Ramazan hilali ne zaman görünecek sorusu Ramazan ayına sayılı günler kala merak ediliyor. Peygamber Efendimizin "Hilali görünce oruca başlayınız" diye buyurduğu görüntü için birçok kişi araştırmalarını hızlandırdı. Diyanet İşleri Başkanlığı Din İşleri Yüksek Kurulu Astronomu Hümeyra Nur İşlek, ramazanın başladığını bildiren hilalin, hicri takvime göre bu yıl ilk olarak Büyük Okyanus'tan görülmeye başlanacağını söyledi ve tarihini açıkladı. İşte Ramazan hilalinin görüneceği tarih ve saat...
HİLAL NE ZAMAN GÖRÜLECEK?
"İçtima"nın Dünya, Ay ve Güneş'in aynı doğrultu üzerinde bulunmasını, "Rüyet"in ise Ay'ın Dünya etrafındaki hareketine devam ederken içtima konumundan 8 derece açılmasını ifade ettiğini aktaran Din İşleri Yüksek Kurulu Astronomu İşlek, ramazan hilalinin de bu hesaplamaya göre belirlendiğini söyledi.
İŞTE RAMAZAN HİLALİNİN GÖRÜNECEĞİ TARİH
Ramazan ayının hilali için, içtimanın Greenwich saatiyle 21 Mart günü 17.23'te, rüyetin ise 22 Mart günü 07.06'da olacağını açıklayan İşlek, ramazan hilalinin ilk olarak Büyük Okyanus'tan itibaren görülmeye başlanacağını bildirdi.
Astronom Hümeyra Nur İşlek, 21 Nisan'da görülmesi beklenen şevval (Ramazan Bayramı) hilalinin, Avrupa ve Afrika'dan itibaren görülmeye başlanacağını dile getirerek, "Bizim için önemli olan, dünyanın herhangi bir yerinden hilalin ilk defa gözükmesidir. İlla bizim ülkemizden veya bulunduğumuz şehirden gözükecek, diye bir şartımız yok. O yüzden hilal herhangi bir yerde gözükse bizim için kameri ay başlamış demektir." diye konuştu.
YURT İÇİNDE 38, YURT DIŞINDA 41 ŞEHİRDE HİLAL GÖZLENEBİLECEK
Kameri ay başlarını, yurt içi ve yurt dışındaki hilal gözlem noktalarıyla belirlediklerini açıklayan İşlek, "Diyanet İşleri Başkanlığının yurt içi ve yurt dışında müftülük, ataşelik, müşavirlik ve din hizmetleri koordinatörleri vasıtasıyla hilal görülebilirlik hattının içinde kalan yerlerde hilal gözlemleri yaptırıyoruz. Bu sene yurt içinde 38, yurt dışında ise 41 şehirde bu gözlem çalışmaları yapılacak." dedi.
RAMAZAN HİLALİ NEDİR?
Bir rivayette Hz. Peygamber, "Biz ümmî bir toplumuz; hesap ve okuma yazma bilmeyiz. Şunu biliriz ki ay, ya 29 ya 30 gündür." (Buhârî, Savm, 13; Müslim, Sıyâm, 15; Ebû Dâvûd, Savm, 4) buyurarak, kamerî aybaşlarının belirlenmesinde hesap yöntemine de başvurulabileceğine işaret etmiş olmaktadır.
Oruca başlamak için hilalin görülmesi şart mıdır?
Kamerî aylar, adından anlaşıldığı gibi başlangıcı ve bitişi ayın hareketlerine göre belirlenen aylardır. Ramazan orucu, Ramazan ayında tutulduğundan ve Ramazan ayı da ay takvimine göre her sene değiştiğinden, oruca başlayabilmek için öncelikle, Ramazan ayının başladığını tespit etmek gerekmektedir. Hz. Peygamber (s.a.s.), "Hilali (Ramazan hilalini) görünce oruca başlayınız ve hilali (Şevval hilalini) görünce bayram ediniz. Hava bulutlu olursa içinde bulunduğunuz ayı otuza tamamlayınız." (Buhârî, Savm, 5, 11; Müslim, Sıyâm, 3-4, 7-9) buyurmuştur.
Bu hadis ilk bakışta hilali çıplak gözle görmedikçe oruca başlanmayacağı ve bayram edilmeyeceği fikrini uyandırmaktadır. Konu ile ilgili diğer rivayetler değerlendirildiğinde, bu hadislerin amacının günün şartları içinde en uygun uygulamanın öğretilmesi olduğu anlaşılmaktadır.
Nitekim bir rivayette Hz. Peygamber (s.a.s.), "Biz ümmî bir toplumuz; hesap ve okuma yazma bilmeyiz. Şunu biliriz ki ay, ya 29 ya 30 gündür." (Buhârî, Savm, 13; Müslim, Sıyâm, 15; Ebû Dâvûd, Savm, 4) buyurarak, kamerî aybaşlarının belirlenmesinde hesap yöntemine de başvurulabileceğine işaret etmiş olmaktadır.
Çıplak gözle görülsün ya da görülemesin, ay mutat hareketlerine devam etmektedir. Kur'an-ı Kerim'de güneş ve ayın bir hesaba göre hareket ettiği (Rahmân, 55/5), bunların, diğer fonksiyonlarının yanında aynı zamanda birer hesap ölçüsü kılındığı (En'âm, 6/96), yılların sayısını ve hesabı bilmemiz için aya menziller tayin edildiği (Yûnus, 10/5), gökler ve yer yaratıldığı zaman on iki ay meydana gelecek şekilde bir nizam konduğu (Tevbe, 9/36), ayın yeryüzünden hilal şeklinde başlayıp kademe kademe farklı şekillerde görülmesinin insanlar ve hac için vakit ölçüleri olduğu (Bakara, 2/189) ifade edilmektedir.
Buna göre Hz. Peygamber (s.a.s.), kamerî aybaşlarının belirlenmesi konusunda çıplak gözle görmeyi, başvurulacak yegâne yöntem olduğu için değil, belki o günkü şartlar içinde en sağlıklı sonuç veren yöntem olduğu için öngörmüştür. Hilali gözlemlemenin amacı Ramazan ayının girip girmediğini belirlemektir. Bu sebeple, hilali çıplak gözle görme dışında, bizi bu amaca ulaştıracak başka yöntemlerden yararlanmak da mümkündür.
Bugün, insanoğlunun ulaştığı teknolojik gelişmişlik, ayın hareketleri konusunda en ince ayrıntıyı bile izleme imkânı sunmaktadır. Artık ince astronomik hesaplar yoluyla, gelecek birkaç yıllık namaz vakitlerini gösteren takvimleri hazırlama imkânı bile doğmuştur. Dolayısıyla kamerî ayların başlangıçlarını hesap yöntemiyle belirlemek meşrudur.
Ayın hilal olması ne anlama gelir?
Ayın evreleri içinde dolunay güzellik ve parlaklık, hilâl ise bunlarla birlikte yenilik, doğum ve taze hayat simgesi kabul edilir. Ay tarihte pek çok toplum tarafından tanrı sayılmış ve ayla ilgili birçok mit oluşturulmuştur. Türk mitolojisinde de bu türün örnekleri oldukça fazladır.
