Canavar değil uranyum

Türk kimyager Prof. Dr. Mehmet Yaman, Van Gölü'nde 3 yıl araştırma yaptı. Dünyanın en büyük uranyum madeninin burada yattığını ortaya çıkardı. Gölde, 50 bin tona yakın bulunan uranyumun piyasa değeri, 7.5 milyar dolar olarak açıklandı

takvim.com.tr takvim.com.tr
Kaynak GAZETE
Giriş Tarihi :07 Ağustos 2011
Canavar değil uranyum
Efsanelerle gündeme gelen Van Gölü'nden canavar değil uranyum çıktı! Bilim adamları gölde kirlilik ararken 7.5 milyar dolarlık uranyum buldu. Elazığ Fırat Üniversitesi'nden Kimyager Prof.Dr. Mehmet Yaman'ın, geçtiğimiz ay International Journal of Pure and Applied Chemistry (IJPAK) dergisinde, Van Gölü'nde yüksek oranda uranyum olduğuna ilişkin bir makalesi yayınlandı. Yaman ve ekibi, 3 yıl boyunca Doğu Anadolu'daki tüm göl ve akarsuları tahlil etti. Dicle ve Fırat'da litrede 1 mikrogramdan az, Van Gölü'nde ise litrede ortalama 76 mikrogram uranyum bulundu. Karadeniz suyunda 2, Akdeniz suyunda ise 4 mikrogram uranyum tespit edildi.

MADEN ZENGİNİ
Van Gölü'nün 600 kilometreküp olan su rezervi dikkate alındığında gölde 50 bin ton uranyum bulunduğu anlaşılıyor. Araştırmada ayrıca Van Gölü'nde uranyumun yanı sıra "zirkonyum" ve "molibden" elementlerinin de yüksek çıktığı tespit edildi. Bu durum, bölgede uranyum minerallerinin oluşumunu destekliyor.

TÜBİTAK DESTEĞİ
Van Gölü'ndeki kirliliği araştırmak için analiz yaparken yüksek oranda uranyum olduğunu tespit eden Prof. Dr. Yaman, çalışmalarını 3 yıl boyunca sessizce yürüttü. Uranyum çalışmasının sonuçlarını, dünyaca kabul gören bir dergide yayınlayarak güvenceye aldı. Nükleer üretimi için gerekli olan uranyumun Van Gölü'nden çıkartılması için yeni bir çalışma başlatan Prof. Yaman'a İstanbul Teknik Üniversitesi'nden de destek geldi. TÜBİTAK'tan da araştırma desteği istendi. Araştırmacılar, Van Göl'ünde uranyum madenini toplayacak polimerik bir reçine çalışması başlattı.

EŞİNDEN BİLE GİZLEDİ
Bu polimerin hammadesi, İzmir Aliağa'daki fabrikadan alınıp modifiye edilecek. Böylelikle Türkiye, kuracağı Nükleer Reaktörlerinde kullanılacak olan uranyum hammadesini dışarıdan almayacağı gibi ihracatını da yapabilecek. Uranyum araştırmasını eşinden bile gizlediğini anlatan Prof. Yaman ise "Açıkçası şok oldum. Aylarca ne yapacağımı, kime söyleyeceğimi bilemedim. Şimdi yapılması gereken
bu uranyumu çıkartmak" dedi.

KİLOSU 220 DOLAR
Maden Tetkik ve Arama Kurumu, Türkiye'nin karadaki uranyum miktarının 9 bin ton olduğunu tahmin ediyor. Ancak henüz ülkemizde uranyum çıkartılmadı. 5 bin megawatt bir santral için yılda bin ton uranyum gerekiyor. Uranyumun kilogramının 220 dolara kadar çıktığı düşünüldüğünde, ortalama 150 dolardan bile hesaplansa Van'daki 50 bin tonluk rezerv, 7.5 milyar dolar ediyor.


Safure CANTÜRK