Milyonlarca emekli, emekli maaşına yapılacak zam oranını dikkatle takip ediyor. Ocak ayı 2022 senesinde maaşlarda ve ek ödemelerde yapılacak artışların miktarı merak hususu oldu. Memur emeklisi, memur, sözleşmeli personele yapılacak zamların dışında katsayı artışı nedeni ile kamu personeli de dahil olmak üzere çoğu vatandaşa sağlanan ödemelerin miktarı yükselecek.
EMEKLİLERE 405 TL ZAM
Türkiye İstatistik Kurumu doğrultusundan temmuz, ağustos ve eylül ayının enflasyon sayıları açıklandı. Yüzde 4.23 oranında çıkan enflasyonun 2021 yılının son üç ayında yüzde 5.21'e ulaşacağı ön görü edildi. Açıklanan üç aylık enflasyona göre memur ve memur emeklilerinin enflasyon farkı alacağı gözlenirken, SSK ve Bağ-Kur emeklilerinin zammının yüzde 4,23 olacağını meydana koydu. Buna göre Ocak ayında yapılacak zam amacıyla 3 aylık enflasyon sayılarına bakıldığında en düşük emekli aylığı 1695 TL'den hesaplandı. Eğer ekim-kasım ve Aralık aylarında enflasyon yüzde 5.21'e ulaşırsa emeklilere 405 TL'ye varan bir zam yapılacak.
SSK VE BAĞKUR EMEKLİLERİNİN GELİRİNDE 329 TL ARTIŞ OLACAK
Merkez Bankası'nın enflasyon ön görünün sonrasında emeklilik maaşları da hesaplanmaya başladı. Hesaplamalar yapılırken enflasyon sayıları öneme alındığı gibi, vatandaşı hangi senede emekli bulunduğu da önemli. Temmuz, ağustos ve eylül ayı enflasyon sayılarına göre yüzde 4.23'lük bir artış olacak. Fakat geriye kalan üç ayda enflasyon sayıları yüzde 5.21 olursa SSK ve Bağ-kur emeklilerinin gelirinde 329 TL'lik bir artış olacak.
ÜÇ AYLIK ENFLASYON RAKAMLARINA GÖRE EMEKLİ MAAŞI HESAPLAMASI
TÜİK'in açıklamış bulunduğu üç aylık enflasyon sayılarına göre emeklilik hesaplaması yapıldığında 2000'den evvelce emekli olan SSK'lıların 2735 TL almaları beklenirken, 2000'den sonra emekli SSK'lıların maaşlarının 1626 TL'den 1695 TL'ye çıkması bekleniyor. Net sayılar ise ekim-kasım ve Aralık ayları enflasyon sayılarının açıklanmasından sonra belli olacak. Tahminlere göre enflasyon yüzde 5.21 olursa emeklilere 405 TL'ye varan zamlar yapılacak.
MEMUR EMEKLİLERİNE YAPILAN ALT SINIR AYLIK TUTARI NE KADAR OLACAK?
Emekli aylıklarının belli bir tutarın altına düşmemesi amacıyla getirilen mecburi alt sınır aylık tutarı vardır. 5434 sayılı kanun'a göre bağlanacak emekli aylığının alt sınırı 14. derecenin 2. kademesi üzerinden 30 fiili hizmet senesi amacıyla hesaplanan emekli aylığıdır.
2022'nin 1 inci yarısındaki alt sınır aylık tutarı 3.439 TL'dir. 5510 senesi Kanun'a tabi olanlar amacıyla ise alt sınır aylık tutarı değişik düzenlenmiştir. Sonuç olarak kanunun 55'inci maddesinde tüm sigortalılar amacıyla düzenlenen alt sınır aylık memurlar amacıyla de geçerlidir. Öte yandan, emekli aylıkları 5510 sayılı kanun'un ek 19'uncu maddesine göre 1.500 TL'den az olamamaktadır.
EN YÜKSEK DEVLET MEMURU AYLIĞI NE KADAR OLUR?
Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanına ödenen gösterge ve ek gösterge tutarı olan 1500+8000 rakamı toplamının memur maaş katsayısı ile çarpımından meydana gelen tutara En Yüksek Devlet Memuru Aylığı ifadesi kullanılmaktadır. Buna göre Ocak ayı ardından En Yüksek Devlet Memuru Aylığı = 9500* 0,188787 = 1.793,47 TL'dir.
TAYİN BEDELİ NEDİR VE NASIL HESAPLANIR?
Bazı kadrolarda tespit edilen personele, 2155 senesi Bazı Kamu Personeline Tayın Bedeli Verilmesi Hakkında Kanun ve bu kanuna göre çıkarılan Bazı Kamu Personeline Tayın Bedeli Verilmesine Ait Yönetmelik hükümleri kapsamında verdiği tutara denilir. Bu tutar 2.100 gösterge rakamı ile maaş katsayısının çarpımından oluşur. Bu tutar ise 2.100*0,188787 = 396,45 TL'dir.
HUZUR HAKKI NEDİR VE ÖDENECEK TUTAR NASIL BELİRLENİR?
375 senesi KHK'nin Ek 29'uncu maddesinde huzur hakkına dair şu ifadelere yer verilmiştir: "Bakanlıklar ile kamu kurum ve kuruluşlarının teşkilatlanmasına dair Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinde öngörülmesi ve gösterge rakamı belirlenmesi kaydıyla, idare kurulu, kontrol kurulu, tasfiye kurulu, danışma kurulu üyelikleri ve komisyon, heyet, komite ile aynısı organlarda vazife alanlara, ayda dörtten çok olmamak üzere her bir toplantı amacıyla (1.000) ila (3000) gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı neticesinde bulunacak miktarda, damga vergisi hariç rastgele bir vergiye tâbi tutulmaksızın huzur hakkı ödenir. Gösterge rakamları Cumhurbaşkanı'nca üç katına kadar artırılabilir."
Buna göre kamu kurumlarının örgüt kararnamelerinde huzur hakkı ödemesine ve tutarına yer verilmişse bu ödeme yapılabilir. Çoğunlukla bu ödeme 9000* 0,188787 = 1.793,47 TL olup, bu ödemeden yalnızca binde 7,59 oranında damga vergisi kesilmektedir. Bu huzur hakkının düşük olması nedeniyle ne kadar huzur vereceğini bilemiyoruz.
KIDEM TAZMİNATI TAVANI NASIL HAZIRLANIR?
Kıdem tazminatı tavanının hesabında bir hizmet senesi amacıyla Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanı'na oluşturulan emekli ikramiyesi ödemesi temel alınıyor. Bu çerçevede, maaş katsayısındaki artışlar, Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanı'na yapılacak emekli ikramiyesini de artırır. Sonuç olarak Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanı'nın emekli ikramiyesine paralel artış gösteren işçilere ödenecek kıdem tazminatı tavanı tutarı 01/01/2022 tarihinden itibaren 8.698,73 TL olacak.
OCAK AYINDAN İTİBAREN SÖZLEŞMELİ PERSONELİN SÖZLEŞME TAVANI NE KADAR OLACAK?
Kamu kurumlarında aniden çok sözleşmeli personel statüsünde çalışan personel bulunduğu amacıyla bunların ücret tavanları da son derece değişikdir. 399 sayılı kanun Hükmünde Kararname'nin 3'üncü maddesinin (c) bendi uyarınca sözleşmeli olarak çalıştırılan personelin ücret tavanı 10.332,85 TL'dir. Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esasların 3'üncü maddesinin ikinci fıkrasında yer alan ücret tavanı 9.211,50 TL'dir. Bilişim personeline oluşturulan ödemelerde bu tutarın katları olarak belirlenmekte ve bu tutarın beş katını geçememektedir.
EMEKLİ OLACAK KAMU PERSONELİNE NE KADAR YOL TAZMİNATI ÖDENECEK?
375 sayılı kanun hükmünde kararname'nin 1'inci maddesinin (D) bendinde belirti edilen kamu vazifelilerinden emekli olanlara ödenecek yolluk tutarı; 13.558 * 0,188787 = 2.559,57 TL – 19,42 TL damga vergisi = 2.540 TL net ödeme yapılacaktır.
MAHALLİ İDARE PERSONELİNE ÖDENEN SOSYAL DENGE TAZMİNATI NE KADAR ARTACAK?
Belediyeler ve bağlı kuruluşları ile il özel idarelerinin kadro ve pozisyonlarında istihdam edilen kamu vazifelilerine, 4688 sayılı kanun'un 32'nci maddesinde yer alan usul ve temeller kapsamında ödenebilecek sosyal denge tazminatı aylık tavan tutarı en yüksek devlet memuru aylığının (ek gösterge dahil) %120'dir. Yani 9500 0,188787% 120 = 2.152,17 TL'dir. Sosyal denge tazminatı vergiden istisna tutulmadığı amacıyla hem % 15 gelir vergisi hem de 0,00759 oranında damga vergisi kesintisi yapılacaktır.