Huzursuz bacak sendromu neden olur ve nasıl geçer?

Uzun yolculuklarda da ortaya çıkıyor

Huzursuz Bacak Sendromu'nun (HBS), sadece yaşam konforunu bozan bir rahatsızlık değil, ilerleyen yaşlarda karşınıza ciddi sorunlarla çıkacak nörolojik temelli bir hastalık olduğunu belirten Prof. Dr. Sultan Tarlacı, "HBS'nin genel tablosu şu şekildedir: Sıklıkla bazı kişiler geceleri yatağa yatar yatmaz kalkar, ayaklarını ovdurur hatta kalkıp leğenin içine sokar. Ya da gece evde odalar arasında volta atar durur.

Genelde bu uykuya yatar yatmaz ya da hareketi sınırlayan uzun otobüs yolculukları sırasında da ortaya çıkabilir. Bazen de sinemada uzun süre sabit otururken ortaya çıkar ve kişi sinemayı bırakıp çıkmak durumunda kalır. Bu gibi kişilerin ayaklarında huzursuzluk, hareket etme isteği, uzatıp-çekme isteği gibi hisler oluşur. Bazen hasta bunu tanımlamakta da zorlanabilir. En belirgin ve baskın his 'karşı konulamaz hareket etme isteğidir.' Bu hareket etme isteği, yoğun olduğu zamanlar uykuya dalmayı ve uyku kalitesini ciddi şekilde etkiler. Uykusuz geceler arka arkaya eklenir" diye konuştu.

Uyku kalitesini etkiliyor

HBS'nin ilerleyen yaşlarla birlikte etkileri artan nörolojik bir hastalık olarak kişilerin karşısına çıkabileceğini ifade eden Prof. Dr. Sultan Tarlacı, "Kişinin hastalık öyküsü dinlenildiği zaman, genellikle akşam saatlerinde ortaya çıkan ve ilerleyen durumlarda gün içinde uzun süreli hareketsizlikten sonra bu bacak huzursuzlukları kendini gösterir.

Bacakları hareket ettirmek rahatsızlığı kısmen geçirir. Bu yüzden HBS hastalarının çoğu uykuya dalmada ve uykuyu devam ettirmede güçlük yaşar. Ayrıca bu kişilerde uyku esnasında belirli aralıklarla dans eder gibi bacak hareketleri görülebilir" dedi.

Bu genelde demir eksikliğinden kaynaklanır. HBS olan her kadın hastaya kanda demir ölçümü yapılmalı ve demir düşük ise öncelikle yükseltilmelidir. Demir yükselmesi tek başına bile şikâyetleri geçirebilmektedir. Bazen de demir normal olsa bile demiri yüklemek veya daha da yükseltmek şikâyetlerde iyileşme sağlayabilir. Bir de aileden gelen HBS vardır ve bu genelde sürekli, yıllarca devam eden bir şikâyettir."

Romatizma ile karıştırılabiliyor

Hastalığın tedavi edildiğini belirten Prof. Dr. Sultan Tarlacı, hastalığın romatizma ile karşılaştırıldığını belirterek "Dopamin seviyesini artıran, Parkinson hastalığı tedavisinde kullanılan ilaçlar, HBS hastalığının da tedavisinde etkilidir. Ancak hastalara bu ilaçlar verildiğinde genelde hastalar bu durumu garipsiyor.

'Ben Parkinson hastası mıyım?' diye soruyorlar. Oysa ki HBS'nin dünyada ilk etkili tedavisidir ve İzmirli Doktor Şevket Akpınar tarafından bu ilaçların etki ettiği ilk fark edilmiştir.

Akpınar, bilim dünyasına Parkinson hastalığında kullanılan ilaçların HBS'ye çok iyi geldiğini 1985 yılında araştırmaları ile bildirdi. O günden bu yana da dünyadaki nörologlar aynı tedaviyi uyguluyor.