BAŞKAN ERDOĞAN KÖPRÜDEN GEÇTİ
Başkan Recep Tayyip Erdoğan, açılışı gerçekleştirdikten sonra 1915 Çanakkale Köprüsü'nün üzerinden geçti.
Tarihe mühür vuran şaheser, feribotla bir saat süren yolculuğu 6 dakikaya düşürecek. Çanakkale 1915 Köprüsü, yapımındaki simgeler ile de dikkat çekiyor.
Dünyanın en uzun orta açıklığa sahip köprüsü olan Çanakkale 1915'te bu mesafe tam 2023 metre olarak belirlenerek inşa edildi. Türkiye Cumhuriyeti'nin 100'üncü yılına bu vesile ile mesaj gönderildi.
Asya ile Avrupa kıtalarını Çanakkale Boğazı'nda ilk kez birbirine bağlayan köprü, Lapseki Şekerkaya ile Gelibolu Sütlüce mevkiinde inşa edildi.
Cumhuriyet tarihinin mega projelerinden biri olan 1915 Çanakkale Köprüsü'ne, 18 Mart 2017 yılında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın temelini atmasıyla başlamıştı.
Kulelerden birinin kırmızı, diğerinin beyaz olarak aydınlatılacak olması Türk bayrağını temsil ediyor. Ayrıca bağ kirişlerindeki nervürlerde Türk-İslam sanatı motifleri yer alıyor. Viyadük ayakları da Çanakkale Şehitler Abidesi'ni andırıyor.
YÜKSEKLİĞİ EYFEL'İ GEÇTİ
Çanakkale Deniz Zaferi'nin kazanıldığı gün olan 18 Mart'ı simgeleyen 318 metrelik yüksekliğiyle 1915 Çanakkale Köprüsü'nün kuleleri, Fransa'nın başkenti Paris'in simgesi olan ve 300 metre yüksekliğe sahip Eyfel Kulesi'ni geçti.
SEYİT ONBAŞI SİMGESİ
1915 Çanakkale Köprüsü'nün ayakları 318 metrelik yüksekliğiyle 18 Mart Çanakkale Deniz Zaferi'ni simgeliyor. Çanakkale Savaşı kahramanlarından Seyit Onbaşı'nın sırtında taşıdığı top mermisini sembolize eden, 4 kulenin de tepesinde yer alacak, her biri 75 ton ağırlığında ve 20,5 metre yüksekliğindeki 4 top mermisi figürünün montajı ise sürüyor.
TELLERİ DÜNYAYI 4 DEFA DOLAŞIR
"En"lerin projesi olarak anılan 1915 Çanakkale Köprüsü'nün ana kablosunda dünyanın çevresini 4 kez dönebilen 162 bin kilometrelik tel kullanıldı. Kule kesonları alan olarak kıyaslandığında bir futbol sahası büyüklüğünü kapsarken köprüde kullanılan 227 bin metreküplük beton ile 100 metrekarelik 5 bin 900 adet dairenin yer aldığı 25 bin nüfuslu bir ilçe kurulabiliyor.
13 Kasım 2021'de 1915 Çanakkale Köprüsü Son Tabliye Montaj Töreni Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından gerçekleştirilmişti. Köprünün ilk tabliye montajı 20 Temmuz 2021'de gerçekleştirilmişti.
YATIRIM TUTARI 2 MİLYAR 545 MİLYON EURO
Üretime etkisi 5 milyar 362 milyon Euro olan projenin yatırım bedeli ise 2 milyar 545 milyon Euro. 1915 Çanakkale Köprüsü'nün yapımında, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Karayolları Genel Müdürlüğü görevlilerinin yanı sıra yaklaşık 5 bin 100 personel ve 740 iş makinesi çalıştı.
Her biri 45 metre genişliğinde, 48 metre uzunluğunda ve 700 ton ağırlığındaki tabliye bloklarının bağlanacağı askı halatlarının ana halatlara montaj işlemi 6 Temmuz 2021'de başlamıştı. 12 Aralık 2021'de de Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın katılımıyla, Asya ve Avrupa'daki kule ayaklarının orta açıklığına son tabliye bloğu yerleştirilmişti.
1,5 YIL ERKEN TAMAMLANDI
5.5 yıl olarak planlanan köprü 4 yılda bitti. Yap-işlet-devret projesi olan 1915 Çanakkale Köprüsü'yle devletin kasasından da bir kuruş çıkmadı. İşletmesi 2034 yılına kadar sürecek 1915 Çanakkale Köprüsü 32 bloktan oluşuyor ve ayak yüksekliği 318 metre olarak belirlendi.
PROJE İLE YILLIK 415 MİLYON EURO TASARRUF
Projede yaklaşık 5 bin 100 personel ve 740 adet iş makinesi çalıştı. Zamandan 382 milyon euro, akaryakıt tüketiminden 31 milyon 300 bin euro ve 3 bin 234 ağaca eş değer karbon salınımdaki azalmayla, çevresel olarak 1 milyon 900 bin euro tasarruf edilecek.
Böylece toplam tasarruf tutarı yıllık 415 milyon euroya ulaşacak. Dev projenin yıllık istihdama etkisi ise doğrudan ve dolaylı olarak 118 bin kişi olduğu açıklandı.
MESAFE 6 DAKİKAYA DÜŞECEK
Marmara ile Trakya'dan Çanakkale ve Ege Bölgesi'ne gelen tatilciler, yaz sezonunda her yıl uzun araç kuyruklarından şikayet ediyordu. Kışın ise hava durumu şartları sebebiyle kimi zaman feribot seferleri olmuyordu. Köprünün tamamlanmasıyla Çanakkale Boğazı'nı geçiş süresi 6 dakikaya düştü.
İstanbul'un, Avrupa ve Anadolu arasında üstlendiği ağır transit Trafik yükünün hafiflemesi hedeflenirken, Batı Anadolu boyunca halen İstanbul merkezli Batı-Doğu aksı üzerinde yoğunlaşan trafik yükü Marmara Denizi'nin batı kıyısından güney yönüne doğru dengeleneceği öngörülüyor.
AVRUPA'DAN TÜRKİYE'NİN GÜNEYBATISINA KESİNTİSİZ ERİŞİM
Toplam 324 kilometrelik uzunluğa sahip olan Kınalı-Tekirdağ-Çanakkale-Savaştepe Otoyolu Projesinin 4,6 kilometrelik kısmını 1915 Çanakkale Köprüsü, 83,4 kilometrelik kısmını ise Malkara-Çanakkale arasındaki otoyol oluşturuyor. Proje Malkara yerleşiminin güneyinden ve Şarköy ilçesinin batısından geçtikten sonra güneybatıya yönelerek Evreşe ilçesinin doğusundan Gelibolu Yarımadası'na ulaşıyor.
Gelibolu'nun kuzeyinden geçerek ilerleyen otoyol, Sütlüce - Şekerkaya mevkileri arasında yer alan 1915 Çanakkale Köprüsü ile Lapseki ilçesi Şekerkaya mevkiine ulaşıyor. 1915 Çanakkale Köprüsü'nün tamamlanmasıyla, Marmara Bölgesi ile Kuzey Ege'yi birbirine bağlıyor. Kınalı- Tekirdağ- Çanakkale- Savaştepe Otoyolu Projesi'nin bitmesiyle de Avrupa'dan Türkiye'nin güneybatısındaki endüstriyel bölgelere kesintisiz erişim sağlanmış oluyor.
Boğazı birleştiren 1915 Çanakkale Köprüsü madeni 1 TL'nin arkasında yer alacak.
1915 Çanakkale Köprüsü'nün açılışına özel basılan madeni 1 TL'ler tedavüle giriyor.
BAŞKAN ERDOĞAN'DAN AÇIKLAMALAR
Başkan Recep Tayyip Erdoğan, 1915 Çanakkale Köprüsü ve Malkara-Çanakkale Otoyolu Açılış Töreni'nde konuştu.
Başkan Erdoğan'ın konuşmasının satır başları şöyle;
Sayın Başbakan, sevgili Çanakkaleliler, değerli misafirler bu tarihi günde sizleri en kalbi duygularımla muhabbetle selamlıyorum. Coşkunuz, coşkumuzdur ve bu ilginiz inanıyorum ki bugün açılışını yaptığımız bu eserin ne anlama geldiğini en güzel şekilde ifade etmektedir. Binlerce yıl boyunca farklı medeniyetlerin, kültürlerin, toplumların göz bebeği olmuş Çanakkale bugün yepyeni bir geleceğe kucak açıyor. Çanakkale Boğazı'na taktığımız yakut bir gerdanlık olarak gördüğümüz 1915 Çanakkale Köprüsü'nün açılışını yapmak üzere bir aradayız.
Bugün önce Çanakkale şehitlerimize gittik. Fatihamızı okuduk anmamızı yaptık. Ne diyor şair Sen ki asara gömülsen taşacaksın, heyhat sana gelmez bu ufuklar, seni almaz bu cihat, ey şehit oğlu şehit isteme benden makber sana avucunu açmış duruyor peygamber. Biz de peygamber yoldaşı şehitlerimize layık olabilmek için çalışıyoruz. Şehitlerimizin aziz hatıralarına ecdadın 107 yıl önce kazandığı muhteşem zafere adadığımız 1915 Çanakkale Köprüsünü bir hilal uğruna yarab batan güneşlere, bedir aslanları kadar şanlı tarihe gömülemeyecek kadar büyük ecdada ithaf ediyoruz.
Hani hep maziden atiye köprü kurmak diyoruz ya işte bugün bu sözü hayata geçiriyoruz. 1915 Çanakkale Köprüsü'nün ülkemize, milletimize, şehrimize, tüm insanlığa hayırlı olmasını diliyorum.
Bu köprümüzde tıpkı İstanbul Boğazı'ndaki 15 Temmuz Şehitler Köprüsü, Fatih Sultan Mehmet Köprüsü, Yavuz Sultan Selim Köprüsü, Marmaray, Avrasya Tüneli ve şimdi de şimdi burada özellikle Çanakkale'de 6. köprüyü açıyoruz. Fakat unutmayın 140 yıl önce Sultan Abdülhamid Han az önce ifade ettiğim o köprülerin eskis çalışmalarını yapmıştı. Osmanlı'nın ardı ardına yaşadığı savaşlar nedeniyle hayata geçirilemeyen Abdülhamid Han yadigarı bu projelerin bir kısmını hayata geçirmek de bize nasip oldu. 1915 Çanakkale Köprüsü her bir teknik özelliği ile de farklı anlamlar taşıyor. Şimdi de hamdolsun Cumhur İttifakı olarak bunu açmak bize nasip oldu.
Köprümüzün isminin başındaki 1915 Birinci Dünya Savaşı'nın en kanlı, en ibretlik mücadelelerine sahne olan Çanakkale'de deniz zaferini kazandığımız yılı, kule yüksekliği 318 metre de Mart'ın 18'ini ifade ediyor. 3 Mart ayı 18 bugün. Dolayısıyla orta açıklığın uzunluğu 2023 metre ise Cumhuriyetimizin kuruluşunun 100. yılı olan 2023'ün ve o tarihe atfettiğimiz büyük hedeflerimizin işaretidir. Ecdadımız bir asır önce burada Çanakkale geçilmez sözünü kanıyla tarihe nakşetmiştir. Neydi o, Haçlı hilal mücadelesiydi. Ecdadımız kınalı kuzuları ile Gazi Mustafa Kemal'in riyasetinde paşanın riyasetinde o kınalı kuzularla Seyid Onbaşılarla Çanakkale geçilmez demiş ve burada tarih yazmıştı. İşte o Çanakkale'deki mücadeleyi verenlerin torunları olarak bugün buradayız.
Bugün başka bir adım atıyoruz. 18 Mart Çanakkale Köprüsü'nü açıyoruz. İnşa ettiğimiz bu köprü ile ecdadın mirası aynı mesajı mühendisliğin ve teknolojinin imkanlarıyla tarihe yeniden kazıdık. Az önce Güney Kore Başbakanı'nı dinledik. Heyecanını, aşkını gördünüz. Kore herhangi bir anlaşma yokken o zaman da bizim büyüklerimiz ne yaptılar Kore'de savaşa gittiler. Orada şehit olanlar oldu. Şu anda orada kabristanları var. Kore'ye gittiğimizde hep o kabristanı ziyaret ederiz. Bunlar sıradan olaylar değil bunlar aşktır ve aşk kişinin sevdiğinde yok olmasıdır.
İşte hep beraber şu anda Kore ile attığımız bu adımlar inşallah en kısa zamanda ticaret hacmimizi inanıyorum ki 20 milyar dolara çıkaracağız. Yatırımlarıyla köprümüzdeki bu dayanışma ile adımlarımızı atıyoruz. Türkiye'nin Türk milletinin istediğinde başaramayacağı hiç bir şey olmadığını dosta düşmüna gösterdik gösteriyoruz. Hiç şüphesiz burada sadece bu köprüden bahsetmiyoruz. Karşımızda İstanbul'u Tekirdağ'a ve Çanakkale üzerinden Balıkesir'e bağlayacak dev bir ulaşım projesi var. Bugün köprü ile birlikte Malkara'dan Çanakkale'ye kadar uzanan 101 kilometrelik otoyolun da açılışını gerçekleştiriyoruz. İş bilenin kılıç kuşananındır. Türkiye'nin en yoğun araç güzergahlarından biri olan bu yolda Labseki-Gelibolu arasında feribotlarla ulaşım sağlanıyordu. Burada saatlerce feribot sırası beklenen ardından 1,5 saatlik bir yolculukla karşıya geçilebilen bir yerdi. Şimdi aynı yolculuk sadece 6 dakikada tamamlanacak.
Köprümüzün temelini 4 yıl önce yine bir 18 Mart günü atmıştık. Firmalarımız Güney Kore'li iş ortakları ile kolları sıvadı, 5 binin üzerinde personelin, 740 iş makinesinin geceli gündüzlü çalışmasıyla köprümüzü söz verdiğimiz bugünkü açılışa hazır hale getirdi. Dünyada böylesine devasa bir eseri bu kadar kısa sürede tamamlayabilecek bir başka ülke varmıdır bilmiyorum. Türkiye orta açıklığı itibarıyla dünyanın en uzun köprüsüne sahip Japonya'yı geride bırakarak bu alanda ilk sıraya yerleşti. Orta açıklık uzunluğu bakımından dünyadaki 10 köprünün 3'ünün ülkemizde olduğunu da hatırlatmak isterim.
Marmara'yı otoyollarıyla, köprüleriyle, tünelleriyle, çepeçevre kuşatan otoyol projemizin bugün açılışını yapacağımız kısmı 2,5 milyar euroluk bir yatırım bedeline sahiptir. Peki bu 2,5 milyar euroluk yatırım bize ne kazandıracaktır? Ülkemizin bu yatırımla sadece zamandan akaryakıt tüketiminden ve karbon salınımızı azalımından kazancı yıllık 415 milyon euro. Şehirlerimiz arasında güvenli konforlu hızlı bir şekilde yapılacak seyahatin kolaylığına değer biçilir mi? Yapılan hesaplamalar bu projenin ekonomimizde 5,3 milyon euro, istihdama 118 bin kişi, milli gelirde 2,4 milyar euro ilave katkısının olacağına işaret ediyor. Neresinden bakarsanız bakın ülkemiz için kazanç, milletimiz için iftihar kaynağı bir eserin açılışını yapıyoruz.
Avrupa ve Asya kıtalarını daha önce İstanbul'da yaptığımız 3 köprü ve denizin altından 2 geçişle birleştirmiştik. Marmaray, Avrasya Tüneli, iki kıtayı şimdi 6. defa birleştiren 1915 Çanakkale Köprüsü'nün hangi zorluklar aşılarak, hangi gayretler sarfedilerek inşa edildiğinin belgesel haline getirilen hikayesini bu akşam TRT'de seyredebilirsiniz ihmal etmeyin.
Artık Çanakkale şehitlerimizin aziz hatıralarını sadece mezar taşlarında sadece anıtlarda, sadece müzelerde değil işte bu abide eserin tüm görkemi ile Boğaz'ın üzerinde de yaşatacağız. Bizlere canları pahasına bu vatanı emanet eden tüm şehitleri bir kez daha rahmetle, minnetle, şükranla yad ediyorum.
1915 Çanakkale Köprümüz kamu-özel iş birliği de denilen yap-işlet-devret modeli ile inşa ettiğimiz en son eserdir. İnşallah bunun devamı gelecek burada kalmayacak. Ülkemizde bu modelin 30 yıllık bir geçmişi olmakla birlikte en başarılı örnekleri bizim dönemimizde ortaya çıkmıştır. Dünyada da 134 ülke bu modeli farklı sektörlerdeki yatırımlarında kullanıyor. Kamu-özel iş birliği modeli performansında Avrupa'da 3. dünyada 13. sırada yer alıyoruz.
Türkiye bu yöntemle sadece ulaştırma sektöründe son 20 yılda 37,5 milyar dolarlık yatırımı hayata geçirmiştir. Yani kendi kasamızdan değil dışarıdan getirmek suretiyle bunu başarmıştır. Bu dönemde yaptığımız projelerin milli gelirimize katkısı 395 milyar dolardır. Üretime katkısı 838 milyar dolardır. İstihdama katkısı 1 milyon kişidir. Şahet aynı yatırımları sadece bütçe kaynakları ile yapmaya kalksaydık 10 yıllar boyunca beklemek gerekecekti. Rahmetli Arif Nihat'ın içimizden biri köprü olmaya razı gelmezse biz kıyamete kadar bu suyun kıyılarında bekleriz serzenişine cevap verecek iserler inşa ettik. Merhum Cemil Meriç'in cümleler vardır kıtaları birbirinden ayırır uçurumlara köprü atan cümleler de vardır sözünden ilhamla kıtaları birleştirerek gönülleri yakınlaştırdık. Özellikle buradaki gibi stratejik öneme sahip yüksek bütçeli projeleri kamu-özel iş birliği ile kısa sürede tamamlayanak hizmete açtık.
