Yapay zeka, arama motoru, çevrimiçi reklamcılık, bulut bilişim, bilgisayar yazılımı, kuantum bilişim, e-ticaret ve tüketici elektroniğine odaklanan teknoloji şirketi Google, Avrupa'da 300'den fazla medya kuruluşuna ödeme yapmayı kabul etti.
Bu gelişme sonrası Yeni Zelanda hükümetinden de dikkat çeken bir adım geldi.
YENİ ZELANDA YASA ÇIKARIYOR
Yeni Zelanda hükümeti, Alphabet Inc'e ait Google ve Meta (Facebook) gibi büyük çevrimiçi dijital şirketlerin yerel haber içerikleri için Yeni Zelanda medya şirketlerine ödeme yapmasını zorunlu kılacak bir yasa çıkaracağını söyledi.
Yeni Zelanda Yayın Bakanı Willie Jackson yaptığı açıklamada, mevzuatın Avustralya ve Kanada'daki benzer yasalara göre modelleneceğini ve dijital platformların yerel haber kaynaklarıyla anlaşmaya varması için bir teşvik görevi göreceğini umduğunu söyledi.
"HABERLERDEN YARARLANANLARIN ÖDEME YAPMASI ÖNEMLİ"
Jackson, "Yeni Zelanda haber medyası, özellikle küçük bölgesel ve topluluk gazeteleri, finansal olarak ayakta kalmak için mücadele ediyor. Haber içeriklerinden yararlananların gerçekten bunun için ödeme yapması çok önemlidir." dedi.
Yeni yasa, iktidardaki İşçi Partisi'nin çoğunluğunun kabul etmesi beklenen parlamento oylamasına gidecek.
Avustralya, 2021'de hükümete internet şirketlerine medya kuruluşlarıyla içerik tedarik anlaşmaları müzakere etme yetkisi veren bir yasa çıkardı.
Avustralya hükümeti tarafından geçen hafta yayınlanan bir inceleme, önlemlerin büyük ölçüde işe yaradığını tespit etti.
TÜRKİYE'DE DE UYGULANMALI
Arama motoru Google'ın Avrupa'daki 300 medya kuruluşuna 'telif hakkı' çerçevesinde ödeme yapmayı kabul etmesi, Yeni Zelanda'nın da bu kapsamda Google ve Meta'nın (Facebook) ödeme yapması için harekete geçmesi, benzer bir sistemin Türkiye'de de uygulanması gerektiğinin önemini bir kez daha gözler önüne serdi.
PEKİ TÜRKİYE TELİF KONUSUNDA NE YAPMALI?
Google'ın geride bıraktığımız yıl AFP ile yaptığı anlaşma dünya için bir örnek teşkil ediyor.
Sosyal Medya ve Dijital Güvenlik Eğitim Araştırma Merkezi (SODİMER) Başkanı Prof. Dr. Levent Eraslan konuya ilişkin yaptığı açıklamada "Türkiye'de de bu regülasyonları uygulayan kurumların düzenlemeleri lazım" dedi.
Sosyal medya yasasına vurgu yapan Levent Eraslan, sosyal medya kuruluşlarının Türkiye'ye gelmeyeceğine yönelik bir algının olduğunu, ancak ağır ceza ve düzenlemelerin ardından bu algının kırılarak sosyal medya kuruluşlarının Türkiye'ye geldiğini söyledi.
"Google, telif yasası imzaladığı zaman haber ve içerikler için para ödeyecek" diyen Levent Eraslan, Google'ın bu süreçten uzak durmak adına bunu gündeme getirmediğini ve sınırlı tuttuğunu ifade etti.
"ARATTIĞIMIZ HER ŞEYİN BİR BEDELİ VAR"
"SEARCH kısmına ilgili konuyu yazıp tıkladığımızda gelen her şeyin bir bedeli var" diyen Sosyal Medya ve Dijital Güvenlik Eğitim Araştırma Merkezi (SODİMER) Başkanı Prof. Dr. Levent Eraslan, "Google, Avrupa Birliği Telif Hakkı Kuralları'nı kabul etti. Avrupa Birliği'nin telif hakları Google'ı buna mecbur etti. Burada bir regülasyon/düzenleme var. AB'nin telif hakkı kuralları olmasaydı, Google, içeriklere para vermek için böyle bir sisteme gitmezdi. Bizim de bunu zorunlu hale getirmemiz gerekiyor. Avustralya, Kanada da bunları yaptı. Hükümetlerin, çevrimiçi platformların içeriklerine yönelik aracı olduğunu görüyoruz. Ama bizim yasalarımız da bunları tam karşılamıyorsa, Google ödeme yapmıyor" ifadelerini kullandı.
GOOGLE'IN GEÇTİĞİMİZ YILLARDA ALDIĞI KARAR
Google geride bıraktığımız yıllarda Avrupa Birliği'nin (AB) telif yasasına uyarak diğer çevrimiçi platformların müzisyen, yazar, gazeteciler, performans sanatçıları ve medya kuruluşlarına yönelik düzenlenen telif yasasına uyma kararı almıştı.
Medya kuruşuşları bir süredir Google'ı içerikleri ücretsiz kullanması nedeniyle suçluyor.
ABD merkezli teknoloji şirketinin bu kararı, üç yıl önce Google ve diğer çevrimiçi platformların müzisyenlere, sanatçılara, yazarlara, medya kuruluşlarına ve gazetecilere çalışmalarını kullanmaları için ödeme yapmasını gerektiren AB telif hakkı yasalarının kabul edilmesinin ardından geldi.
AB, 2019 yılında yeni telif hakkı yasasını çıkararak, Google gibi arama motorlarının haber içeriğine bağlantı vermesi ve önizlemeler kullanması durumunda, yayıncılara telif hakkı doğduğunu güvence altına almıştı.
Avrupa haricinde dünyanın diğer bölgelerindeki medya organları da, uzunca bir süredir hükümetlere çevrimiçi platformların içerikler için adil bir ücret ödeme yapmasına dair yasalar çıkarma bulunuyor. Bu kapsamda, Avustralya bu tür ödemeleri zorunlu kılarken, Kanada da benzer bir yasa çıkardı.
3'TE 2'Sİ ALMANYA'DA
Konuya ilişkin değerlendirmelerde bulunan Google'ın haber ve yayın ortaklarından sorumlu direktörü Sulina Connal, "Şimdiye kadar Almanya, Macaristan, Fransa, Avusturya, Hollanda ve İrlanda'da 300'den fazla ulusal, yerel ve uzman haber yayınını kapsayan anlaşmalarımız var. Almanya ve Macaristan'da başlayan ve önümüzdeki aylarda diğer AB ülkelerinde kullanıma sunulacak binlerce haber yayıncısına teklif sunmak için yeni bir çözümü duyuruyoruz" dedi.
Connal'ın duyurduğu yeni hizmetin, yayıncılara, Google'ın bir lisans ücreti karşılığında 'snippet'leri ve küçük resimleri göstermesine olanak tanıyan genişletilmiş bir haber önizleme sözleşmesi sunacağı belirtiliyor.
Google'ın Avrupa'da anlaşmaya vardığı yayın kuruluşlarının 3'te 2'sini ise Alman medya organları oluşturuyor. Bunlar arasında, Der Spiegel, Die Zeit ve Frankfurter Allgemeine Zeitung gibi yayın kuruluşları bulunuyor.
AVRUPA'DAKİ MEDYA KURULUŞLARINA ÖDEME YAPACAK: 300'DEN FAZLA MECRA
Yapay zeka, arama motoru, çevrimiçi reklamcılık, bulut bilişim, bilgisayar yazılımı, kuantum bilişim, e-ticaret ve tüketici elektroniğine odaklanan teknoloji şirketi Google, Avrupa'da 300'den fazla medya kuruluşuna ödeme yapmayı kabul etti.
Buna göre dev şirket, Almanya, Fransa, Macaristan, Avusturya, Hollanda ve İrlanda'daki yerel ve ulusal medya kuruluşlarına haberleri karşılığında ödeme yapacak.
Google'ın haber ve yayın ortaklarından sorumlu direktörü Sulina Connal konuyla ilgili açıklama yaparak, "Şu ana kadar Almanya, Macaristan, Fransa, Avusturya, Hollanda ve İrlanda'da 300'den fazla yerel, lokal ve sektörel medya kuruluşuyla anlaşma imzaladık" sözlerine yer verdi.