NASA, uzaydaki özel çalışmalarıyla bir kez dünya basınının dikkatini çekti. Dünya genelini ilgilendiren NASA'nın çalışmasını detayları uzmanlar tarafından açıklandı. Yayınlana fotoğraf ise herkesi şoke etti. İşte herkesi dehşete düşüren o fotoğraflar...
Dünya'dan yaklaşık 6 kat büyük gezegenin yıldızının, "Goldilocks" olarak adlandırılan yaşanabilir kuşağında yörünge dönüşü yaptığı belirtildi. GJ 357 d'nin yıldızına olan mesafesinin, atmosfer basıncının uygun olması halinde gezegenin yüzeyinde suyun sıvı halde bulunmasına olanak tanıyabileceği de kaydedildi.
Keşifle ilgili ayrıntılar "Astronomy&Astrophysics" adlı dergide yayımlandı.
MARS'TAN KAN DONDURAN FOTOĞRAFLAR
NASA, Güneş Sistemi'mizin kızıl gezegeni Mars'ı hem yüzeyden hem de yörüngeden incelemeye devam ediyor. NASA'nın Mars yörüngesinde görev yapan uydusu MRO (Mars Reconnaissance Orbiter), yüzeydeki ünlü gözlem aracı Curiosity'yi tepeden görüntüledi.
6 Ağustos 2012'de Kızıl Gezegen'in yüzeyine iniş yapan Curiosity, geride bıraktığımız yedi yıl içerisinde çok önemli bilimsel keşiflere imza attı. Bunların arasında Mars'ta metan gazının keşfedilmesiyle hayat izlerine ulaşılması ve gezegenin yüzeyinde geçmişte sıvı halde su bulunduğuna dair kanıtlar elde edilmesi gibi inanılmaz keşifler yer alıyor.
TÜRKİYE'YE GURUR YAŞATTI
Amerikan Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi (NASA) ve Arizona Üniversitesinde görevli Türk bilim insanı Prof. Dr. Feryal Özel, kamuoyuna nisan ayında duyurulan ilk kara deliğin fotoğraflanmasını sağlayan 200 bilim insanı arasında yer alarak Türkiye'ye gurur yaşattı.
Kara delikler, nötron yıldızları ve teorik astrofizik üzerine araştırmalar yürüten Özel, aynı zamanda NASA Astrofizik Komitesi Başkanlığını, NASA Lynx Uzay Teleskobu Bilim ve Teknik Ekibi Başkanlığını ve Uzay Ufku Teleskobu Bilim Konseyi ve Modelleme ve Analiz Çalışma Grubu Başkanlığını yürütüyor.
Astrofizik konusundaki başarılı çalışmaları dolayısıyla 2015'te Amerikan Fizik Derneği onur üyeliğine ve 2013'te Türkiye Bilim Akademisi üyeliğine seçilen Özel'in, Amerikan Fizik Derneği Maria Goeppert Mayer Ödülü, Harvard Radcliffe Enstitüsü Bursu, Kaliforniya Berkeley Üniversitesi Miller Enstitüsü onursal profesörlüğü bulunuyor.
Ünlü fizikçi Albert Einstein, matematikçi John Nash gibi dünyanın en tanınmış bilim insanları ile birlikte 20 kişilik "Büyük Fikirler" listesine adını yazdıran Özel, son olarak ODTÜ Üstün Hizmet Ödülü'ne layık görüldü.
- 20 YILDIR KARA DELİKLERİ GÖRÜNTÜLEMEK İÇİN ÇALIŞIYOR
Prof. Dr. Feryal Özel, AA muhabirine bilim dünyasında çığır açması beklenen Uluslararası Olay Ufku Teleskobu projesi kapsamında bir araya gelen bilim adamlarının, Dünyaya 53 milyon ışık yılı mesafedeki Virgo takım yıldızındaki M87 Galaksisi'nin merkezindeki süper masif kara deliğin görüntülenmesine ilişkin açıklama yaptı.
20 yıldır kara deliklerin görüntülenmesi üzerine çalışmalar yaptığını dile getiren Özel, 200 bilim insanından oluşan ekibin, dünyanın farklı noktalarına kurulan 8 teleskobu sanal olarak birbirine bağlayarak elde ettikleri ilk kara delik fotoğrafını nisan ayında basın toplantısıyla kamuoyuna duyurduklarını anımsattı.
- "SIR GİBİ SAKLADIK"
Özel, kendisinin de kara deliklerin modellemesinin yapıldığı Uzay Ufku Teleskobu Bilim Konseyi ve Modelleme ve Analiz Çalışma Grubu Başkanlığını yürüttüğünü aktardı.
Uzaydan 2017'de aldıkları verilerin açıklanmasının 2019 Nisan ayını bulduğunu bildiren Özel, şu bilgileri verdi:
"Dünyanın farklı yerlerindeki radyo teleskoplarla elde edilen X-ışını verilerini birleştirerek oluşturulan kara delik fotoğrafı, dünyanın 5 şehrinde eş zamanlı basın toplantılarıyla kamuoyuna duyuruldu. Bilim insanları, duydukları heyecanı anında paylaşmak ister. Tabii ki kara deliği 2018 Ağustos ayında ilk gördüğümüzde çok mutlu olduk, ancak 2019 Nisan ayına kadar hiç kimseye bir şey söyleyemedik. Çünkü hem emin olmamız hem de yayınları hazırlamamız gerekiyordu. İlk kara delik görüntüsünü aldığımızı sır gibi saklamak epey zordu."
Kara deliğin ilk kez fotoğraflanmasına ilişkin haberin 4 milyar kişiye ulaştığını, bunun inanılmaz bir rakam olduğunu vurgulayan Özel, dünya genelinde medya kuruluşlarının bu ilgilerinden oldukça memnun olduklarını dile getirdi.
Einstein'in Genel Görelilik Kuramı'nda ve kendisinin de 2000 yılından beri yaptığı çalışmalarda kara deliklerin varlığına ilişkin teorilerin bulunduğuna işaret eden Özel, tüm bu teorilerde evrendeki kara deliklerin spesifik özelliklerinden söz edildiğini hatırlattı.
Dünyanın pek çok noktasına konumlandırılmış teleskoplardan elde ettikleri verilerle çektikleri kara delik fotoğrafına ilişkin Özel, "Evrendeki en garip cisim denilebilecek kara deliklerin özelliklerini ortaya koyma aşamasına geldik. Uykusuz geçen onca geceden sonra bilim insanı olarak böyle bir çalışmayı tarihe bırakabilmek büyük bir his. Ama bu son nokta değil, başka hedeflerimiz de var." ifadelerini kullandı.
- "Işığın yok olduğu kara bir boşluk var"
Özel, görüntüledikleri kara delik fotoğrafına ilişkin, "Kara deliğin ortasında, ışığın tamamen yok olduğu kara bir boşluk; etrafında ise gazların sürekli döndüğü bir kısım bulunuyor. Yer çekiminin etkisiyle bu gazlar, kara deliğe doğru gidiyor ama bir taraftan da çevresinde dönüyor. Kara deliğin çevresi de bu nedenle parlak görünüyor. Yani çevresi simit, ortasında bir delik var gibi görünüyor." açıklamasını yaptı.
NASA, Mars'ta yüksek çözünürlükte çekmiş olduğu fotoğrafları yayınladı.
İşte ilk kez yayınlanan o kareler...