Hz.Muhammed'in en büyük sırrı 'etyabin!' Peygamber efendimizin sofrasından herkesin her derdine deva

İslam coğrafyasının bereketli topraklarında yetişme imkânı bulan hurma, Müslümanlar için kıymetli bir gıdadır. Ramazan denilince akla gelen ilk yiyeceklerden birisi olan hurma, sağlığa faydaları ile binbir derde şifa olacak özelliktedir. Bereket, inanç, güç, sağlık gibi birçok farklı ifadeyi simgeleyen hurma yapılan araştırmalara göre, hurma, hafızayı geliştiriyor, kolesterolü düşürüyor, bebeklerin beyin gelişimine önemli katkı sağlıyor, ülsere ve böbrek yetmezliğine fayda sağlıyor, sindirim sistemini düzenliyor. KUR'AN-I KERİM'DE GEÇİYOR Kur'ân-ı Kerîm'de yirmi üç yerde 'hurma ağacı' (nahl, nahle, lîne), 'hurma bahçesi' (cennetün / cennâtün min nahîl), 'hurma' (nahîl, semerâtü'n-nahl, rutab), 'hurma kütüğü' (a'câzü nahl), 'hurma dalı' (urcûn) ve 'hurma lifi' (mesed) şekillerinde hurmanın bahsi geçmektedir. ETYABİN NEDİR? Hz. Aişe annemizin rivayetine göre, 'Peygamber (SAV) südtile hurmaya etyabin derlerdi.' Hurmanın tüketilme şekli birçok alternatife sahip olsa da sütün içine katıldığında faydalarını saymakla bitmiyor. Peygamber Efendimizin de severek yediği bir meyve olarak bilindiğinden 'hurma ve süt karışımı'nın sağlığa yararları şöyle... HURMA VE SÜT KARIŞIMI: ETYABİN Sütlü hurma, insan vücuduna faydalı olan besleyici bir besindir. Hurma yüksek konsantrasyonda demir içerir. Süt bu kimyasaldan yoksundur, bu nedenle ikisini birleştirmek iyi bir besin takviyesidir. Ayrıca çeşitli hastalıklara karşı koruma sağlarlar. Süt ve hurma karışımı kan dolaşımını artırarak daha parlak bir cilde sahip olmanızı destekler. Kırışıklık, sivilce ve diğer cilt problemleri için fayda sağlar. ETYABİN NASIL YAPILIR? Hurma ve süt karışımı vücuda enerji vermek, dayanıklılığı arttırmak ve halsizlikle mücadele etmek için de tercih edilir. Hurma protein açısından zengindir, süt de öyle. İkisi birleştirildiğinde, kemik yoğunluğu ve kas sağlığını destekleyici protein içeriği sağlarlar. Süt ürünleri ve hurma, sindirim sistemini düzenlemeye yardımcı olan lif açısından zengindir. Bu karışımı elde etmek için 3 adet hurmayı biraz sıcak suda beklettikten sonra çatalla ezip sütle buluşturunuz. Dünyadaki tüm bitkiler, ekinler, meyve, sebze ve gıdalar insanların faydalanması için yaratıldı. Doğada yaratılmış olan her şeyin bir anlam ve önemi var. Besinlerin pek çoğu insanoğlunun hastalıklardan korunmasında ve tedavisindeki önemi ve gereği çok büyük. İçlerinde bazıları var ki, insanlığa faydaları bizzat Peygamberimiz Hz. Muhammed tarafından desteklenmiş. İşte Hz.Muhammed'in tavsiye ettiği besinler. Bala Hz. Aişe Validemizden naklen: 'Böğür sancısı, böbrekteki damardandır. Bu ayaklandığı zaman bunun ilâcı sıcak şerbetidir.' Hint Eriği Hz. Ebu Hureyre (ra)'dan: 'Size Hint eriği denilen, bir çeşit meyveyi, kara hüleyleci tavsiye ederim. Bunu içiniz. Tadı biraz acıdır ama her hastalığa şifadır.' (Râmuz El-Hadis,318.syf no:9) Kabak Hz. Vasile (ra)'dan naklen: 'Size kabağı tavsiye ederim. Çünkü bu, insanın dimağını açar, artırır.' (Râmuz El-Hadis,318.syf no:10) Mercimek Hz. Vasile (ra)'dan naklen: ''Size mercimeği tavsiye ederim. 70 peygamberin ağzından methedilerek kutsallaştırıldı'' (Râmuz El-Hadis,318.syf no:10) Kuru Üzüm Hz. Ali (kv)'dan naklen: 'Size kara üzümün kurusunu tavsiye ederim. Çünkü bu; insanın sofrasını terbiye eder, sinirleri takviye eder, yorgunluğu giderir, insanın hilkatini güzelleştirir, içini ferahlatır, insanın gamını kederini giderir.' (Râmuz El-Hadis,318.syf no:11) Karahindiba Hz. Ebu Hureyre (ra)'dan naklen: 'Size karahindiba otunu tavsiye ederim. Çünkü hiçbir gün yoktur ki cennetten ona damla damlamasın.' (Râmuz El-Hadis,318.syf no:13) Çörek otu (Nigella arvensis): Düğünçiçeğigiller ailesinden otsu bir bitkidir. Bunun susam büyüklüğündeki siyah tohumları bu adla anılır. Börek ve pasta üstlerine çeşni için konur. Bu tohumların yağı da çıkarılır. Çörek otu, özellikle soğuktan ileri gelen hastalıkların tedavisinde kullanılmıştır. Pek çok hastalık için şifa kaynağı olarak gösterilmiştir. İncir (Ficus carica): İncir, besleyici gıda olup hazmı kolaydır. Üzüm (Vitis vinifera) : Üzüm hem gıda ve hem de hekimlikte kullanılmıştır. Meyveler içinde en üstün ve en çok gıdalı olanlarındandır. Meyvelerin kıralı olan üç yiyecekten biridir. Bunlar; hurma, incir ve üzümdür (İ. Kayyim s. 262, 387-88). Bal ile alakalı olarak Cenab-ı Hak Kur'an-ı Kerim'de şöyle buyuruyor: 'Rabbin, bal arısına, 'Dağlarda, ağaçlarda ve hazırlanmış kovanlarda yuva yap, sonra her çeşit bitkiden ye; sonra da -bal yapman için- Rabbinin gösterdiği yollardan boyun eğerek yürü' diye öğretti. Onun karınlarından renkleri çeşit çeşit bir içecek çıkar ki, onda insanlar için şifa vardır. Düşünen bir millet için bunda ibretler vardır' (Nahl, 69). Pırasa (Allium porrum): Pırasa et ile pişirilirse etin yağını alır. Vücutta kötü sıvılar meydana getirir, gözü zayıflatır. Tansiyonu düşürür. Hazmı zordur. Ağızda kötü koku hasıl eder. Mantar: Mantarın hazmı zordur, mideye ağırlık verir, kulunç ağrısı meydana getirir, idrarı zorlaştırır, kirli kan yapar. Ancak, göze sürme çekildiği zaman gözün görme duyusunu kuvvetlendirir. Mantar suyu, normal su ile karıştırılıp başa sürüldüğünde, saç dökülmesine karşı faydalıdır (Şerhu'l-Erbain s. 56; Dımeşkî s. 65; Aynî 8/466) . Süt: Sütün terkibinde sodyum, potasyum, kalsiyum, magnezyum, fosfor, bakır kükürt ve klor gibi madeni tuzlar ile protein, şeker ve yağ gibi besinler mevcuttur. Bu bakımdan süt hem yiyecek ve içeceklerin yerini tutan iyi bir gıda maddesi ve hem de bir çok hastalık için şifadır. Cenab-ı Hak sütü, Kur'an- Kerim'de muhtelif âyetlerde zikretmiştir.: '…Hayvanlarda da sizin için alınacak dersler ve öğütler vardır. Sizlere hayvanların bağırsak muhteviyatı ile kan arasından meydana gelen, içenlere halis ve içimi kolay süt içiriyoruz' (Nahl 65-66) Karpuz (Citrillus vulgaris): Kabakgiller ailesinden olan karpuz, hararet giderici olarak alınır. Hz. Aişe (r.a.), peygamberimizin karpuzla yaş hurmayı birlikte yiyip şöyle dediğini nakleder: ' Hurmanın hararetini karpuzun soğukluğu ile, karpuzun soğukluğunu da hurmanın harareti ile kırıp gideriyoruz' (E. Davud et'ime Hadis 3836) Zeytin (Olea sativa): Zeytin kelimesi Kur'an-ı Kerim'de 6 yerde geçmektedir. Cenab-ı Hak: 'İncir'e, zeytin'e, Tûr-i Sinâ'ya ve şu emin beldeye (Mekke'ye) yemin ederim ki, gerçekten biz insanı en güzel bir şekilde yarattık' buyurmaktadır (Tîn 1-4) '(Yine sizin için) Tûr-i Sinâ'da yetişen bir ağaç meydana getirdik ki, bu ağaç hem yağ (Zeytin yağı) ve hem de yiyenlerin ekmeğine katık edecekleri (Zeytin) verir (Mü'minun 20) Et en kıymetli gıdalardandır. Kur'an-ı Kerim'de et on iki yerde zikredilmiştir. Hayvanlardan bahsedilirken;'Davarlar (Deve, sığır, keçi ve koyunları) da O yarattı. Bunlarda sizin için soğuktan koruyucu yünler ve bir takım menfaatler vardır. Onlardan bir kısmını da yersiniz' (Nahl 5). Sinameki (Cassia acutifolia): Baklagillerden bir bitkidir. Mekke'de yetişen türü meşhur olduğu için Mekke Senâsı anlamına gelen bu kelime, halk dilinde Sinameki olarak kullanılmıştır. En büyük özelliği, müshil olarak kullanılmasıdır. Yan etkisi yok denecek kadar azdır. Yaprakları kurutularak değerlendirilir. Az miktarda alınması halinde mide ve bağırsakları yumuşatır. Fazla miktarda alınırsa ishal eder (Şerhu'l-Erbain s.60; İ. Kayyim s.145) . Kekik (Thymus vulgaris): Ballıbabgillerden bir bitkidir. Çiçekleri, tomurcukları ve sapı baharat olarak kullanılır. Bazı türlerinin çiçekli, ve yapraklı dallarından damıtma usulüyle kekik yağı elde edilir. Yapraklı dalları çay olarak da içilir. Güzel ve hoş kokusu vardır. Peygamberimiz bir hasislerinde. 'Evlerinizi- zaman zaman- akgünlük, yavşan, kekik ve gelin çiçeği gibi güzel kokulu otlarla tütsülendiriniz' buyurmuştur (Râmuz s.243). Kimyon (Cuminum cyminum): Maydonozgillerden otsu, güzel kokulu bir bitkidir. Tohumlarıyla birlikte bu adla anılır. Kurutularak baharat olarak kullanılır. Geçmişte hekimlikte de faydalanılmıştır. Sarımsak (Allium sativum): Bu bitkinin toprak altındaki baş kısmı hem yenir ve hem de baharat olarak kullanılır. Hoşa gitmeyen bir kokusu vardır. Hadis-i Şeriflerde soğan ve sarımsağa 'habis' hoşa gitmeyen şey denilmiştir. Nitekim Peygamber A.S.: 'Her kim şu kötü kokulu (habis) bitkiden (sarımsaktan) yerse, ağzının kokusu gidinceye kadar mescidimize gelmesin' buyurmuştur (Müslim Hadis 76) . Sirke, hurma, şeker, bal, incir ve üzüm gibi meyvelerin şırasının çıkarılıp ekşitilmesiyle elde edilir. Sirke, gıda maddesi olarak kullanıldığı gibi, temizlikte ve hekimlikte de kullanılmıştır. Peygamber A.S. bir hadislerinde: 'Sirke ne güzel bir katıktır. Allahım! Sirkeyi bereketlendir. Zira sirke benden önceki peygamberlerin de katığı idi. İçinde sirke bulunan ev, katık sıkıntısı çekmez' buyurmuştur (İ. Mâce et'ime Hadis 3318) . Ayva (Cydonia oblonga): Peygamber A.S. 'Ayva, göğüsteki sıkıntıyı, ağırlığı giderir, gönlü (kalbi) ferahlatıp kuvvetlendirir' buyurmuştur (M. Zevaid 5/45; C. Sağır 2/80; F. Kadir 5/46; K. Ummal 10/28258). Ayvanın kalbi kuvvetlendirdiği ve akciğer iltihabına karşı faydalı olduğu belirtilir (E. Nuaym 61). Ayrıca ayva, idrar arttırır, ishali keser, kusmayı teskin eder. Vücut ısısının düşmesini önler. Acur (Cucumis anguria) :Kabakgillerden olup, salatalık'a benzer bir sebzedir. Peygamberimizin (A.S.) acuru yaş hurma ile yediği belirtilir (Kamus 1/79, 1247; K. Ummal 10/28281). Acur, idrar söktürür, mesane ağrılarına karşı faydalıdır. Hz. Âişe (R.A.), acurun yaş hurma ile yenmesinin kilo aldırdığını ifade etmiştir (İbni Mâce 3325; A. Bağdadi 141). Sütlü bulamaç :Sütlü bulamaç, arpa veya buğday ununa yağ ve süt karıştırılarak ateş üzerinde yapılan bir nevi çorbadır. Sütlü bulamaç olarak da bilinir (İ. Kayyim s.190-191) . Bazen bu karışıma bal da ilâve edilir. Sütlü bulamaçla alakalı peygamberimizin A.S. muhtelif hadisleri vardır: 'Gerçekten sütlü bulamaç hastanın midesini kuvvetlendirip rahatlatır. Bazı üzüntülerini de giderir' (Buhari tıp 7/14) . KUR'AN-I KERİM'DE ADI GEÇEN BESİNLER NAR (EN'AM, 99) Kışın sevilen meyvesi be bereketin simgesi olan nar, bol miktarda C vitamini, polyphenol, demir, potasyum içerir tüm bunlar da özellikle kış aylarında bağışıklık sistemini kuvvetlendirir. Vücuttaki kolestrol ve şeker seviyelerini dengeleyen nar, kanser hücrelerinin gelişmesine engel olurken, kalp sağlığının korunmasında da yardımcı olur. HURMA (NAHL, 11) Hurma, tüketildiğinde DNA'nın yapısını ve vücudumuzdaki hücreleri yenileme özelliği olan meyvelerden bir tanesidir. Besin değeri oldukça yüksektir ve ayrıca protein, lif ve farklı yağlar başta olmak üzere 16 farklı mineral ve vitamin içermektedir. Hurma, içinde barındırdığı C vitamini sayesinde bağışıklık sistemini güçlendiren ve özellikle kanser hastalığına yakalanma riskini azaltan selenyum açısından da oldukça zengindir. ACUR (BAKARA, 61) Acur vücudun enerjisini dengeler ve hazmı kolaylaştırır. Bununla birlikte besin değeri yüksek bir sebze olduğundan sizi tok tutmaya yarar. Düzenli olarak tüketmek kandaki zararlı maddeleri arındırır. KİRAZ (VAKIA, 28-33) Kirazın çok güçlü bir antioksidan kaynağıdır. Bol miktarda A vitamini içerir ve baş ağrılarında 15-20 tane yenmesi anında ağrıyı yok eder. Ayrıca kiraz, potasyum, demir ve magnezyum açısından da zenginidir. İNCİR (TİN, 1-3) İncir içerdiği besin, vitamin ve mineraller sayesinde vücuda enerji verir. Bunun yanı sıra; sodyum, potasyum ve magnzeyum açısından çok zengindir. En az portakal kadar C vitamini içeren incir, aynı zamanda B3, B6, B2 ve K vitamini de içermektedir. Kalp sağlığını korur, tansiyonu dengeler, vücudu temizler, sindirim sistemine faydalıdır, kabızlığa iyi gelir, ağrıları azaltır, cilt hastalıklarında etkilidir. SOĞAN (BAKARA, 61) Soğanın içerisinde bol miktarda C vitamini, B6, biyotin, krom, kalsiyum ve lif gibi insan sağlığı açısından oldukça faydalı maddeler bulunmaktadır. Ufak bir ayrıntı olarak, soğanın içerisinde bulunan alisin isminde bir madde, kesildiğinde gözlerinizin yaşarmasına neden olmaktadır. MERCİMEK (BAKARA, 61) Discovery Health dergisine göre, mercimek tüketmek vücutta inflamasyonu azaltmaya yardımcı olması nedeniyle romatoid rahatsızlıkla iyi gelir. Yüksek oranda lif içermesi nedeniyle diyabet, insülin direnci ya da hipoglisemi gibi durumlar için oldukça faydalıdır. Hem kan şekeri seviyelerini dengede tutmakta hem de sürekli bir enerji kaynağı olabilmektedir. BAL (NAHL, 69) Balın bilimsel süper güçleri arasında, tüm vücudumuzun sağlığına faydalı olmak başta gelmektedir. Bu doğal ve sağlıklı tatlandırıcı, çeşidine göre insan sağlığı için faydalı bir sürü besin değeri içermektedir. SÜT (NAHL,65-66) Sütün faydalarını yazmaya kalksak en az bir yarım saatte okuyacağınız faydalar sıralanır. Kalsiyum kaynağından mı bahsedelim, cildi güzelleştirmesinden mi? SARIMSAK (BAKARA, 61) Herkes sarımsağın güçlü bir antibiyotik olduğunu bilmektedir. Sarımsağın içerisinde bulunan dialil sülfit bileşikleri, campylobacter bakterileri yok olmasını sağlayarak bağışıklık sistemimizin daha güçlü olmasına neden olmaktadır. ÜZÜM (BAKARA, 266) Üzüm bol miktarda protein ve lif içerir. Bunlarda vücudumuza enerji olarak döner. Üzüm ayrıca folatlar, niasin, riboflavin, tiamin gibi bileşenleri de içinde barındırır. İçindeki kalsiyumun da kemiklere faydası vardır. MUZ (VAKIA, 28-33) Muz lifli yapısı nedeniyle böbreklere iyi gelir, bağırsaktaki bakterileri öldürür. Tüketildiğinde metabolizmaya yardımcı olur ve mideyi rahatlatarak sindirimi destekler. Bunun yanında içerdiği zengin vitamin ve bileşenler sayesinde cilt sağlığına olumlu katkıları vardır. Balık Eti 'Denizden taze et (balık eti) yemeniz ve ondan takınacağınız bir süs eşyası (inci) çıkarmanız için denizi emrinize veren O'dur. Gemilerin denizde suları yara yara gittiklerini de görüyorsunuz. Bütün bunlar O'nun ihsanlarını aramanız ve nimetlerine şükretmeniz içindir.'( Nahl Suresi, 14.) 'İki deniz aynı olmaz. Şu tatlıdır, susuzluğu giderir, içimi kolaydır. Şu ise tuzludur, acıdır. Bununla beraber her birinden taze et yersiniz ve takınacağınız süs eşyası çıkarırsınız. Allah'ın lütfundan istemeniz ve şükretmeniz için gemilerin orada suyu yara yara gittiğini görürsün.'( Fatır Suresi, 12.) Peygamber'imiz (a.s.m.) şöyle buyurur: 'İki ölü ve iki kan bize helal kılınmıştır. Ölüler; balık ve çekirge, iki kan ise ciğer ve dalaktır.'( İ. Mace, Hadis 3218, Müsned 2/97.) KİLO ALMAK İSTEYENLERE TAVSİYE Hz. Ayşe, acurun yaş hurmayla birlikte yenilmesinin kilo aldırdığını ifade etmiştir.( İbn-i Mace, 3325, A. Bağdadi, s. 141.)Kilo almak isteyenler uygulayabilirler. Bazı insanlar ne yaparlarsa yapsınlar kilo alamazlar ve bu, herhangi bir hastalıkla ilişkilendirilemez. Özellikle beslenme alışkanlıklarında yapılan doğru düzenleme, bu konuda insanlara ciddi olarak fayda sağlar. Ayva Peygamber'imiz 'Ayva, göğüsteki sıkıntıyı, ağrıyı giderir, gönlü (kalbi) ferahlatıp kuvvetlendirir'( M. Zevail, 5/45 C; Sağir, 2/80) 'Sizden biriniz kalbi üzerinde bir ağırlık hissettiği zaman ayva yesin!'( Herevi, 1/971; Nihaye, 3/116. ) buyurmuşlardır, Ayrıca ayva idrarı arttırarak diüretik etki gösterir, ishali keser, kusmayı ve vücut ısısının düşmesini engeller. Hamileliğin ilk üç ayında bolca yenilmesi doğacak olan çocuğun daha güzel ve alımlı olmasında etkilidir. Et Tıbb-ı Nebevi et tüketimi hakkında son derece dengelidir. Et, hakkında genel olarak tavsiye edilen bir gıda olarak bahsedilir. Fakat ölçülü olunması, aşırı derecede tüketilmemesi gerektiği ifade edilir. Buradaki dengeli et tüketimi gerçekte en doğru olan uygulamadır. Etten tam olarak uzaklaşmak ve aşırı derecede et tüketmek uç davranışlardır ve tavsiye edilmez. Etlerin çeşitleri ve özelliklerine göre tüketilmesi, bazılarının daha rahat tüketilebilecekleri bazılarının da daha az kullanılması gerektiğinin belirtilmesi çok önemlidir. Kur'an'da 12 yerde etin adı geçer. Zeytin Kur'an'da 'Yine sizin için Tur-i Sina'da yetişen bir ağaç meydana getirdik ki bu ağaç hem yağ (zeytinyağı) hem de yiyenlerin ekmeğine katık edecekleri (zeytin) verir' (Müminun Suresi, 20.) buyrulmuştur. Peygamber'imiz de 'Sizlere zeytinyağı tavsiye ederim. Hem yiyiniz hem de onunla yağlanınız. Zira zeytinyağı basur hastalığı için şifadır' (C. Sağir, 2/54, K. Ummal, 10/28295.) buyurmuşlardır. Zeytinyağının damar sertliğine, kabızlığa, ülsere, karaciğere ve romatizmal hastalıklar ile böbrek taşları ve kum oluşumuna karşı faydası vardır. Tansiyon düşürücü özelliği de bulunmaktadır. Çörek Otu Çörek otunun tıbb-ı Nebevi açısından değerlendirilmesinde şu iki hadis yeterli gelecektir: 'Çörek otu yarım baş ağrısına, yüz ve ağız bölgesinin felçlerine, uyku hastalığına, unutkanlığa, baş dönmesine ve nefes darlığına karşı faydalıdır.'(Buhari Tıp 7/14; İ. Mâce, Tıp H.3448)) 'Sizlere şu çörek otunu tavsiye ederim. Zira bunda ölümden başka birçok hastalık için şifa vardır.'(C.Sağir,2/53; F.Kadir, 4/338.)