1 Ekim'de yürürlüğe giren ve "Sosyal Medya Yasası" olarak da ifade edilen 7253 sayılı "İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun" kapsamında yurt dışı kaynaklı sosyal medya şirketlerinin 2 Kasım'a kadar ülkeye temsilci atamaları gerekiyordu. Türkiye'den günlük erişimi 1 milyondan fazla olan ve yasanın gereğini yerine getirmeyenlere 10'ar milyon lira ceza verilmişti.
Bu süreçte, dünyanın önde gelen sosyal ağ sağlayıcılarından VK ve Dailymotion tercihini gerçek kişi, Youtube, Tiktok, Facebook ve Instagram tüzel kişi temsilciden yana kullandı.
Sosyal medya ağlarının, belirledikleri temsilcileri yasal süre dolmadan Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kuruluna (BTK) bildirecekleri öğrenilirken Twitter'ın sahibi olduğu canlı yayın platformu Periscope'un mart ayında kapanması bekleniyor.
TEMSİLCİ BİLDİRİMİNDE BULUNMAYANLARA PARA CEZASI
BTK, yasal sürenin sona ermesinin ardından temsilci bildiriminde bulunmayan Twitter, Periscope, Pinterest ve şirketlerine 40'ar milyon lira idari para cezası kesti.
Reklam yasağı uygulamasını; Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK), Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, Hazine ve Maliye Bakanlığı Vergi Denetim Kurulu, BTK ile ilgili tüm kamu kurumları denetleyecek. Temsilci atamayan sosyal medya ağlarına reklam veren şirketlere de ceza kesilecek.
BANT GENİŞLİKLERİ DARALTILABİLECEK
BTK Başkanı, reklam yasağı kararının verildiği tarihten itibaren 3 ay içinde gerekli yükümlülüğün yerine getirilmemesi halinde ilgili sosyal ağın internet trafiği bant genişliğinin yüzde 50, başvurunun kabulüne ilişkin hakim kararının uygulanmasından itibaren 30 gün içinde söz konusu yükümlülüğün yerine getirilmemesi durumunda da yüzde 90'a kadar daraltılması için sulh ceza hakimliğine başvurabilecek.
Sosyal medya şirketleri, bu süreçlerin sonunda da olsa Türkiye'de temsilcilik açmayı kabul ederlerse kendilerine o güne kadar kesilen idari para cezalarının dörtte biri tahsil edilecek, reklam yasağı kaldırılacak ve internet trafiği bant genişliğine yapılan müdahale de sonlandırılacak.
TWITTER'A REKLAM YASAĞI
Ulaştırma ve Altyapı Bakan Yardımcısı Ömer Fatih Sayan, 7253 sayılı yasa gereği Türkiye'ye resmi temsilci atamayan yurt dışı kaynaklı sosyal medya şirketlerinin, artık Türkiye'den reklam alamayacağını bildirdi. Sayan, Pinterest ve Twitter'ı gerekli adımları atmak konusunda uyararak "Yükümlülüğe uymamakta ısrar eden sosyal ağların bant genişliğinin daraltılması en son istediğimiz yol" dedi.
Sayan, yerli sosyal medya uygulaması Yaay ve Twitter üzerinden yaptığı paylaşımda, 1 Ekim 2020'de yürürlüğe giren yasanın 3'ncü aşaması olan reklam yasağının, Resmi Gazete'de yayımlandığını belirterek, "7253 sayılı yasa gereği Türkiye'ye resmi temsilci atamayan yurt dışı kaynaklı sosyal medya şirketleri, artık ülkemizden reklam alamayacak." ifadelerini kullandı.
Reklam yasağının uygulamasını Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK), Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK), Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası, Vergi Denetim Kurulu ve ilgili tüm kamu kurumlarının hassasiyetle denetleyeceğini vurgulayan Sayan, ayrıca reklam veren şirketlere de ceza kesileceğini bildirdi.
Reklam yasağı uygulanmadan Türkiye'ye temsilci atamayı ve yükümlülükleri yerine getirmeyi kabul eden sosyal ağ şirketlerine teşekkür eden Sayan, şunları kaydetti:
"Hiçbir vatandaşımızın ülkemizde sağlanan hizmetlerden mahrum kalmasını istemiyoruz. Lakin milletimizin verilerini, gizliliğini ve haklarını korumak için ne gerekiyorsa yapmaya kararlıyız. Dileriz ki hala temsilcisini bildirmeyen Twitter ve Pinterest de ivedilikle gerekli adımları atarlar. Yükümlülüğe uymamakta ısrar eden sosyal ağların bant genişliğinin daraltılması en son istediğimiz yol.
Dijital faşizm ve kural tanımazlığın Türkiye'de hakim olmasına asla müsaade etmeyeceğiz. Taciz, istismar, iftira ve hak ihlalleri bir özgürlük değil, suçtur. Hiç kimsenin bu ve benzeri suçları özgürlük kisvesi altında işlemesine asla müsaade etmeyeceğiz."
PARA TRANSFERİ YAPILAMAYACAK
İkinci kez verilen idari para cezasının tebliğinden itibaren 30 gün içinde de bu yükümlülük uygulanmazsa Türkiye'de mukim vergi mükellefi gerçek ve tüzel kişilerin ilgili sosyal medya şirketine reklam vermesi yasaklanacak ve bu kapsamda para transferi yapılamayacak.
Türkiye'de temsilci bulundurmayan Twitter ve Pinterest'e verilen reklam yasağı kararı, Resmi Gazete'nin bugünkü sayısında yayımlandı.
Yasa kapsamında, sosyal medya şirketleri Türkçe yapılan başvuruları Türkçe yanıtlayacak.
Kişilik haklarının ve özel hayatın gizliliğinin ihlaline ilişkin başvurulara sosyal ağ sağlayıcı tarafından 48 saat içinde cevap verilecek. Sosyal medya şirketleri, kişi başvurularına ilişkin 6 ayda bir rapor yayımlayacak.
Mahkeme kararına rağmen 24 saat içinde hukuka aykırı içerikleri çıkarmayan sosyal ağlar, doğacak zarardan sorumlu olacak.
Ayrıca sosyal medya şirketleri, Türkiye'deki kullanıcıların verilerini Türkiye'de bulundurma yönünde gerekli tedbirleri alacak.
FACEBOOK'UN 30'DAN FAZLA ÜLKEDE OFİSİ BULUNUYOR
Türkiye'ye temsilci atama kararı alan Facebook, şirket operasyonlarını halihazırda 30'dan fazla ülkede bulunan ofisleri üzerinden yürütüyor.
Facebook'un kurumsal internet sitesinden derlenen bilgilere göre, şirketin merkezi ABD Kaliforniya'daki Menlo Park şehrinde bulunuyor. Kuzey Amerika, Latin Amerika, Avrupa, Orta Doğu, Afrika ve Asya Pasifik'te ofisleri bulunan Facebook, servislerini dünyanın farklı yerlerindeki 17 veri merkezi üzerinden sağlıyor.
ORTA DOĞU'DA, BİRLEŞİK ARAP EMİRLİKLERİ VE İSRAİL'DE OFİSİ VAR
ABD'nin farklı eyaletlerinde çok sayıda ofise sahip şirketin, 30'dan fazla ülkede 80'i aşkın şehirde ofisi bulunuyor.
Şirketin Kuzey ve Latin Amerika'da; ABD, Kanada, Kolombiya, Brezilya, Arjantin ve Meksika'da ofisi mevcut. Facebook'un Avrupa'daki ofisleri ise Hollanda, Almanya, Belçika, Danimarka, İrlanda, İsviçre, Birleşik Krallık, İspanya, İtalya, Norveç, Fransa, Çekya, İsveç ve Polonya'da.
Facebook'un Orta Doğu'da sadece Birleşik Arap Emirlikleri ve İsrail'de ofisi var. Afrika'da sadece Güney Afrika'da ofis açan şirketin, Asya Pasifik'te ise Yeni Zelanda, Hindistan, Tayland, Hong Kong, Endonezya, Malezya, Filipinler, Avustralya, Güney Kore, Çin, Tayvan ve Japonya'da ofisi bulunmakta.
"KİŞİLİK HAKLARI İHLALİ GİBİ OLUMSUZ DAVRANIŞLARA KARŞI VATANDAŞLARIMIZ MUHATAP BULABİLECEK"
Türkiye'de 1 Ekim 2020'de "İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun" yürürlüğe girmişti.
Kanunla birlikte, Türkiye'den günlük erişimi 1 milyondan fazla olan yurt dışı kaynaklı sosyal ağ sağlayıcılarına, en az bir kişiyi Türkiye'de temsilci olarak belirleme zorunluluğu getirilmişti.
Kanun kapsamında; VKontakte (VK), Google (YouTube), Dailymotion, TikTok, Spotify, MUBİ, Netflix, Amazon Prime Video ve LinkedIn gibi platformlar, Türkiye'de temsilcilik açmaya karar veren şirketler arasında yer aldı. Facebook da bu kapsamda yasadan etkilenen diğer şirketler gibi Türkiye'ye temsilci atama sürecini başlatma kararı aldı.
Ulaştırma ve Altyapı Bakan Yardımcısı Ömer Fatih Sayan, konuya ilişkin sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, Facebook ve Instagram'ın Türkiye'de 30'ar milyonu aşkın kullanıcısı olduğunu hatırlatarak, "Sosyal ağların ülkemizde temsilci bulundurmaları ile birlikte taklit hesap, taciz, siber zorbalık, kişilik hakları ihlali gibi olumsuz davranışlara karşı vatandaşlarımız muhatap bulabilecekler." ifadelerini kullanmıştı.
TÜRKİYE'DEKİ KULLANICILARDAN YOĞUN ELEŞTİRİ ALMIŞTI
2004 yılında kurulan Facebook, 2012 yılında Instagram'ı, 2014 yılında ise WhatsApp'ı satın almıştı.
Dünyanın teknoloji devleri arasında yer alan şirketin uygulamalarında, günde 100 milyardan fazla mesaj, 1 milyardan fazla hikaye paylaşımı yapılıyor. 180 milyondan fazla işletme de müşterileriyle iletişime geçmek ve işlerini büyütmek için Facebook'un sunduğu servislerden yararlanıyor.
Facebook geçen yıllarda, Cambridge Analytica gibi veri skandallarıyla gündeme gelmiş, şirketin kurucusu Mark Zuckerberg ABD'nin ilgili kurumlarına konuyla ilgili ifade vermişti.
Öte yandan, şirketin bünyesinde yer alan mesajlaşma uygulaması WhatsApp'ın güncellenen Gizlilik İlkesi, veri kullanımına ilişkin endişeler nedeniyle Türkiye'deki kullanıcılar başta olmak üzere dünyanın farklı bölgelerindeki kullanıcılardan yoğun eleştiri almıştı.
Türkiye'de yüzbinlerce kullanıcı sosyal medyada #WhatsAppSiliyoruz etiketiyle paylaşımlar yapmıştı.
Yurt dışı kaynaklı sosyal ağ sağlayıcılarının Türkiye'de temsilci bulundurmasıyla birlikte, vatandaşlar dijital platformlara ilişkin taleplerini ilgili şirketlere iletebilecek.