Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası(TCMB) Başkanı Şahap Kavcıoğlu açıklamasında şu ifadeleri kullandı: "Zor bir süreç geçirdik ama geldiğimiz nokta itibarıyla enflasyonu yükselten tüm sebepler geride kaldı diye düşünüyorum.
ASGARİ ÜCRET ARTIŞI HAKKINDA
Enflasyonu çok yüksek bazda etkileyen bir yapı söz konusu değil. %30 üzerinde asgari ücret zammı verildiği dönemlerde %8,5 gibi bir enflasyon oluştu.
Makro ihtiyati tedbirlerin çıkış noktası, tüm gelişmiş ülkelerdeki bankacılık ve merkez bankacılığına bakarsanız, bu söz konusu, faiz indirimine giderken, faiz indirimleri ile beraber finansmanın doğru yere gitmesini sağlayacak tedbirleri uygulamak zorundasınız ki kredinin, finansman doğru yere gitmesini sağlayasınız.
Sapmaları minimuma indirmek için dönem dönem oluşturduğumuz makro ihtiyati tedbirler içinde bazı kararları alıp uyguluyoruz.
Dünyadaki merkez bankalarına baktığınızda, kredi ve finansman ile ilgili makro ihtiyati tedbirleri uyguladığını görüyorsunuz.
Biz vatandaşın dövizini alıyoruz, bir rezerv mekanizması işletiyoruz, Merkez Bankası olarak rezervimizi artırıyoruz, Hazine'den tamamen farklı bir yöntem."
Eylül ayındaki oran, bizim Eylül'de KOBİ'lere verilen kredi 2021 yılında verilen kredinin 1,5 katı, bu makro ihtiyati tedbirlerin ne kadar yerinde olduğunu gösteriyor. Krediler, yatırıma, üretime ve istihdama gidiyor.
2023 Asgari ücret kaç TL? İşte yüzdelik dilimde konuşulan olası yeni maaş rakamları...
Milyonları ilgilendiren yeni asgari ücret için maraton 7 Aralık Çarşamba günü başlıyor. İlk toplantı Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nda gerçekleştirilecek. İşçi, işveren ve hükümet temsilcilerinden 5'er üyenin olduğu komisyon, ay sonuna kadar 4 toplantı yaparak yeni ücreti belirleyecek. İşçi tarafını Türk-İş, işveren tarafını ise TİSK temsil edecek.
4 PARAMETRE ÖNEMLİ
Komisyonun çalışmalarında Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nın işçi ve işverenler ile yaptığı beklenti araştırmasının sonuçları önemli bir veri olacak. İşçiler için aylık asgari geçim tutarı da hesaplanarak komisyona taşınacak. Ancak en önemli parametreyi enflasyon verileri oluşturulacak.
Gerçekleşen ve hedef enflasyon verileri değerlendirilirken, buna bir refah payı da eklenecek. Yeni asgari ücretin ne kadar artacağı, ne kadar süre ile geçerli olacağı, vergi-prim gibi destekler olup olmayacağı Asgari Ücret Tespit Komisyonu'nun çalışmaları sonrasında belli olacak.
HANGİ FORMÜLLER VAR?
Bugün açıklanan enflasyon verileri yeni asgari ücret belirlenirken dikkate alınacak. Ancak yeni ücrete nasıl yansıtılacağına Asgari Ücret Tespit Komisyonu karar verecek. Ancak tahminler var…
GERÇEKLEŞEN ENFLASYONA BAKILIRSA
Kasım ayı itibariyle yıllık enflasyon yüzde 84.39 olarak gerçekleşti. Halen net asgari ücret 5 bin 500 lira 35 kuruş.
Yüzde 84.39 olan yıllık enflasyon Ocak ayındaki 4 bin 253 lira 40 kuruş olan ücrete yansıtılırsa bu durumda 7 bin 842 lira seviyesinde bir tutara ulaşılacak. Buna da örneğin 10 puan refah payı eklenirse yeni asgari ücret 8 bin 268 lira seviyesine ulaşabilecek.
Eğer halen 5 bin 500 lira 35 kuruş olan asgari ücrete yıllık yüzde 84.39'luk enflasyon oranı yansıtılarak yeni ücret belirlenirse 10 bin 142 lira seviyesi görülebilecek.
Bir diğer formül ise Temmuz artışı dikkate alınarak enflasyon oranının yansıtılması ve buna da bir refah payı eklenmesi şeklinde. Temmuz'da asgari ücrete yaklaşık yüzde 30'luk bir artış yapılmıştı. Bu artış dikkate alınarak yüzde 84.39'luk yıllık enflasyon oranı yansıtılırsa asgari ücret yüzde 54.39 artışla 5 bin 500 liradan 8 bin 491 liraya ulaşacak. Bunun üzerine de refah payı eklenecek. Örneğin; 10 puan ekleme yapılırsa asgari ücret 9 bin 42 lirayı bulacak.
2022 TAHMİNLERİNE DE BAKILACAK
Tabii yeni asgari ücrette Aralık ayı ve 2022 yılı enflasyon tahminleri de etkili olacak. 2022 yılı enflasyon tahminleri ise yüzde 65 ile yüzde 70.18 arasında bulunuyor. Bu oran da dikkate alınarak asgari ücret belirlenebilir. Eğer yıllık enflasyon formülü uygulanarak bu tutarlar dikkate alınırsa yeni asgari ücret 9 bin 75-9 bin 360 lira aralığına yükselebilecek.
Enflasyonun bir diğer yansıtılma formülü ise Temmuz artışı dikkate alınarak yıllık enflasyona tamamlama şeklinde olabilecek. Temmuz'da da asgari ücrete yaklaşık yüzde 30'luk bir ara zam yapılmıştı. Bu artış da dikkate alınarak yıllık enflasyon tahmini yansıtılırsa asgari ücret 7 bin 425-7 bin 710 lira aralığına çıkacak. Örneğin; 10 puan refah payı eklenirse 7 bin 975-8 bin 260 seviyesine ulaşılacak.
NELERİ ETKİLEYECEK?
Belirlenecek yeni tutar sadece asgari ücretlinin maaşını artırmayacak. İşte yeni asgari ücretin etkileyeceği bazı ödemeler:
- İşsizlik maaşında en düşük ve en yüksek tutarlar yükselecek.
- Asgari ücretle çalışanların kıdem ve ihbar tazminatı yükselecek.
- Asgari ücretlinin hastalandığında aldığı rapor parası artacak.
- Doğum yapan annelere izni sırasında verilen iş göremezlik ödeneğinde en düşük tutar değişecek.
- İŞKUR'un yarı zamanlı çalışan annelere yapacağı ödeme de yükselecek.
- Sosyal yardımlardan yararlanmak kolaylaşacak.
- Sigorta, GSS primleri artacak.
- Borçlanmada en düşük ve en yüksek tutarlar değişecek.