Regaip Kandili bugün idrak ediliyor ve bu özel geceye dair bilinmesi gereken tüm bilgiler sıklıkla araştırılanlar arasında yer alıyor. Bol bereketli, faziletli olan bu günde günahlardan tövbe etmek, ibadetleri yerine getirmek büyük önem taşıyor. İşte Üç Aylar'ın başlangıcını müjdeleyen Regaip Kandili'ne dair tüm bilgiler...
➡Arapça bir kelime olan "Regâib" "reğabe" kökünden türemiştir. Reğabe ise herhangi bir şeyi istemek, arzulamak, ona karşı meyletmek ve onu elde etmek için çaba sarf etmek anlamına gelir.
➡ "Reğîb" kelimesi ise "reğabe"'den türemiş olan bir isimdir ve kendisine rağbet edilen, arzulanan, talep edilen şey demektir. Çoğulu da "regâib"dir.
➡ Recep ayının ilk perşembe gününü cumaya bağlayan gecesi idrak edilen Regaip Kandili, "rahmet ve mağfiret gecesi"dir.
➡ Kur'an-ı Kerim'de "Regaib" geçmese de kökeni olan "reğabe"den türetilen kelimeler sekiz yerde herhangi bir şeyi istemek, arzulamak, ona karşı meyletmek ve onu elde etmek için çaba sarf etmek manalarında kullanılır.
"Yerğabu" haliyle Bakara suresinin 130. ayetinde; "terğabûne" haliyle Nisa suresinin 127. ayetinde; "yerğabû" haliyle Tevbe suresinin 120. ayetinde; "rağıbûne" haliyle Tevbe suresinin 59. ayeti ve Kalem suresinin 32. ayetinde "râğıbün" haliyle Meryem suresinin 46. ayetinde; "rağaben" haliyle Enbiyâ suresinin 90. ayetine; "fe'rğab" haliyle İnşirah suresinin 8. ayetinde geçmektedir.
Doğrusu Allah'a göre ayların sayısı, Allah'ın gökleri ve yeri yarattığı günkü yazısına uygun olarak on ikidir; bunlardan dördü haram aylardır. İşte doğru olan hesap budur. O aylarda kendinize zulmetmeyin, müşrikler sizinle topyekün savaştıkları gibi siz de onlarla topyekün savaşın. Bilin ki Allah buyruklarına karşı gelmekten sakınanlarla beraberdir."
(Tevbe suresi, 36. ayet)
➡ Kur'an-ı Kerim'deki ayetlerde geçen haram aylar müfessirlere göre Muharrem, Zilkade, Zilhicce ve Recep aylarıdır.
➡ İnsanların güven içinde hac ibadetlerini yapabilmeleri için "haram aylar" ile ilgili hükümler Hz. İbrahim zamanında konuldu. Sonraki yıllarda halk bu hükümleri devam ettirdi. Cahiliye döneminde de Recep ayına önem verilirdi. Kabileler kendi aralarında sulh yaparak savaş ve baskını yasaklardı. İslam'dan sonra da bu aya gösterilen hürmet ve ehemmiyet devam etti.
REGAİB KANDİLİ'NİN ÖNEMİ
Peygamber Efendimiz (sav) Recep ayı girdiği zaman:
"Allah'ım Recep ve Şaban'ı bize mübarek eyle ve bizi Ramazan ayını bize mübarek eyle (Ramazan'a kavuştur) " diye dua ederdi.
(Ahmed b. Hanbel, Müsned, I/259)
➡ Hayatın her anı önemli olsa da kandiller, Müslümanlar için bir dönüm noktası hükmündedir.
➡ Rahmeti, bereketi ve mağfireti bol olan manevi bir mevsime girişimizin habercisi olan üç ayların ilk kandili Regaib'tir.
➡ Alimler, Regaib'in dua, tövbe ve ibadetlerle ile geçirilmesini uygun görür. Bu mukaddes gecede yüce Allah'ın, bağış ve yardımlarının dağıtıldığına inanılarak ve ümit ederek ibadet edilir.
➡ Regaib'in diğer kandillerden farklı oluşu hem Recep ayında bulunması hem de Cuma gecesi oluşudur. Ayrıca Recep ayının özelliklerinden birisi de Regaib ve Miraç kandillerini barındırmasıdır.
REGAİB KANDİLİ'NİN FAZİLETLERİ
➡ Regaip kelimesi, güzel şeyleri arzu etmek, istemek, elde etmeye gayret etmek anlamlarına gelir. Bu gece ibadet edenin, tövbe edenin arzularının verileceği ümit edilir.
➡ Recep ayının fazileti, iyilik ayı oluşudur. Regaip gecesinin içinde olduğu Recep ayında bolca oruç tutulmalıdır. Bu aya 'Recebü'l-asabb' da denilmiştir. Yani; iyiliklerin isabet ettiği aydır.
➡ Recep ayına 'tövbe' ismi de konulmuştur. Mümin bu ayda ve özellikle de Regaip Kandili'nde günahlarını bolca kendine itiraf edip tövbe etmelidir.
REGAİP KANDİLİ'NDE YAPILACAK İBADETLER
"Beş gece vardır ki onlarda yapılan dualar geriye çevrilmez. Recebin ilk (Cuma) gecesi, Şabanın ortasında bulunan gece, Cuma gecesi, Ramazan Bayramı ve Kurban Bayramı geceleridir"
Beyhaki, Sünen, Şuabül-İman, 3/342 (Daru'l-Kütübi'l-İlmiyye, Beyrut 1990)
➡ Bu hadisten dolayı Müslümanlar bu geceleri ihya etmeye ehemmiyet göstermiştir. Bu hadislerin sıhhati tartışmalı olsa da Peygamber Efendimizin recep ayına önem verdiği görülür.
➡ Bu geceye mahsus bir ibadet şekli olmamakla beraber, geceyi tövbe, dua ve ibadetle geçirmek sevap kazanmaya vesile olur.
➡ Bu geceleri vesile ederek nâfile namaz kılmak, Kur'ân-ı Kerîm okuyarak üzerinde düşünmek, tezekkür ve tefekkür etmek yararlı olur. Peygamberimiz Kadir gecesinde nasıl dua edebileceğini soran Âişe vâlidemize şöyle demesini tavsiye etmiştir:
Allahümme, inneke afüvvün tühibbü'l-afve fa'fü annî (Ey Allahım! Sen şüphesiz çok affedicisin, affetmeyi seversin, beni affet) (Tirmizî, "Da'avât", 84).
REGAİP KANDİLİ GECESİ ORUÇ TUTULUR MU?
➡ Said İbn Cübeyr'den (r.a.) nakledildiğine göre: "Recep ayındaki oruçtan sordum. Bana şu cevabı verdi: İbn Abbas (r.a.)'yı dinledim şöyle demişti: "Rasulullah (sav) Recep ayında bazı yıllarda öyle oruç tutardı ki biz; galiba hiç yemeyecek (ayın her gününde oruç tutacak) derdik. (Bazı yıllarda da öyle) yerdi (ki biz galiba hiç oruç) tutmayacak derdik.
Ebu Davud, Sünen, K. Savm 56, (II, 811) Hadis No: 2430
➡ Prof. Dr. Nihat Hatipoğlu, Regaib Kandili ile ilgili yaptığı bir konuşmada, "Oruç bir gün sonra da tutulabilir. Kandil sonrası ve öncesi de oruç tutulabilir" demiştir.
➡ Hz. Peygamber'in (sav) mübarek gün ve gecelerin değerlendirilmesini tavsiye ettiğine dikkat çekilen Diyanet İşleri Başkanlığı Din İşleri Yüksek Kurulu açıklamasında, ''Bu gün ve gecelere ait özel bir namaz veya ibadet şeklinden bahsedilmemiştir. Bu bağlamda mübarek gün ve geceleri, bağışlanma ve hayatımıza çeki düzen vermek için fırsat anı olarak görmemiz gerekmektedir.''
➡ Dolayısıyla müminler kandil gecelerinde, hayatlarının gidişatını gözden geçirmeli; hata ve günahları için tövbe etmeli, dua ederek, Kur'an-ı Kerim okuyarak, kaza veya nafile namaz kılarak bu fırsatları değerlendirmelidirler. Kandil gecelerinin gündüzlerinde oruç tutmak bazı alimlerce müstehap sayılmıştır.
