SON DAKİKA: Türkiye Bitlis Adilcevaz'da köpek tarafından ısırılan ve kuduz tespit edilen 10 yaşındaki Mustafa Erçetin'e üzülüyor! İşte son durumu

Türkiye'nin konuştuğu olay Bitlis'in Adilcevaz ilçesine bağlı Göldüzü Köyü'nde yaşandı. 10 yaşındaki Mustafa Erçetin ile 9 yaşındaki Polat Ergün sokak köpeklerinin saldırısına uğradı. Erçetin durumu ailesinden sakladı. Ancak fenalaşınca gerçek ortaya çıktı. Çocuklar kuduz şüphesiyle Ankara Hacettepe Üniversitesi Hastanesi'ne yollandı. TÜM BELİRTİLER MEVCUT... KUDUZ OLAN MUSTAFA ERÇETİN'İN SAĞLIK DURUMU NASIL? Kuduzun etkili antiviral tedavisinin olmadığını, genellikle ölümcül seyrettiğini ve beyin iltihabına sebep olduğunu belirten Dr. Öğr. Üyesi F. Gökçe Demir, 'Eğer ısırıldıkları gibi hastaneye gitselerdi aşı ve kuduz antiserumu uygulanırdı. Ne yazık ki başvurduklarında yedi günden fazla süre geçmiş, geç kaldılar' ifadelerini kullandı. Kuduzun temasla da bulaşabildiğini ve ilk testte negatif çıkan sonucun tekrarlanan testlerde pozitife dönebileceğini belirten Dr. Demir, 'Kesinleşen kuduz vakasında üçüncü kez tekrarlanan testte pozitif sonuç çıktı' dedi. Kuduz olduğu belirlenen Mustafa Erçetin'in durumunun ağırlaştığını belirten Demir, şöyle devam etti: 'Durumu ailesinden saklamış. Kolunda karıncalanma gibi bulgular başlayınca ailesi hastaneye götürmüş. Ancak o zaman köpeğin ısırdığını söylemiş. Virüs, merkezi sinir sistemine girdikten sonra aşı ve serum etki maalesef etmiyor.' Kuduzun yüzde yüz ölümcül bir hastalık olduğunun altını çizen Dr. Öğr. Üyesi Demir, literatürde kurtulan sadece bir vaka bulunduğunu, onun da şaibeler barındırdığını belirtti. Demir, aşılı olup olmadığı bilinmeyen bir hayvan (kedi, köpek, vahşi hayvanlar) tarafından ısırılan ya da tırmalanan kişinin 24 saat içinde kuduz istasyonu olan bir merkeze gitmesi gerektiğine de dikkat çekti. Bazı eğitim araştırma ve devlet hastanelerinin kuduz istasyonu olarak belirlendiğini belirten Gökçe Demir, bu istasyonların basit bir internet aramasıyla öğrenilebileceğini söyledi. Özel hastanelerde kuduz aşısı veya serumu bulunmadığına dikkat çeken Dr. Gökçe Demir, 'Sadece devlete bağlı sağlık kuruluşlarında kuduz aşısı yapılıyor. Asi takdirde devlet, kuduz takibi yapmakta zorlanır' ifadelerini kullandı. Isırılmadan sonra hayvanın 10 gün boyunca takip edilmesinin önemli olduğunun altını çizen Gökçe Demir, 'Tükürüğünde kuduz virüsü olan bir hayvan en geç 10 gün içinde beyin iltihabından ölür. Eğer hayvan süre sonunda yaşıyorsa kuduz değildir' bilgisini verdi. Kuduzun belirtilerine değinen Dr. Gökçe Demir, sözlerine şu şekilde devam etti: KUDUZUN BELİRTİLERİ SU NEDEN KORKUTUYOR? Sudan korkma, rüzgardan korkma olarak nitelendirilen şey aslında en ufak uyaran karşısında kaslarının kasılmasıdır' şeklinde konuştu. Sıraladığı belirtilerin ortaya çıkmasının ardından hastasının iyileşmesini sağlayacak bir tedavi bulunmadığını söyleyen Demir, 'Bu belirtiler görüldükten sonra virüs sinir sistemine geçmiş oluyor ve kişi ne yazık ki aşı olamıyor' diye de ekledi. Sahipli bir hayvan tarafından ısırılan kişinin hemen 'aşı karnesi'ni istemesi gerektiğini belirten Dr. Gökçe Demir, 'Eğer hayvana bir yıl içinde kuduz aşısı yapılmışsa bir sıkıntı yok demektir. Ancak sahipsiz bir hayvan tarafından ısırıldıysa derhal kuduz aşısı yaptırmak gerekir' dedi. Vücutta ısırılan yere göre uygulanan tedavinin ve virüsün ilerleyişinin değiştiğini söyleyen Demir, 'Vahşi hayvan ısırıklarında ya da damar ve sinirlerin yoğun olduğu baş-boyun ısırıklarında sadece aşı değil, antiserum da uyguluyoruz. Isırık merkezi sinir sistemine ne kadar uzaksa o kadar geç bulaşıyor ve bulgular da gecikiyor' dedi. Kuduz aşısının ısırılmadan sonra olabildiğince çabuk şekilde, ilk 24 saat dolmadan yapılması gerektiği uyarısında bulunan Gökçe Demir, 'Çünkü kuduz virüsü sinir sistemine geçtikten sonra tedavisi yok, aşının bir etkisi olmaz' detayını paylaştı. KUDUZ TEDAVİSİNDE AŞI SÜRECİ: 3. gün ise ikinci doz yapılır. Önlem amacıyla yaptırılan kuduz aşısı takvimi ise enfekte olmuş kişilere uygulanan takvimden farklılık gösteriyor. Standart uygulamada enfekte kişilere 4 doz uygulanırken, önlem amacıyla uygulanan kuduz aşısı 3 doz olarak planlanır. İlk doz istenilen herhangi bir zamanda yapılabilir. Kişiler kuduz virüsünü taşımadığı için ilk tarihin önemi yoktur. İkinci doz, ilk dozun ardından 7. gün; üçüncü doz ise ilk dozdan 21 ya da 28 gün sonra uygulanır. Amerika'da 2004 yılında yarasa ısırması sonucu, kuduz hastalığına yakalanan 15 yaşındaki Jeanna Giese adlı genç kız, yürüyemez ve konuşamaz hale geldi. Doktorların o dönem deney aşamasındaki ilaç kombinasyonlarını kullandığı bir çocuk hastanesine kaldırılan Jeanna Giese'in hayatını kurtarmak amacıyla bir hafta komaya sokulduğu ve komadan çıktıktan sonra da felçli olduğu kaydedildi. Genç kız gördüğü 11 haftalık tedavi sonrası tekerlikli sandalyeyle hastaneden taburcu oldu. Giese, 'aşısız halde kuduz hastalığına yakalanıp hayatta kalabilen dünyadaki tek örnek' olarak gösteriliyor. Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ali Bülent Cengiz, 'Kuduz virüsü vücuda girmiş olsa bile erken önlemlerle bu öldürücü hastalığı önleyebiliyoruz. Isırık fark edildiği an yara temizliğinin yapılması, mümkün olan en kısa sürede sağlık kuruluşuna başvurulması gerekiyor.' uyarısında bulundu. Cengiz, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Bitlis'te sahipsiz köpeklerin ısırdığı ve kuduz şüphesiyle Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesine kaldırılan 2 çocuğun sağlık durumu ve bu hastalığa karşı alınabilecek önlemler hakkındaki bilgileri paylaştı. Hastaların ekim ayı içinde hastaneye sevk edildiğini anımsatan Cengiz, 'Çocuklarımızdan biri dün taburcu edildi. Kuduz hastalığına ait bir bulgu çıkmadı, temas sonrası aşıyla koruma sürecini tamamlamak üzereyiz, bir aşısı kaldı.' bilgisini paylaştı. 10 yaşındaki diğer çocuğun ise ısırıldığının geç fark edildiğini ve hastaneye geldiğinde ısırılma yerinde yanma, karıncalanma, karın ağrısı, su korkusu gibi kuduz hastalığı bulgularının başladığını vurgulayan Cengiz, 'Çocuğumuz 21 Ekim'den beri yoğun bakım ünitesinde takip ediliyor, solunum cihazına bağlı. Sıvı tedavisiyle destekleniyor, kan basıncındaki yükselme ve düşüşler engellenmeye çalışılıyor. Uyutularak ağrı kesici veriliyor. Beynin etkilendiğine dair önemli bulgular var, durumu çok kritik.' diye konuştu. Prof. Dr. Cengiz, dünya literatüründe şu ana kadar kuduz olup yaşayan 15-17 arasında vaka bulunduğuna ve bu kişilerin bir kısmında aşı olurken kuduz geliştiğine dikkati çekerek, 'Bu nedenle kuduz, gelişen kişilerde yaşamaları için mucizelere gereksinim duyulan bir hastalık, ne yazık ki.' ifadesini kullandı. 'KUDUZ VÜCUTTA SİNİRLERE ULAŞMADAN DURDURULMALI' 'YARA YERİNİ TEMİZLEYİP SAĞLIK KURULUŞUNA BAŞVURUN' 'Böyle bir durumda yara yerinin çok iyi temizlenmesi lazım. Özellikle basınçlı, tazyikli su ve sabunla yara bölgesinin temizlenmesi gerekiyor. Ardından evde bulunan alkol içeren antiseptikle o bölge tekrar temizlenmeli ve en yakın sağlık kuruluşuna başvurulmalı. Tüm bunlar ne kadar erken yapılırsa o kadar iyi. Hastalık vücuda girdikten genelde 1-3 ay sonra gelişiyor ama birkaç gün içinde semptom gösterenler olabildiği gibi 19 yıl sonra gelişen hastalığı da görebiliyoruz. Bu nedenle kuduz riskinin önlenmesi için ısırık fark edildiği an yara temizliğinin yapılması ve mümkün olan en kısa sürede sağlık kuruluşuna başvurulması gerekiyor.' 'AİLELER ÇOCUKLARIN VÜCUDUNDAKİ ISIRIK VE SIYRIKLARA DİKKAT ETMELİ' Prof. Dr. Cengiz, kuduzun tedavisinde aşının yanı sıra doku kayıpları, deri yaralanmalarında 'immunoglobulin' denilen hazır antikorların da hastaya verildiğini belirterek, 'Aileler, çocuklarının vücudundaki diş izlerine, ısırıklara ve sıyrıklara karşı dikkatli olmalı. Çünkü bazen çocuklar yaşadığı durumu anlatamayabiliyor. Aile bir şüphe yaşıyorsa bile sağlık kurumuna başvurmalı.' diye konuştu. 'ÜLKEMİZDE YAKLAŞIK 250 BİN RİSKLİ TEMAS OLUYOR' 'Ülkemizde yılda yaklaşık 250 bin kuduz riskli temas oluyor. Sağlık Bakanlığımız bu aşıları ve serumları ücretsiz olarak uyguluyor, hastaların takipleri yapılıyor. Dünyada yılda yaklaşık 36 bin kişi kuduz nedeniyle kaybediliyor, bunlar Asya ve Afrika ülkelerinde. Sağlık Bakanlığı verilerine göre, ülkemizde de yılda 1 veya 2 kuduz vakası görülüyor.- Kuduz virüsü vücuda girmiş olsa bile erken uygulanacak önlemlerle, aşı ve serumla bu öldürücü hastalığı önleyebiliyoruz. Bu açıdan dikkatli olunması önem taşıyor.' Cengiz, kuduzla mücadelenin hayvanlara kötü davranılması anlamına gelmemesi gerektiğini de vurgulayarak, 'Hayvanlara kötü davranılması, eziyet, işkence yapılmasına kesinlikle karşıyız. Biz insan sağlığı üzerinden korunma yöntemlerini anlatıyoruz, hayvanlara olumsuz eylemlerin ise karşısındayız.' ifadelerini kullandı. Bitlis'in Adilcevaz ilçesinde sokak köpeklerinin ısırması sonucu kuduz olduğu kesinleşen 1 çocuğun yoğun bakımda tedavisi sürerken çocukların yaşadığı köydeki sokak köpekleri ise köy halkının korkulu rüyası oluyor. ÜÇÜNCÜ TESTTE VİRÜSE RASTLANDI BÖLGEDE DENETLEME YAPILDI BAŞIBOŞ KÖPEKLER KORKU SAÇIYOR Başıboş gezen köpeklerden korkan bazı aileler çocuklarını okula göndermezken bazı aileler ise okul servisleri ile çocuklarını okula gönderiyor. Köy halkı konu ile ilgili yetkililerden yardım isterken çocuklar ise korkudan okula gidemediklerini söyledi. ÇOCUKLAR KORKUSUNDA OKULA GİDEMİYOR Uruçlu, 'Bu olaydan sonra Kaymakam ve İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğünden ekipler gelerek sokak köpeklerine aşı yaptılar. Herkesin kendine mukayyet olması gerekiyor. Elazığ'dan gelene ekiplere de bu olayı anlattık. Yaralanan çocukların durumunu anlattık. Çevredeki köpekler çok fazla. Köyde bazı boş evler var. Bu evlerde de köpek dolu. Sokak köpekleri köyde tek bir tavuk bırakmadılar. Çocuklar köpeklerin korkusunda okula gelip gitmiyorlar. Köyümüz 600 haneli ve bizim köy de çok dağınık. Evler arasında 2 kilometre mesafe var. Bundan dolayı çocuklar köpeklerin korkusundan gelip gidemiyorlar. Çok geniş bir köydür. Okul için servislerinin de arttırılması gerekiyor ki herkes okula gitsin' diye konuştu. DEDE KOLUM KAŞINIYOR Erçetin şunları söyledi: BAŞKASININ CİĞERİ YANMASIN Çevre köylerde de tehlikenin sürdüğünü belirten P.E.'nin dedesi Cemal Orak ise, 'Bizim çocuklar köpeklerin korkusundan okula gidemiyorlar. Bizim sürekli mazot almaya imkânımız yok. Arabayla götürüp getiremiyoruz. Devlet buna bir el atsın. Benim iki tane köpeğim var aşısız. Torunum bugün geliyor ama durumu hakkında bizim bir bilgimiz yok. Ama diğer çocuğun durumu kötü. Devlet bize bir yardım etsin' ifadelerini kullandı. Menderes Uruçlu, köpeklerden çok korktuğunu ve yetkililerden yardım istediklerini ifade ederek okula gidip gelmekte zorlandıklarını söyledi. Uruçlu, 'Arkadaşlarımızdan dolayı çok üzgünüz. Köyde servis yok. Yeterince servis olmadığından dolayı köye servis istiyoruz. Yaralanan bir çocuk benim amcamın oğlu onu ikisinin durumu iyi birisinin durumu çok kötü, çok korkuyorum yani köpekler çok. Toplanmasını istiyoruz sayın valimizden. Okula gelemiyoruz. Çünkü bunlar köpekler bizi kovalıyorlar' diye konuştu.