Takvim Gazetesi Ekonomi Müdürü Faruk Erdem, A Haber canlı yayında faiz ekonomisi ile üretim ekonomisinin dinamiklerini anlattı.
Faize dayalı ekonominin üretmeden kazanmanın yolunu açtığını belirten Faruk Erdem, bu ekonomi sistemiyle birlikte yüksek faiz, ekonomide durgunluk, enflasyon, işsizlik ve cari açık gibi sorunların ortaya çıktığını vurguladı.
Başkan Recep Tayyip Erdoğan'ın üretime, yatırıma istihdama dayalı bir ekonomi için çalışıtığını bildiren Erdem, üretime dayalı ekonomi sisteminde düşük faiz, canlı piyasa, düşük enflasyon, doğrudan yatırım vb. etmenlerin ön plana çıktığını bildirdi.
İşte Takvim Gazetesi Ekonomi Müdürü Faruk Erdem'in açıklamarından satır başları;
Öncelikle 'kimle savaşıyoruz? sorusunu soralım... Aslında bu faiz ekonomisi ile üretim ekonomisinin savaşı. Bunu basit bir örnekle açıklayalım. Bir köy düşünelim, o köyde 20 tane hane olsun. Bu 20 hane 20 birimlik mal ve hizmet üretiyor. Bu 20 kişiden 3 kişi ben çalışmayacam demeye başlıyor. 17 kişi çalışıyor bu 3 kişi de faiz almaya başlıyor. Bu arada dışarıdan birileri geliyor ve o 17 kişinin ürettiği mal, hizmet ve kaynağı faiz olarak alıyor. Dolayısıyla 17 kişinin psikolojisini düşünün...
Faiz ekonomisi aslında üretmeden kazanmanın yolunu açıyor.
Faiz ekonomisi olduğu zaman sırasıyla şunlar oluyor;
- Yüksek faiz: Faiz odaklı bir ekonomide yüksek faiz ön plana çıkıyor.
- Ekonomide durgunluk: Para faize gittiği için yatırım ve büyüme odaklı ortamlara gitmiyor. Üretim olmuyor, yatırım olmuyor. Bu da ekonomide yavaşlığı sebep oluyor.
- Enflasyon: Yüksek faiz işverenin maliyetlerini artırıyor. Bu da fiyatlara yansıyor.
- Yatırımın durması: Paradan para kazanıldığı için yatırım yapmaya gerek duyulmuyor.
- İşsizlik: Yatırım olmayınca işsizlik sorunu ortaya çıkıyor.
- Cari açık: Yüksek faiz olduğu zaman, size sıcak para geldiği zaman siz ithal etmeye başlıyorsunuz. Bütün her şeyi ithal etmeye başladığınız zaman içeride üretmemeye başlıyorsunuz.
- Sıcak para: Dışarıdan sıcak para geliyor. Burada yatırım yapılmıyor. Senin faizinden faydalanıyor ve gidiyor. Bizim ürettiğimiz kaynaklar faiz olarak birilerinin cebine gidiyor.
- İthalatta patlama: İthalat patlıyor. Daralma oluyor Yani büyüme olmuyor küçülüyor ülke. Geçici düşük kur oluyor.
ÜRETİM EKONOMİSİ
Üretime, yatırıma istihdama dayalı bir ekonomi olduğu zaman ne oluyor?
Faruk Erdem üretim ekonomisinin dinamiklerini tek tek anlattı;
Düşük faiz: Daha çok yatırıma ve daha çok kaynağa ulaşabiliyorsunuz. Yani kaynağı daha ucuz elde eldebiliyorsunuz.
Canlı piyasa: Canlı bir piyasa oluyor. Ev alabiliyorsun, araba alabiliyorsun. Sen talepte bulunduğun zaman eğer arz onu karşılamıyorsa ne oluyor, üretim artıyor. Üretimi artırmak için de yatırım yapılıyor.
İstihdam: Siz üretimi ve yatırımı artırırsanız işçiye ihtiyacınız olacak.
Düşük enflasyon: Düşük enflasyon oluyor. Artan yatırımı ve üretimi görüyorsun.
Cari fazla: Cari fazla veriliyor. Yani sattığından aldığın daha fazla oluyor. Biz bunu yaşayacağız çok az bir zaman kaldı.
Doğrudan yatırım: Sıcak para yerine doğrudan yatırım geliyor. Önemli olan doğrudan yatırım. İşte üretim ekonomisiyle birlikte biz doğrudan yatırımı çekersek, gelen yatırımcılar fabrika kurup burada yatırım yaparsa burada istihdam açılacak.
İhracat: İthalatta patlama yerine ihracatta patlama yaşanıyor.
Büyüme: Ekonomi daralmıyor, büyüme oluyor.
Rekabetçi kur: Geçici düşük kur yerine rekabetçi kur oluyor. İhracat yapanlar yurt dışı pazarlarında daha rahat, daha rekabet edilebilir bir kurla devam ediyor.
KURDAKİ OYNAKLIK GERİ ÇEKİLECEK
Faruk Erdem kurdaki %20-30'luk oynaklığın geri çekileceğini bildirdi.
Erdem, bence kur üzerindeki oynaklık geri çekilecek ve bir denge oluşacak. Burada önemli olan kurdaki öngürülebilirlik. İş dünyasında yatırım yapan insan açısından naktığınız zaman kurda kurda oynaklığın az olması gerekiyor. O da sağlacaktır hiç merak etmeyin. İş dünyasından gelen açıklamalar da bu yönde" dedi.
