Ekonomi düşmanı koalisyon! Geçmişten günümüze kaos ve kriz: Faturası hep millete çıktı

6'lı masanın oluşturduğu koalisyon, Türkiye'ye ekonomik, sosyal ve siyasal açıdan oldukça zarar veren siyasiler ve partiler arasında oluşan krizin, kavganın bedelini vatandaşların fazlasıyla ödediği koalisyon hükümetini akıllara getiriyor. İşte Türkiye'nin yakın tarihindeki koalisyon dönemlerinin hem siyaset hem de ekonomi açısından birer kaos ve kriz dönemleri olduğunu belirten, önemli değerlendirme...

Takvim.com.tr

Giriş Tarihi: 17 Mart 2023 11:58 Güncelleme Tarihi: 17 Mart 2023 12:55

6'lı koalisyonda Cumhurbaşkanlık adaylığı krizi ardından çıkan Cumhurbaşkanlığı Yardımcılığı Krizi ve masanın bu kriz için ürettiği 5+2 formülü ile halkın sabrı zorlanmaya devam ediyor.

Seçim öncesi krizlerin başladığı koalisyon masası akıllara eski koalisyon hükümetini getirdi.

Takvim Gazetesi yazarı Faruk Erdem, bugün kaleme aldığı "Ekonominin Düşmanı 'Koalisyon'" başlıklı köşe yazısında konuyla ilgili dikkat çeken değerlendirmelerde bulundu.

FARUK ERDEM'İN KALEME ALDIĞI YAZISI

Millet ittifakı bu 6+1 partinin temsilcilerinin yer alacağı bir koalisyon hükümeti vadediyor. Oysa Cumhur İttifakı'nda bugüne kadar yer alan MHP ve BBP AK Parti hükümetlerinde bulunmamış dışardan desteklemiş ve bir koalisyon oluşturmamıştı.

Türkiye'nin yakın tarihine baktığımızda koalisyon dönemlerinin hem siyaset hem de ekonomi açısından birer kaos ve kriz dönemleri olduğunu görüyoruz.

70'li yıllardaki ikili üçlü koalisyonlar döneminde Türkiye siyasi ve ekonomik çalkantılar yaşadı.

Yine özellikle 90'lı yıllara bakıldığında kurulan koalisyonlar yönetiminde Türkiye'nin tarihinin en büyük ekonomik krizleri yaşadığını görüyoruz.

Koalisyonlar tarihinde ekonomiye baktığımızda zaten bu sıkıntılar rakamlara da yansıyor.

Siyasi ve ekonomik istikrarın olmaması ülkeyi kaostan kaosa sürüklüyor. Koalisyon dönemlerinde her gün partiler arasında kavgalar, çekişmeler, ayrılırız tehditleri ile geçen günler dönemin gazete manşetlerinden inmiyor.

Sadece büyüme rakamları incelendiğinde bile Türkiye ekonomisinin tek başına iktidar, yani istikrar dönemlerinde ortalamanın üzerinde büyüdüğünü, büyük yatırımların, önemli projelerin bu dönemlerde gerçekleştiğini görüyoruz.

Türkiye'nin genel büyüme rakamlarına baktığımızda 2023'den bu yana ortalama yüzde 5'ler civarında büyüdüğünü görüyoruz.

Bu ortalama büyüme rakamının üzerinde kaldığımız tüm dönemlerde iktidarda tek partinin olduğu görülüyor.

Koalisyon dönemlerinde ise büyüme rakamları bu ortalama rakamın hep altında kalıyor.

Burada tek istisnanın Merhum Prof. Necmettin Erbakan'ın başbakanlığındaki REFAHYOL hükümeti olduğunu görüyoruz. Bu dönemde Türkiye ortalamanın üzerinde yüzde 7'yi geçen bir büyüme sağladı. Koalisyon dönemlerinde büyüme rakamlarına baktığınızda şu manzara ortaya çıkıyor:

- 1991-1994 dönemi yüzde 2.7
- 1995-1999 dönemi yüzde 4.2
- 1999-2002 dönemi yüzde 1.2

Son dönemde yaşanan 1995 ve 1999 ekonomik krizleri ise yine koalisyon dönemlerinde gerçekleşti.

Özellikle 1999 krizinin etkileri ekonomimizi yerle bir ederken bankalar bir bir iflas açıkladı, insanlar işsiz kaldı makro veriler tarihin en kötü seviyelerine geldi.

Türkiye koalisyon dönemlerinde tek çare olarak İMF'yi gördü, milletin alın teri ülkenin kaynakları İMF'ye borç ödeme adı altında dışarıya aktarıldı.

Koalisyon dönemlerinde istikrar hiçbir zaman sağlanamadı.

1991-2002 arasındaki 11 yılda 9 hükümet kuruldu.

Bu hükümetlerin ortalama ömürleri 1.2 yıl oldu.

1995-96 arasında 3 ayda bir hükümet değişikliği yaşandı.

1991-2002 arası ömrü 1 yıldan az 5 hükümet kuruldu.

1991-2002 dönemi dış borcun Gayri Safi Milli Gelir'e oranı yüzde 78 ile rekor kırdı.