Sosyal güvenlik sisteminde yapılan yeni düzenlemeler, engelli vatandaşların ve çeşitli rahatsızlıkları bulunan sigortalıların erken emeklilik haklarını daha net hale getiriyor. İşte TBMM'ye sunulan yasa tasarısı ile getirilen yenilikler ve yeni dönemde emeklilik şartları.
Kimler Bu Haklardan Yararlanabilir?
Takvim Gazetesi Ekonomi Müdürü Faruk Erdem'in haberine göre, engellilik oranı en az yüzde 40 olan sigortalılar vergi indirimi ile erken emeklilik imkanına kavuşabiliyor.
Bu durumda yaş şartı aranmıyor ve sigortalılık süresi ile prim gün sayısı devreye giriyor. Sigortalılık süresi 15-20 yıl arasında, prim gün sayısı ise 3.600 ile 4.400 arasında değişiyor.
Bu süreler kişinin işe giriş tarihi ve engellilik oranına göre belirleniyor.
Bağ-Kur'lu Sigortalılara Erken Emeklilik İmkânı
1 Ekim 2008 sonrası Bağ-Kur (4/B) sigortalıları da erken emeklilik kapsamına alındı. Düzenlemeye göre:
Yüzde 60 ve üzeri engeli olanlar: 15 yıl, 3.960 gün.
Yüzde 50-59 arası engeli olanlar: 16 yıl, 4.320 gün.
Yüzde 40-49 arası engeli olanlar: 18 yıl, 4.680 gün.
Memurlar için Erken Emeklilik Şartları
Devlet memurları da 1 Ekim 2008 sonrası engelli emeklilik hakkına sahip oldu.
Buna göre, yüzde 40 ve üzeri engeli olan memurlar en az 15 yıl (5.400 gün) primi tamamlamışsa emeklilik hakkını kazanabiliyor.
2008 öncesi işe başlamış memurlar ise aynı şartlarla emekli olabiliyor.
Yeni Yasayla Gelen Değişiklikler
SSK'lılar İçin Farklar Kaldırılıyor
2008 öncesi ve sonrası sigorta girişi olan SSK'lılar arasındaki farklar kaldırılıyor.
Önceden vergi indirim belgesi zorunluluğu bulunurken yeni düzenlemeyle çalışma gücü kaybı oranı esas alınacak.
Ayrıca süreçler kısalacak ve SGK sağlık kurulunun kararları yeterli olacak.
Sağlık Raporlarında Değişiklik
Eskiden sağlık sorunları ayrı ayrı değerlendirilirken yeni düzenlemeyle tamamen iş gücü kaybına odaklanılacak.
Yüzde 40 iş gücü kaybı şartı aranacak.
Malulen Emeklilik Şartları
1.800 Gün ile Emeklilik
Çalışma gücünü yüzde 60 ve üzeri kaybeden sigortalılar, sadece 1.800 gün primle malulen emekli olabiliyor. Bunun için sağlık kurulu raporuyla durumlarını belgelemeleri gerekiyor. Malulen emekli olanlar, çalıştıklarında emekli maaşları kesiliyor.
Malulen Emeklilikte Kapsamlı Hastalık Listesi
SGK'nın malulen emeklilik kapsamına aldığı bazı hastalıklar şunlar:
Kanser, epilepsi, parkinson, beyin tümörü
Behçet hastalığı, organ nakli, AİDS
Zeka geriliği, şizofreni, bipolar bozukluk
MS hastalığı, felç, demans, görme kaybı
İki Emeklilik Türü Arasındaki Farklar
Engelli emeklilikte yüzde 40 oran yeterliyken, malulen emeklilikte yüzde 60 şartı bulunuyor.
Engelli emeklilikte işe giriş tarihine göre yıl ve prim şartı aranırken, malulen emeklilikte yalnızca 1.800 gün prim yeterli oluyor.
Malulen emekli olanlar çalışamazken engelli emekliler çalışmaya devam edebiliyor.
Yeni yasa ile birlikte hem engelli hem de malulen emeklilik süreçleri daha şeffaf ve hızlı hale geliyor. Bu düzenlemeler sigortalıların emeklilik süreçlerinde önemli kolaylıklar sağlayacak.