Cemal Kaşıkçı cinayetinin 1. yılı: Vahşi cinayette yanıt arayan sorular

Suudi Arabistan vatandaşı gazeteci Cemal Ahmet Kaşıkçı geçen yıl 2 Ekim'de ülkesinin İstanbul Başkonsolosluğu'na girdi. Bir daha da kendisinden haber alınamadı. Kaşıkçı'nın Suudi Arabistan'dan gönderilen bir tim tarafından öldürüldüğü ortaya çıktı. Gazetecinin cesedi tüm aramalara rağmen bulunamazken Kaşıkçı'nın son görüntüsü konsolosluğa girdiği bu anlar oldu... CEMAL KAŞIKÇI CİNAYETİNE DAİR 1 YIL İÇİNDE YAŞANILAN TÜM GELİŞMELER TIKLA VE İZLE Türkiye'ye ve Avrupa'ya göre cinayetten, dolaylı da olsa Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed Bin Selman sorumlu. Geçen bir yılda hem Ankara, hem Kaşıkçı'nın Suudi Arabistan yönetimine yönelik muhalif yazılarının yer aldığı Washington Post gazetesinin yazarları, hem de gazetecinin nişanlısı Hatice Cengiz, uluslararası soruşturma açılması ve Suudi yetkililerin uluslararası mahkemelerde yargılanmaları için kamuoyu oluşturmaya çalıştı. CEMAL KAŞIKÇI CİNAYETİNDE İNFAZ TİMİNİN 17 SAATLİK CİNAYET MESAİSİNİN GÖRÜNTÜLERİNİ TIKLA İZLE Bu süreçte en önemli rolü, Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT) sayesinde cinayetin ses kayıtlarına sahip olan Ankara üstlendi. Birleşmiş Milletler (BM) de devreye girerek cinayetle ilgili bir rapor hazırladı. Ses kayıtlarını dinleyen ve konuyla ilgili detaylı bir araştırma yapan BM Keyfi ve Yargısız İnfazlar Raportörü Agnes Callamard da, cinayeti işleyen Suudi yetkililerin bunu Veliaht Prens Muhammed Bin Salman'dan habersiz yapamayacağı sonucuna vardı. Callamard raporunda da bu noktanın altını çizdi ve cinayetin sorumlularının uluslarası mahkemelerde yargılanmaları çağrısında bulundu. Ancak bu çağrılar aradan geçen 1 seneye rağmen hala karşılık bulmadı. Cinayete ilişkin 11 Suudi yetkili, ülkelerinin başkenti Riyad'da mahkemeye çıktı. Ancak olayın asıl sorumlusu olduğu iddia edilen, Muhammed Bin Salman'a en yakın isimlerden Suud el Kahtani yargılanmadı. Yargılama süreci basına kapalı gerçekleştiği için detaylar henüz bilinmiyor. 1- CEMAL KAŞIKÇI'NIN CESEDİ NEREDE? Türkiye'ye farklı zamanlarda gelen 15 Suudi yetkili 2 Ekim akşamı, henüz Kaşıkçı'nın öldürüldüğü ortaya çıkmamışken İstanbul'dan ayrıldı. Eğer vücut uzuvları plastik torba ve valizlerdeyse, aynı akşam Türkiye dışına çıkarılmış olabileceği tahmin ediliyordu. Cesedin konsolosluğun bahçesindeki kuyuya atılmış olabileceği ihtimaline karşı, sokaktaki kanalizasyonda robot kameralarda inceleme de yapıldı. 2- KAŞIKÇI'NIN ÖLDÜRÜLMESİ EMRİ NE ZAMAN VERİLDİ? Cinayetten sonra dinlenen telefon kayıtlarına göre, Kaşıkçı'dan 'aranan kişi' olarak bahsediliyordu. 3- KAŞIKÇI CİNAYETİYLE İLGİLİ OLARAK RİYAD'DAN NEDEN ÇELİŞKİLİ AÇIKLAMALAR GELDİ? 'Konsolosluktan ayrıldı' 6 Ekim'de de Suudi Arabistan İstanbul Başkonsolosu Muhammed al Otaibi, konsolosluğunun kapılarını Reuters ajansına açtı. Binanın içini muhabirlere gezdiren Otaibi, 'Kaşıkçı burada değil' dedi. Uteybi, 16 Ekim'de ülkesine döndü. 'Konsoloslukta çıkan bir kavga nedeniyle öldü' 21 Ekim'de üst düzey ilk açıklama Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Adil el Cubeyr'den geldi. 'Önceden planlanarak öldürüldü' Cinayetinin üzerinden neredeyse bir yıl geçtikten sonra, Muhammed Bin Selman'ın Aralık 2018'de PBS kanalına verdiği bir röportajda, Kaşıkçı cinayetiyle ilgili ifadeleri ortaya çıktı. 4- SUUDİ ARABİSTAN'DAKİ YARGILAMALARDA NE OLDU? Türkiye kendi soruşturmasını yürütmeye devam ederken, Suudi Arabistan Başsavcısı Muceb Ekim ayı sonunda İstanbul'a giderek, İstanbul Cumhuriyet Başsavcısı İrfan Fidan'la görüştü. Ancak bu 11 kişi arasında Kahtani yer almıyor. Hatta, kendisine yönelik doğrudan bir suçlama yöneltilmeyen Kahtani'nin, mahkemeye ifade vermeye de çağrılmadığı biliniyor. Ailesiyle birlikte inzivaya çekildiği ve Veliaht Prens'le iletişiminin devam ettiği tahmin ediliyor. 5 - BİRÇOK ÜLKENİN CİNAYETE TEPKİ GÖSTERMESİNE KARŞIN, SORUMLULARI ULUSLARARASI MAHKEMEDE YARGILAMA ÇAĞRILARI NEDEN YANITSIZ KALDI? Bir gün sonra da İngiltere, Fransa ve Almanya yaptıkları ortak açıklamayla Suudi Arabistan'a Kaşıkçı'nın öldürülmesiyle ilgili tüm ayrıntıları ortaya çıkarma çağrısı yaptı. Riyad'da 23-25 Ekim tarihleri arasında yapılan ve 'Çölün Davosu' olarak nitelendirilen 'Future Investment Initiative' (Geleceğe Yatırım Girişimi) adlı konferansa, birçok ülke Kaşıkçı cinayeti sebebiyle katılmadı. ABD'DEN 'MÜTTEFİKİ SUUDİ ARABİSTAN'A' DESTEK Ardından da Ankara'ya giderek Cumhurbaşkanı Erdoğan, Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, MİT müsteşarı Hakan Fidan ve Cumhurbaşkanlığı sözcüsü İbrahim Kalın ile görüştü. BM Özel Raportörü Agnes Callamard, masumiyetini ispat edene dek, Veliaht Prens Muhammed bin Selman'a ekonomik yaptırımlar uygulanmasını tavsiye etti. Tavsiyelerinin başında da Muhammed bin Selman'ın yurt dışındaki mal varlıklarının dondurulması geliyor.