Kartalı Evcilleştiren Orta Asya Türkleri Ve Onlara Özel Kartal Evcilleştirme Yöntemleri
Bir çok tarih kitabında atın Türkler tarafından evcilleştirildiği yazılır. Peki, kartalları evcilleştirenlerin de Türkler olduğunu söylersek çok şaşırmazsınız sanırım. Şu an hala orta Asya Türkleri tarafından devam etmekte olan ve bir gelenek halini alan kartal evcilleştirme, aktivite ve spor değeri de kazanarak, farklı bir boyut ulaşmış durumda.
Kuşbeyleri yavru iken yakalanıp eğitilen kartallara 'kolbala' yani elde büyütülen kartal, yetişkinken yakalanıp eğitilen kartallara ise 'tüz kartalı' yani doğa kartalı adı verilir. Doğa kartalını eğitmek, yavruyken yakalanıp, elde büyütülen kartalı eğitmekten daha zordur. Kazak kuşbeyleri, kartalı huy açısından 'akbeyil' yani munis ve 'kıngı' yani ters mizaçlı olarak ikiye ayırırlar. Akbeyil kuşlar sorun çıkarmadan insana çabuk alışırlarken, ters huyluların ehlileştirilmesi ise uzun zaman alabilir. Genel olarak kuşbeyleri kartalı 5 şekilde yakalarlar.
Doymuş kartalı yakalama
Yerde avını yakalayıp yemekte olan olan kartalın iyice doyması beklenir. Kartalın doyup uçmaya hazırlandığı sırada, hızlı bir atla üzerine sürülerek kartal yakalanır. Doyan kartal bazen uçmakta gecikir ve yakalanması bu yüzden daha kolay olur. Dövüştürerek yakalama
Ehlileşmiş kartal ile yabani kartal her zaman birbirine düşmandır. Havada uçan yabani kartal görüldüğünde, evcil kartal dövüşmesi için salıverilir. İki kartal havada dövüşürler. Dövüşme esnasında iki kartal birbirlerine pençelerini batırarak sarmaş dolaş bir halde yere düşerler. Bu esnada yabani kartal yakalanır. Ağ ile yakalama
