindeki iş veya iş grupları için farklı ücret seviyelerini tanımlar.
MAAŞ FARKINI KİMLER ALIYOR?
Emekli sandığı kapsamındaki emekli, malul, vazife malulü, dul veya yetim aylığı alanların maaş farkı ödeniyor.
ASGARİ ÜCRETE İZİN GÜNLERİ DAHİL Mİ?
İşçilere çalışmadıkları hafta tatili günü için bir iş karşılığı olmaksızın haftalık izin ücreti tam olarak ödenir.
HAFTANIN 7 GÜNÜ ÇALIŞMAK YASAL MI?
İşçilerin 7 günlük zaman dilimi içinde kesintisiz 24 saat dinlendirilmeleri amaçlandığından, işçinin rızasına dayalı olarak dahi bu sürede çalışma yapılması yasaklanmıştır. İşçiye çalışmasının karşılığı olarak fazla çalışma ücreti ödense de durumun tespiti halinde işveren yaptırımla karşılaşabilir
1 SAATLİK İZİN MAAŞTAN KESİLİR Mİ?
İşçinin ay içinde aldığı ve işveren tarafından verilen izin saatleri toplanarak kaç saate denk geliyorsa o kadar tutarda ücreti kesilebilir. Bunun için iş sözleşmesinde veya işyeri uygulamalarında bu husus işçi tarafından bilinmelidir/işçiye tebliğ edilmelidir. Bu izin o halde ücretsiz olacaktır.
Cumartesi mesaisi ne kadar?
İşyerinde günde 9 saat çalışılıyorsa 9 X 5 = 45 olacağı için 5 günde yasal iş süresi tamamlanır ve o işyerinde cumartesi ve pazar günleri çalışılmaz. Bu koşulda cumartesi günü işçi çalıştırılırsa bu fazla mesai anlamına gelecektir ve saat başına yüzde 50 zamlı ücret ödenmesini gerektirir.