Kitap nasıl ortaya çıktı? Beni kitap yazmaya sevk eden tesadüfler oldu. 74 senesinde Ege adalarına yelken yapmaya çıktım.
Tekneyi Yunan adalarından İos Adası'na demirledim. İşte karşıma Barbaros Hayrettin orada çıktı.
Adada teknenin motoru tamir edilirken, balık yemek istedik. Ancak adada taze balık yoktu. Bir gün adada bulunan papaz bana bunun nedenini söyleyebileceğini, ancak kiliseye küçük bir yardım yapmam gerektiğini söyledi. Ben de kabul ettim. Bir sıcak günde kiliseye gittim ve bir miktar yardımda bulundum. Papaz bana Latince bir kitap verdi. Kitapta, Barbaros Hayrettin'in donanmasına haritacı olarak giren Müslüman olan Ali adlı askerin tuttuğu ve kitaplaştırdığı notlar vardı. Bunu yıllar sonra İtalyanca'ya çevirdim. Sonra bunu roman yapmaya karar verdim.
İos Adası halkı neden balık tutmayı bilmiyormuş? Bunun tek nedeni Barbaros Hayrettin Paşa. Çünkü Barbaros Hayretttin, İos Adası'nı çok beğenmiş, gemilerini oraya koyuyormuş, vatanseverler ise gemilerini yakıyormuş. Barbaros Paşa bir gün buna sinirlenmiş adadakileri kılıçtan geçirmiş. Sonra da adaya Arnavutlar'ı getirmiş. Ancak onlar da balık tutmayı hiç düşünmemişler. Arnavut inadı derler ya adam 500 sene orada oturup olta sallandırmamış. Yani balık tutmayı bilmeyen ada sakinleri beni Barbaros Hayrettin'in yaşamına götürdü. Barbaros Hayrettin Paşa ilgimi çekti ve araştırmaya başladım.
Bu tarihi romanın diğerlerinden farkı ne? İki önemli farkı var. İlki, başlarsanız mutlaka sonuna kadar okursunuz. Okuyanlarla konuştum, hepsi bitirmiş. Amerika'da yapılan bir istatistiğe göre, satın alınan kitapların yarıdan azı sonuna kadar okunuyormuş.
Ya ikinci farkınız? Bugün karşılaştığımız ekonomik ve sosyal sorunların, beş yüz yıl evvel de var olduklarını görüyoruz. Bu da okuyucunun hoş zaman geçirmesini sağlar. Bu nedenle önemlidir, yoksa kitabı yarıda bırakır.
500 yıl önceki sorun nedir? Bütçe açığı. Barbaros, maaşını almaya gidince, hazine yetkilisi tarafından geri çevriliyor. Bunun üzerine Kanuni'ye gidiyor ve "Padişahım daha yeni 130 kadırga dolusu ganimet getirdim; boşaltması bile bir hafta sürdü.
Dünyaya hakimiz ama kaptanı deryanın maaşını ödeyemiyoruz" diyor.
Bu sözler üzerine biraz şaşıran Kanuni Barbaros Hayrettin Paşa'ya gelen hazinenin Galata Bankerleri'nden alınan borçlara gittiği söylüyor ve "Senin maaşını verirler merak etme" diyor.
Çözüm buluyorlar mı? Barbaros Hayrettin Paşa bir gün Kanuni Sultan Süleyman ile çözümün değil ama sorunun nerede olduğunu keşfediyorlar. Tek bildikleri işin dövüşmek olduğunu ama bunun da artık yeterli olmadığını konuşuyorlar.
Kanuni döneminde Anadolu'da isyanlar çıkıyor... Kanuni Sultan Süleyman sürekli seferlerde olduğu için hazinede para kalmıyor. Bu nedenle halka vergi yükleniyor. Halk ağır vergileri ödeyemediği için Anadolu'da Celali İsyanları başlıyor. Kanuni ve arkadaşı Barbaros Hayrettin Paşa Celali isyanlarının nedenlerini ve çözümlerini tartışıyor.
Barbaros Hayrettin Paşa neden Amerika'ya gitmek istiyor? Osmanlı'daki para sıkıntısı ve Celali isyanları konuşulurken bir gün Barbaros Hayrettin Paşa, Sadrazam Pargalı İbrahim'e, "Ben ve donanmam Amerika'ya gidelim.
Para orada. İzin verin gideyim" diyor. Ancak, Pargalı İbrahim, Barbaros Hayrettin Paşa'ya, gemilerin Amerika'ya gidecek kadar büyük olmadığı ve donanmanın ayrılmasında Osmanlı'nın zor durumda kalabileceği gerekçesi ile izin vermiyor.
Osmanlı'dan günümüze gelen ikinci sorun nedir? Osmanlı'dan bu yana günümüzde yaşanan ikinci soruna gelince bu da kadının sosyal yaşama adapte edilmesi sorunu. Barbaros, bu konudan çok şikayetçi. Barbaros o dönem kadınların hayatın daha çok içinde olması gerektiğini düşünüyor. O zaman toplumun daha da gelişeceğini sık sık Pargalı ve Kanuni'ye söylüyor. Hatta Barbaros bir gün Kanuni'ye, esir pazarlarından alınan ve cariye yapılan kadınların hiçbir öneminin olmadığını söylüyor. Çünkü Avrupa'daki gibi soylu ve asilzade kadınların haremlerinde olması gerektiğini dile getiriyor.
Hürrem Sultan romanda nasıl geçiyor? Hürrem Sultan'ın eli Osmanlı Sarayı'ndan Avrupa'nın içlerine kadar gidiyor. Hatta Sadrazam Pargalı İbrahim ile arası çok iyi olan Barbaros Hayrettin Paşa'yı öldürtmek için suikatçi bile tutuyor ama başarılı olamıyor.
Barbaros Hayrettin Paşa'nın aşk yaşamı nasıl? Barbaros Hayrettin Paşa'da beni ilgilendiren kahramanlıkları olmadı. Araştırınca aşık olduğunu gördüm, ben onun aşkını yazmaya değer buldum. 60 yaşında, 20 yaşında bir İtalyan kızına aşık oluyor. Sonra bir daha sefere çıkmıyor ve son üç senesini aşk içinde yaşıyor Barbaros Hayrettin Paşa.
Neden bir İtalyan Kontes'i kaçırıyor?Barbaros, Spagnola diye bir İtalya kasabasını basıyor. Barbaros Hayrettin, oradaki Kontes Gonzaga adlı zeki ve güzel kadını kaçırmaya kalkıyor. Niye Kontes Gonzaga'yı kaçırmış? Bununla ilgili 3 dedikodu var. Birisi kendisi için kaçırıyor, 'Şöyle dil bilen akıllı bir karım olsun' diye, ikincisi Gonzaga'nın ailesi büyük bir mirasın üzerine oturmuş onu almak istiyor, üçüncüsü Pargalı İbrahim Paşa sipariş etti, kaçırma olayını. Hata taşeron olarak bizim Barbaros'u kullanıyor. Pargalı inanıyor, böyle kaliteli bir kadını kaçırıp, Sultan Süleyman'ın haremine koyarsa Hürrem'in önemi kalmayacak hesabını yapıyor.
MEVLÜT YÜKSEL
