İlk olarak ABD de rastlanan beyin yiyen amip salgını birçok kişi tarafından merak ediliyor. Salgının ortaya çıkmasının ardından Güney Kore'de hastalığa yakalanan bir kişi hayatını kaybetti. İlk ölümün gerçekleşmesi ise büyük yankı uyandırdı. Peki, beyin yiyen amip nedir? Beyin yiyen amip nasıl bulaşır, belirtileri neler? İşte merak edilenler..
Bu salgın sebebiyle ilk ölümün güney Kore'de yaşanmasıyla birçok kişi konu hakkında araştırmalara başladı.
BEYİN YİYEN AMİP NEDİR?
Naegleria fowleri hastalığında tek hücreli amip, beyinde enfeksiyona yol açar ve vakalar genellikle ölümcül olur. Çoğunlukla göl ve nehir gibi tatlı sularda bulunan tek hücreli Naegleria fowleri, sadece burun yoluyla bulaşıyor ve insandan insana geçmiyor.
Koku alma kanalına giren amipler, burun içi mukozayı geçerek koku alma siniri yolu ile beyin-omurilik sıvısı ve beyine yerleşirler. Ani ölümcül bir hastalık olan ve Primer Amibik Meningoensefalit (PAM) olarak adlandırılan menenjitlere sebep olurlar.
Burun iltihabı, yüksek ateş, bulantı, baş ağrısı ve göz ağrıları belirtileri görülür. Kısa sürede şuur bulanıklığı ve koma ile ölüm gerçekleşir.
BEYİN YİYEN AMİP NASIL BULAŞIR?
Beyin yiyen amip, insandan insana bulaşabilen bir hastalık değildir.
Beyin yiyen amip, kirli suyun burnunuzdan içeri girmesi ile bulaşır. Çok nadir olarak yeterince klorlanmamış yüzme havuzlarına başın daldırılması veya amip ile kirlenmiş çeşme suyu ile burnun temizlenmesi ile bulaşma olabilir.
154 KİŞİDEN 4'Ü HAYATTA KALDI
Merkezi sinir sistemini etkileyen bu organizma neredeyse her zaman ölümcül sonuçlara yol açar ve ölüm oranının yüzde 97'nin üzerinde olduğu tahmin ediliyor. 1962'den 2021'e kadar ABD'de bu organizmanın tetiklediği hastalıktan muzdarip olan kayıtlı 154 kişiden sadece dördü hayatta kalmayı başardı.
TÜRKİYEDE BEYİN YİYEN AMİP VAR MI?
Türkiye'de de bazı kirli sularda yer alabilmesi nedeniyle çok nadir de olsa görülebiliyor. . Olduğu zaman genellikle beyin zarları ve beyin dokusunu tutan; ama erken tanı konulduğunda tedavi edilebilen bir hastalık.
BEYİN YİYEN AMİP NEDİR NASIL BULAŞIR?
Çamurlu sularda, göl, yüzme havuzu ve durgun sularda yıkanan insanlarda çoğunlukla nasal bazen oral yol ile (ağızdan) bulaşır ve buralarda amip haline dönüşür. Koku alma kanalına giren amipler, burun içi mukozayı geçerek koku alma siniri (nervus olfactorius) yolu ile beyin-omurilik sıvısı (BOS) ve beyine yerleşirler.
AMİP BEYNE ZARAR VERİR Mİ?
Koku alma kanalına giren amipler, burun içi mukozayı geçerek koku alma siniri yolu ile beyin-omurilik sıvısı ve beyine yerleşirler. Ani ölümcül bir hastalık olan ve Primer Amibik Meningoensefalit (PAM) olarak adlandırılan menenjitlere sebep olurlar.
AMİP GÖZLE GÖRÜLÜR MÜ?
Çoğunlukla tatlı sularda, su birikintilerinde bulunan bu canlıların çıplak gözle görülebilen 750 um boylarına erişen türleri olduğu gibi 15 um boylarında olan türleri de bulunur.
AMİP TUVALETTEN BULAŞIR MI?
İnsan dışkısı, ve kanalizasyon atığı gibi yerlerden farklı pislikler ağız yolu ile bulaşır. Tuvaletten çıkıldığı zaman elleri yıkamamak veya yeterli miktarda temizlenmemiş olan yiyecekleri tüketmek de hastalığın kolay bir şekilde bulaşmasına sebep olur.
AMİP KAÇ GÜNDE BULAŞIR?
Amiplerin kuluçka süresi 4-5 gün ile 1-4 ay arasında olabilir. Su ile bulaşan amipler ise, daha şiddetli bir hastalık yapar. İştah azlığı, kusma, kilo kaybı ve kanlı ishal ile görülür. Bazen de hiç bir belirti gözlenmez.
NAEGLERİA FOWLERİ İNSANA NASIL BULAŞIR?
Çamurlu sularda, göl, yüzme havuzu ve durgun sularda yıkanan insanlarda çoğunlukla nasal bazen oral yol ile (ağızdan) bulaşır ve buralarda amip haline dönüşür. Koku alma kanalına giren amipler, burun içi mukozayı geçerek koku alma siniri (nervus olfactorius) yolu ile beyin-omurilik sıvısı (BOS) ve beyine yerleşirler.
AMİP KAN TAHLİLİNDE ÇIKAR MI?
Hastalık dışkı tahlili yada kan testi ile teşhis edilir. Dışkıda amip görmek kolay değildir. Tek bir dışkı örneği teşhis için yeterli olmayabilir, birkaç gün arayla alınan 2 – 4 dışkı örneğini incelemek daha doğru sonuç verir. Amip kan testi amipli dizanteri de ve diğer organlara sıçraması durumunda pozitif olur.
