Türkiye'nin Doğu Akdeniz'deki rakiplerinin de yer aldığı zirve sona ererken silah anlaşmasına yönelik bilgi sızmadı, ABD ise hafta sonu sahaya iniyor.
Fransa'nın ev sahipliğinde Akdeniz'e kıyısı olan AB üyeleri Yunanistan, İtalya, Güney Kıbrıs, İspanya, Portekiz ve Malta liderleri Korsika Adası'nda bir araya geldi.
MED7 olarak bilinen ülkelerin zirvesinden bir sonuç bildirgesi çıktı, "Türkiye'yle diyaloga geçilmesinde ilerleme sağlanamaması ve Türkiye'nin tek taraflı faaliyetlerini sonlandırmaması halinde, Avrupa Birliği 24-25 Eylül'deki Avrupa Konseyi'nde gündeme gelecek ilave kısıtlayıcı tedbirler geliştirmeye hazırdır" denildi.
Zirve öncesinde Türkiye'ye karşı çizgiyi aşan açıklamalar yapan Fransa lideri Emmanuel Macron, öncelikli seçeneğin Türkiye ile diyaloğun yeniden tesis edilmesi olduğunu söyleyerek, "Saf değiliz ama iyi niyet çerçevesinde yeniden diyalog kurmak istiyoruz" dedi.
Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis ise, Türkiye'nin geri adım atması ve ekonomik yaptırıma uğramaması için ay sonuna kadar süresi olduğunu ileri sürdü. Miçotakis, "Türkiye'nin Avrupa'yı bölme çabalarına izin vermeyeceğiz" ifadesini kullandı.
Yunan basını, MED7 zirvesinden Yunanistan ve Güney Kıbrıs'a tam destek çıktığını, Ankara'ya deniz yetki alanlarının belirlenmesi amacıyla Rum tarafıyla masaya oturması için çağrı yapıldığını yazıyor.
To Vima gazetesi 'Türkiye'nin provokasyonlarına karşı ortak cephe-Atina memnun' başlığını kullanırken, bir başka haberini ise 'Avrupa yalnızca Fransa değil' başlığıyla sundu. Gazeteye göre, Atina'ya yalnızca destek mesajları geliyor ancak şimdiye kadar bir sonuç alınmış değil.
Zirveden önce Miçotakis ve Macron arasında gerçekleşen baş başa görüşmenin detayları ise Yunan medyasında yer almıyor. Medya, günlerdir söz konusu randevuda silah satış anlaşmasına nokta konulacağını belirtiyordu.
Haberlere göre, Paris ve Atina arasındaki pazarlıklarda 18 Rafale savaş uçağı, Mirage 2000 jetleri, yeni fırkateynler ve denizaltıların Yunanistan'a satışı müzakere ediliyordu.
ABD ise, 33 yıllık silah ambargosunu kaldırdığı Güney Kıbrıs'a hafta sonu kritik bir adım atıyor. Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, Cumartesi günü Rum kesimini ziyaret edecek.
Pompeo'nun ziyareti, hafta başında Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov'un Lefkoşa'ya gitmesinden hemen sonra gerçekleşiyor ve zamanlama dikkat çekici.
Yunan medyası, Pompeo'nun Rum lider Nikos Anastasiadis ile görüşeceğini bildiriyor. Doha'da gazetecilere açıklama yapan ABD Dışişleri Bakanı, Doğu Akdeniz'deki sorunun yalnızca diplomasi ve barışla çözülebileceğini söyledi.
Doğu Akdeniz gerilimi, dünya medyasında da geniş yer buluyor. ABD'nin en büyük gazetelerinden Wall Street Journal (WSJ), Türkiye ile Yunanistan arasında artan gerilimle ilgili bir başyazı kaleme aldı.
Başyazısına 'Doğu Akdeniz'de hesaplaşma' başlığını atan WSJ, Türkiye'nin güç kullanması ya da mültecilere Avrupa sınırını açmakla tehdit etmesi halinde, ABD ile Avrupa Birliği'nin (AB) ortak bir karşılık vermesi gerektiğini savundu.
Türkiye'nin NATO müttefiki Yunanistan'ı savaşla tehdit ettiğini iddia eden Amerikan gazetesi, "NATO, Yunanistan ile Türkiye'nin 1952'de örgüte üye olmalarıyla birlikte arasındaki ilişkinin de iyileşeceğini umuyordu ancak iki ülke, 1970'lerden bu yana üç kez savaşın eşiğine geldi" dedi.
Ege Denizi'ndeki kıtasahanlığı ve karasuları meselesinin on yıllardır devam eden uzlaşmazlıklar olduğuna dikkat çeken WSJ'ye göre, her iki tarafın da meşru iddiaları var.
WSJ, Türkiye ile Yunanistan arasında askeri bir çatışma olasılığını çok düşük ancak ihtimal dahilinde olarak nitelendirdi. Başyazının son bölümlerinde ise şu ifadelere yer aldı: "Geçmişte ABD ve Avrupa, bölgede tansiyonun idare edilmesi konusunda birlikte hareket etmişti.
Bu kez Washington diyalog çağrısı yaptı ancak meseleyi Avrupa Birliği'ne havale etti. Brüksel ise bir yanda Fransa, Türkiye'ye karşı tansiyonu sembolik adımlarla yükseltirken, Almanya'nın adil bir arabulucu rolünü üstlenmesiyle bölünmüş bir halde bulunuyor. Ayrıca gösterdiği çabaların, Amerika'nın ekonomik ve askeri ağırlığı olmadan bir mesafe kat etmesi güç görünüyor.
Türkiye, Batı ile ilişkilerinin avantajını kullanırken, Rusya ile yakınlaşmaya başladı. Türkiye, başta Karadeniz olmak üzere stratejik açıdan önemli bir NATO üyesi ve ilişkileri kurtarmaya da değer. Ancak bir başka müttefike bu şekilde gözdağı vermesinin de bir karşılığı olmalı.
Medyanın dikkati Başkan Trump'ın tweetleri ve dış politikadaki al-ver mantığına dayanan yaklaşımının üstünde. Ancak, Doğu Akdeniz, bildiğimiz NATO'nun sonunu getirebilir."
Yunanistan, bu hafta İsrail ve Güney Kıbrıs'la askeri işbirliği anlaşması imzaladı. Anlaşmayla üç ülke ortak operasyon ve tatbikatlar gerçekleştirecek.
Doğu Akdeniz'de müttefikleri Fransa, İtalya ve Güney Kıbrıs'la Ağustos ayında tatbikat yapan Yunanistan, Türkiye'nin azılı düşmanı Birleşik Arap Emirlikleri ile de yine Girit semalarında tatbikata girişti.
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un 12 Ağustos tarihinde Doğu Akdeniz'e asker göndereceğini ilan etmesinin üzerinden 24 saat geçmeden, Yunanistan ve müttefiki Fransa Girit açıklarında ortak tatbikata girişmişti.
Tatbikatta birçok Yunan fırkateyninin yanı sıra Fransız filosunda helikopterlerin havalanabildiği FS Tonnerre tipi bir savaş gemisi de vardı. Tatbikatta ayrıca Girit'teki Suda'ya inen iki Fransız Rafale jeti de yer aldı.
ABD Jeolojik Araştırma Merkezi'nin (USGS) 2010 yılında yaptığı bir araştırmaya göre, Doğu Akdeniz'in Levant Havzası bölümünde tahmini 1,7 milyar varil geri kazanılabilir petrol ve 122 trilyon kübik fit gaz var."
