Google 100 milyar dolarlık tazminatla karşı karşıya! ABD'den Avrupa'ya herkes şikayetçi... Türkiye için telif vakti geldi

Arama motoru pazarının %90'ını elinde bulunduran Google, özel hayatın gizliliği ve rekabet kurallarını hiçe saydığı gerekçesiyle dünya genelinde 'tekelcilik'le suçlanıyor. Bu kapsamda Google'ın 100 milyar doları aşan bir tazminat ödeyebileceği değerlendiriliyor. Milliyet'te yer alan habere göre; Şirket 1998 yılında ilk kurulduğunda bir olan avukat sayısı 5 yılda 100'e şimdilerde ise 900'ün üzerinde. Yine de AB tarafından 8 milyar euro'nun üzerinde üç ayrı cezaya çarptırıldı. Teknoloji yatırım ve yönetim firması Bernstein analistlerine göre açılan davaların sadece tekelcilik iddiaları altında 100 milyar doları bulabilir. Yapay zeka davalarının eklenmesiyle bu tazminatların çok daha yüksek rakamlara ulaşabileceğine dikkat çekiliyor. İşte küresel anlamda Google'a yönelik açılan davalardan bazıları... AB ALIŞVERİŞ DAVASI... 2.4 MİLYAR EURO CEZA 2009 yılında Microsoft tarafından desteklenen PR firması Infederation LTD, AB Komisyonu'na Google'ın, alışveriş konusunda kendi hizmetlerini ön plana çıkararak, yetkisini kötüye kullandığını iddia ederek şikayette bulundu. 10 Kasım 2010 tarihinde AB komisyonu, resmi soruşturma başlattı. 2017 yılında her aramayı Google'ın kendi alışveriş sitesine yönlendirdiği tespit edildi ve şirketin 2016 yılındaki gelirinin yüzde 2.5'u kadar bir miktar olan 2.4 milyar euro ceza kesildi. Bu, AB tarafından şu ana kadar verilen en yüksek kesinleşmiş para cezası. ANDROİD SORUŞTURMASI: 4.3 MİLYAR EURO CEZA 2013 yılında Nokia, Mircosoft, Oracle gibi şirketlerin de aralarında bulunduğu 17 şirketten oluşan FairSearch isimli girişim, Google'ın mobil cihaz üreticisi şirketlere cihazlarında YouTube ve Google Maps gibi uygulamaların bulunması karşılığında android işletim sisteminden ücretsiz yararlanmasına izin verdiği gerekçesiyle şikayette bulundular. 2015 yılında AB resmi soruşturmayı başlattı. Soruşturma devam ederken Google Alphabet şirketini kurdu ve Google bir anda bu şirketin kolu haline geldi. Bir yıl sonra AB komisyonu Google'ın Android işletim sisteminin piyasada haksız rekabet kurarak AB'nin antitröst yasalarını ihlal ettiğine karar verdi, 4.3 milyar euro ceza kesildi. Google kararı temyize götürdü. 8.25 MİLYAR EURO'LUK ADSENSE SORUŞTURMASI AB komisyonu Google'a, internet reklamlarıyla ilgili hizmeti AdSense'de piyasa hakimiyetini kötüye kullandığı için 2016 yılında soruşturma başlattı. Komisyon 2019 yılında 1.49 milyar euro cezaya mahkum etti. Google karara itiraz etti. Avrupa Adalet Divanı yapısı içinde yer alan Genel Mahkeme, 5 yıl önce kesilen 1.49 milyar euro para cezasını yürürlükten kaldırdı. Bu şikayet, Google'a toplamda 8.25 milyar Euro'ya mal oldu. ABD TEKELCİLİK DAVALARI 2020'de ABD Adalet Bakanlığı ve 38 eyalet başsavcısı Google'ın internet araması ve arama reklamcılığı konusunda 'yasa dışı tekel' oluşturarak Sherman Antitrust Yasası'nı ihlal ettiği gerekçesiyle dava açtı. Ocak 2023'te ise, Adalet Bakanlığı Kaliforniya, Colorado, Connecticut, New Jersey, New York, Rhode Island, Tennessee ve Virginia eyaletlerinin başsavcılarıyla Google'ı dijital reklamcılık sektöründe tekelcilik yapmakla suçlayan bir dava açtı. Dava devam ediyor. Kaliforniya: Kaliforniya, Oakland'daki mahkeme Google'a kullanıcılarının gizliliğini ihlal ettiği gerekçesiyle 5 milyar dolarlık dava açtı. Google uzlaşma yolunu seçti. AVRUPA ÜLKELERİ ŞİKAYETÇİ... 'DİJİTAL REKLAM KAYIPLARINI GOOGLE KARŞILASIN' TALEBİ İngiltere: İngiltere Rekabet Temyiz Mahkemesi, Google'ın dijital reklamcılık alanındaki uygulamalarının rekabet karşıtı olduğunu belirleyerek, şirkete karşı 13.6 milyar sterlinlik devasa bir dava açılmasına karar verdi. Hollanda: Hollanda da İngiltere gibi ulusal medyanın dijital reklam kayıplarının Google tarafından karşılanmasını istiyor. ÖZEL ŞİRKETLER ŞİKAYETÇİ Google'a aralarında Axel Springer ve Schibsted'in de bulunduğu 32 medya grubu tarafından, medya şirketlerinin bu haksız rekabet ile gelirlerinin düştüğü gerekçesiyle 2.1 milyar euroluk dava açıldı. Gelelim Türkiye'ye... GOOGLE TÜRKİYE'YE ÖDEME YAPMALI Dünyada birçok ülke bunun haksızlık olduğunu belirterek, yasal düzenlemeler çıkardı. Google, bu ülkelerde haber üreticilerine ödemeler yapmaya başladı. Türkiye'de mevcut bir telif yasasının bulunmaması nedeniyle Google ücret ödemeye yanaşmıyor. Yayıncılar, Google'ın, yasal düzenleme ile ödeme yapmaya zorlanmasını talep ediyor. Bu ülkelere geçtiğimiz aylarda bir yenisi daha eklendi. Kanada hükümeti ve teknoloji devi şirket arasında yapılan anlaşmaya göre, Google, ülkede faaliyet gösteren haber kuruluşlarına yıllık yaklaşık 74 milyon dolar ödemeyi kabul etti. İnternet devlerinin kullanıcılarına sundukları haberlerin karşılığını vermesini öngören küresel eğilimin bir parçası olan Kanada Çevrim İçi Haber Yasası, geçen yıl Haziran ayında kabul edildi. Kısaca C-18 olarak anılan yasa 19 Aralık tarihinde de yürürlüğe girdi.