Adanalı tespihçiler, 1900'lü yıllarda sap kısımları "katalin" maddesinden yapılan, ancak uzun yıllardır kullanılmayan çatal, bıçak, kaşık ve farklı objeleri atölyelerinde işleyerek, tespihlere dönüştürüp, satıyor.
Avrupa ülkeleri ve Türkiye'de 1900?lü yılların başında plastik maddelerin bulunmaması nedeniyle çatal, bıçak, kaşık gibi objelerin sap kısımlarında kullanılan katalin maddesi, sağlamlığı ve çürümemesi nedeniyle popüler hale geldi. Ancak plastik malzemelerin daha ucuz olması nedeniyle katalin içeren ürünlere talep neredeyse durdu.
Atıl hale gelen ürünlerdeki bu madde, Adanalı tespihçilerin ilgisini çekti. Tespih atölyesi bulunan işletmeciler, yurt içi ve yurt dışından topladıkları katalin saplı çatal, bıçak ve farklı objeleri tespihlere dönüştürmeye başladı. Tespihçiler, antika değeri olan çatal-bıçak takımlarını ise koleksiyonerlere pazarlıyor.
Adana'daki Vakıflar Çarşısı Yönetim Kurulu Başkanı Rıza Türkmen tespihlere dönüştürülen objelerin en az 80 yıllık olduğunu belirterek, "Bu ürünler katalin diye adlandırılan bir malzeme kullanılarak, Almanya, İngiltere gibi Avrupa ülkelerinde üretilmiştir. Avrupa'da genellikle obje olarak kullanılmış.
Çakmak, tıraş malzemesinin sapı, çatal, bıçak sapları olarak kullanılmış. Avrupa bu katalin maddesini günlük hayatta kullandığı malzemelerin ham maddesi olarak kullanmış. Biz bu objeleri yurt içi ve yurt dışından ve eski evlerden bulduk ve topladık. Özellikle çatal bıçak takımlarına talepler orta derecede. Bu ürünleri genellikle eski eşya meraklıları, antikacılar alıyor. Biz tespihçiler olarak bu malzemeleri tespih yapımında kullanıyoruz. Ama bir antikacıya gittiğinizde bu malzemeler antika obje olarak satılıyor. Çatal bıçak takımlarını insanlar günlük kullanım için alabiliyorlar. Ya da evlerindeki vitrine süs eşyası olarak alıyorlar" dedi.
MİLİMETRİK HESAPLARLA KESİLİYOR
Çeşit çeşit objelerin olduğunu anlatan Türkmen, bu malzemelerin atölyelerindeki ustalar tarafından işlenerek, tespihlere dönüştürüldüğünü söyledi. Değerli malzeme olduğu için milimetrik hesaplarla ölçümleri yapılıp, kesildiğini dile getiren Türkmen, şöyle konuştu:
"Usta, bu ürünlerin tasarımını yapıp, keser. Daha sonra tespih olarak işler. Bu malzeme tespih için çok güzel bir malzemedir. Bizler tespih ustası olduğumuz için bu malzemeleri tespih ustalarına satıyoruz.
Malzeme olarak çok kaliteli bir malzeme. Çürümesi olmayan ve plastikten önce üretilen bir malzeme. Plastik çıktıktan sonra bu malzemelerin maliyeti yüksek olduğu için döküm yapılmıyor.
1900'lerin başında başlayıp, 1930 yıllarına kadar üretilmiş bir malzeme."